Free Essay

Health

In:

Submitted By lapcite
Words 5354
Pages 22
VISITDEPEDTAMBAYAN http://richardrrr.blogspot.com/ 1. CenteroftopbreakingheadlinesandcurrenteventsrelatedtoDepartmentofEducation. 2. OffersfreeK-12Materialsyoucanuseandshare.
4
EdukasyongPangkatawan at
Pangkalusugan

Patnubay ng Guro

Angaklatnaitoaymagkatuwangnainihandaatsinuringmgaedukadormulasamgapublikoatpribadongpaaralan,kolehiyo,at/ounibersidad.Hinihikayatnaminangmgaguroatibangnasalaranganngedukasyonnamag-emailngkanilangpunaatmungkahisaKagawaranngEdukasyonsaaction@deped.gov.ph.

Mahalagasa aminanginyong mga punaat mungkahi.

i
Kagawaran ng EdukasyonRepublikang Pilipinas

EdukasyongPangkatawanatPangkalusugan–IkaapatnaBaitangPatnubayngGuro
UnangEdisyon2015

IsinasaadngBatasRepublika8293,seksiyon176na“Hindimaaaringmagkaroonngkarapatang-ari (sipi)sa anumangakda ang Pamahalaan ng Pilipinas.Gayunman,kailanganmuna ang pahintulotngahensiyaotanggapanngpamahalaannanaghandangakdakungito’ypagkakakitaan.Kabilangsamgamaaaring gawinngnasabingahensiya otanggapan ayangpagtakdang kaukulang bayad.”

Angmgaakda(kuwento,seleksiyon,tula,awit,larawan,ngalanngproduktoobrandnames,tatakotrademarks,palabassatelebisyon,pelikula,atbp.)naginamitsaaklatnaitoaysanagtataglayngkarapatang-aringmgaiyon.PinagtibayngisangkasunduanngKagawaranngEdukasyonatFilipinasCopyrightLicensingSociety(FILCOLS),Inc.naangFILCOLSangkakatawansapaghilingngkaukulangpahintulotsanagmamay-aringmgaakdanghiniramatginamitdito.Pinagsumikapangmatuntonupangmakuhaangpahintulot sapaggamit ngmateryales.Hindi inaangkin ngmgatagapaglathalaatmgamay-akdaang karapatang-aring iyon.

TangingmgainstitusyonatkompanyangnakipagkontratasaFILCOLSatyaongnakasaadlamang sa kasunduan, angmaaaring kumopya mula dito sa Kagamitan ng Mag-aaral.Ang hindinakipagkontratasaFILCOLSaydapat,kungninanaismakakopya,makipag-ugnaynangtuwiransamgatagapaglathalaat samgamay-akda.

MaaaringtumawagsaFILCOLSsateleponoblg.(02)439-2204omag-emailsafilcols@gmail. comang mgamay-akdaat tagapaglathala.

InilathalangKagawaranngEdukasyonKalihim:Br.ArminA.LuistroFSCPangalawangKalihim:DinaS.Ocampo,PhD

MgaBumuo ng Patnubay ng Guro
EdukasyongPangkatawan
PunongTagapamahala: JennyJalandoniBendalKonsultant:SalveA.Favila,PhD
MgaTagasuringNilalaman: LordinioA.Vergara, Jo-annG.Grecia,atRachelleU. Peneyra
MgaManunulat:GraceM.Forniz, RubyTNJimeno,SonnyF. MeneseJr.,TeresitaT. Evangelista,GeniaV.SantosPhD,JuliaB. Sabas,Rhodora B.Peña,atAmphyB.Ampong
Mga Tagasuring Wika:NorbertC.Lartec, PhD,JaneK. Lartec, PhD, atCrisenciaG.Saludez
MgaGumuhit ngLarawan: GerardoG. Lacdao, JoselitoP.Loresto, Niles S.Arguelles,ElvinNeal B.Bersamira,at JasonO.Villena
Naglayout: MarkAnthonyE. Jalandoniat MickeyC.Acorda
EdukasyongPangkalusugan
PunongTagapamahala:MarilouE.MartaR.Benisano,M.A.P.A.Konsultant:EvelinaM.Vicencio,PhD
Mga TagasuringNilalaman:Rhodora Formento atCristina Sagum
MgaTagapag-ambag: MilaTaño, MariaTeresita Garcia-Aguilar, JuvyB. Nitura EdD,atMarieFeB.Estilloso
MgaManunulat:MarkKenneth Camiling, Minerva David,Aidena Nuesca,ReyettePaunan,JenniferQuinto, at Giselle Ramos
Tagasuri ng Wika:Michael DelaCerna
MgaGumuhit ngLarawan:RolandAllanNalazonat SharlynSanclariaNaglayout:Ester Daso at MickeyC.Acorda

DepartmentofEducation-InstructionalMaterialsCouncilSecretariat(DepEd-IMCS) OfficeAddress: 5thFloorMabiniBuilding,DepEdComplex
MeralcoAvenue,PasigCityPhilippines1600
Telefax: (02)634-1054,634-1072 E- mailAddress:imcsetd@yahoo.com

Pambungad

EdukasyongPangkatawan

AngPatnubayngGuronaitongIkaapatnaBaitangngEdukasyongPangkatawanaynilalaanparasainyongmgaguronamagtuturoomangangasiwangasignaturangito.AngpatnubaynaitoaypinapaunladupangmakatulongsapagsasakatuparanangkurikulumngIkaapatnaBaitangatmakapaglaanngsapatnacompetenciessapagtuturongasignatura.Sapamamagitanngpatnubaynaitotiyaknamagigingpanatagsapagtugonngmganinanaisnapamantayan o standards na siyang nakasaad sakurikulum.

EdukasyongPangkalusugan

MagandangBuhaymgaGuro!

Angaklatnaitoaynaglalayongmakapag-ambagngmahahalagangkaalaman,atkasanayansaasignaturangEdukasyongPangkalusuganparasaikaapatnabaitang,bataysakasalukuyangbalangkasngkurikulumngKagawaranngEdukasyonnanakapaloobsakompetensiyangKto12Health Curriculum Guide ng K to 12 Enhanced Basic Education Program.

Angpagkakaroonngmaayosatmalusognapangangatawanaymai-tuturingnaisangkayamanankungkayamahalagangmaituroatmaipaunawasabawatmag-aaralangkahalagahannangpagkakaroonngwastongnutri-syonupangmagingwasto,balanse,atligtassamgasakit.Matiyaknamaykaalamanangbawatmag-aaralupangmaiwasanangmgaposiblengsakitnamakukuhasamga hindiligtasnapagkain.

Gayundin,dapatmaituronangmaayosangtamangpaggamitnggamotatkungkailannararapatnagamitin,upanghindimalagaysakapahamakanang kalusugan ng mga bata.

Sapabago-bagongpanahondahilsatinatawagnatingGlobalWarmingnamaymalakingepektosaatingklima,kinakailangangmaihandaangbawatmag-aaralsakanilangmurangedad,angdapatgawinsaorasngsakunaupa-ngmailigtasnilaangkanilangsariliatposiblengmakapagligtasrinngibangbuhay.

Tungkulinngguronabigyangpansinangmgamahahalagangpuntossabawataralinupangmatulunganatmagabayanangmgamag-aaraltungosakanilang pagkatuto.

TALAAN NG MGANILALAMAN

EdukasyongPangkalusugan

YUNITIII

Pahina

Aralin1 Tamang Gamit, Iwas Sakit. 158 Aralin2 Gamot na Iba’t Iba, Sa Botika Naroon Sila. 160 Aralin3 Maling Paggamit, Hatid ay Panganib. 163 Aralin4 Gamot HuwagAbusuhin Upang Sakit Hindi Danasin. 167 Aralin5 Laging Ligtas: Pag-iwas Sa Panganib ng Pag-abuso at Maling Paggamit ng Gamot. 172 Aralin6 SaOrasngKaramdaman, Wastong Preskripsyon ang Kailangan. 176 Aralin7 Paliwanag Mo, Kailangan Ko!. 178 Aralin8 Walang Bisa‘Yan. 181

Edukasyong
COPYEPED
Pangkalusugan

89
Allrights reserved. Nopartof thismaterial may be reproduced or transmitted inany formorbyany means-

COPYDEPED
HEALTHGRADEIVPATNUBAYNG GUROYUNITIII

151

Allrights reserved. Nopartof thismaterial may be reproduced or transmitted inany formorbyany means-

YUNITIII
GAMOTAYGAMITIN,HUWAGABUSUHIN

PamantayangPangnilalaman | PamantayangPangganap | Naipakikitaangpag-unawa sapagsusulongng kaligtasansapaggamitnggamotpara maiwasanang masamang epekto/masamangdulotnito sa ating katawan. | Naisasabuhay/naisasagawaangwastongpaggamitnggamot. |

BATAYANGKASANAYAN

a. Natutukoyangiba’tibanggamitnggamotsamedisina b. Nakikilalaangpagkakaibanginiresetaathindiiniresetanggamotatangwastongpaggamitnito c. Nailalarawan ang mgamaling paggamit atpag-abusosa gamot d. Nailalarawanangmaaaringmagingpanganibsamalingpaggamitnggamot e. Nasasabiang kahalagahan ngpagpapatingin sa doktor f. Nailalarawanang tamang paraanngpaggamitnggamot. g. Naisasagawaang mgatamang paraanngpaggamitnggamot h. Naipaliliwanagangkahalagahanngpagbabasangimpormasyonatangmganakasulatsapaketenggamot(medicinelabel)atibapangparaanupang makasiguro na tama angpaggamitnggamot i. Nasusunodang mgatamang paraanngpaggamitnggamot j. Naipaliliwanagangkahalagahansapagsunodsawastongparaanngpaggamitnggamot

SubukinNatin I. MaramihangPagpili(Multiplechoice)
Panuto:Piliinang letrang tamangsagot.Isulat ang sagotsainyongpapel.

1. Ano ang mabuting dulotngbitaminasa atin? A. Galakat saya B. Mataas nagrado C. Lungkot at ligaya D. Lakasng katawan

2. Ilang besesnangnagpabalik-balik siKarimsa palikuranupang dumumi atnanghihinana siya.Alin ang maaari niyanginuminggamotupang maibsan ito? E. Analgesic F. Mucolytic G. Stimulant H. Anti-diarrhea

3. Alinsamgasumusunod ang magiging epektonggamot kung itoay ginagamitat iniinomnang tama? I. Kagalakan J. Katalinuhan K. Nalulunasanang sakit L. Samangloobat lumbay sa buhay

4. Anong uringgamotangnabibilisa botika kahit walang reseta? M. Addictive N. Prescribed O. Preventive P. Overthecounter

5. Alinsamga gamotnaitoang maaaringmabili nangwalangreseta? Q. Sedative R. Antibiotics S. Paracetamol T. Antidepressant

6. Ano ang tawagsa dokumentonaibinibigayngdoktor kungsaan nakasulatang mgatagubilinsawastong pag-inom o paggamit, wastong sukat, atdalasngpaggamitnggamot? U. Reseta V. Eteketa W. Listahan X. Rekomendasyon

7. Hindina matiis ni Jun ang sobrangsakit ng kaniyang ngipin.
Kumuhasiya nggamot mulasakanilang medicinecabinet. Ininom niyaang gamotnakatulad ng ibinigayng tatay niya minsangsumakitangkaniyang ngipin.Ano anghindi tamang gawi sa pag-inomnggamot? Y. Paggamotsasarili Z. Pagigingmatipidsa gamot [. Pagigingmarunongsa pag-inom \. Pag-inom nggamotna mayreseta

8. KumonsultasiMariasadoktor. Masakit ang kaniyang ulo.Alinsasumusunod anggamotnanireseta sakaniya? ]. Analgesic ^. Antihistamine _. Anti-allergy `. Anti-diarrhea

9. Alin ang tumutukoysamasamang dulotngpag-abuso,hindipaggamitnggamot sa wastongparaannanakaaapekto sa normalnapag-iisip? a. Malungkutin b. Dependency c. Pagkalulong d. Masayahin

10. Niresetahan siPeter nggamotnaantibioticdahil sakaniyang tonsillitis at pinayuhan siyang inuminito sa loob ngisanglinggongunitito’yhindiniyaininom satamang oras kaya nakaramdam siya ngiba’tibangsintomas.Anokaya ang maaari niyang maramdamansa hindiwastongpaggamit atpag-inom nggamot? e. Nanunuyoangbalat f. Sumasakit angngipin g. Naninilawang mgamata h. Pagkabingiatpagsusuka nanunuyoangbalat

11. Alinang hinditamang hakbang sapag-inomng gamot? i. Bumili nggamotsa pinagkakatiwalaangbotika. j. Ilagay anggamotsa lalagyanpagkataposgamitin. k. Inuminanggamot kahit walangpreskripsiyonngdoktor. l. Gamitin anggamotna may gabayangnakababatang kapatid.

12. Alinanghindinakikita sapaketeng gamot? m. Paano inuminanggamot n. Gaanokarami angiinumin o. Pirma ngdoktornanagbigaynggamot p. Gaanokadalas inuminanganggamot

13. Sino ang maaaring gumabaysa bata sa pag-inomnggamot? q. Kaklaseat guro r. Magulangat nars s. Tinderaat kapatid t. Magulangat parmasya

14. Anoangnaidudulotnghindi tama at hindi saktong orasngpag-inomnggamot? u. Paglakasngimmunesystem v. Paghinangimmunesystem w. Paglakasngnervoussystem x. Paghinangnervoussystem

15. SiMarta ayuminomnggamotngunithindiniya sinunod angpayongdoktor at sobra-sobra angpag-inom niyanito.Nararamdamanniyanglumalaboang kaniyang paningin.Ano nagigingepektong sobrangpag-inomnggamot? y. pagkabingi z. pagkabulag {. pagkahilo |. pagkalumpo

II. TAMAOMALI
Panuto:TukuyinkungTama oMaliangpangungusap. Kungtama isulatangsalitang TAMAat kungmaliisulatang salitangMALIsapatlang. 16.Dalawangarawnangpabalik-balikanglagnatniRiza.
Kumonsultasiyasa doktorbagouminomnggamot. 17. SiMarieayuminomng sobrang antibioticupanglabanan ang sakit nadumapo sakatawan.

18.Tiningnan at sinuriniLeo ang paketeng gamotbagoininompara sakaniyangsakit ngulo. 19. Ilagaykahitsaan anggamotpagkataposgamitin. 20.Mahalaganghuwagnangtignanangnilalamannglabelnggamot. 21. Bumili nggamotsatindahangmalapitsa inyongbahaykung itoay mayreseta. 22.Ang paketenggamotaynagsasaadkung gaano karamiangdapatinumin. 23. Ilagay anggamotsa naaabotng mga bata. 24. Bumili nggamotna kaibasa iniresetangdoktorupangmakamurasa presyo. 25. Inumin anggamotsa itinakdangoras.

SusiSaPagwawasto

1. D 18.TAMA 2. D 19. MALI 3. C 20. MALI 4. D 21. MALI 5. C 22.TAMA 6. A 23. MALI 7. A 24. MALI 8. A 25.TAMA 9. C 10. C 11. C 12. C 13. B 14. B 15. A 16. TAMA 17. MALI

COP
Mapaladtayongnabubuhaysaisangpanahonkungsaanmadalingmakakuhangiba’tibanggamotnakailangannatin.Gayumpaman,angpaggamitnggamotaymaykaakibatnaresponsibilidad.Kinakailangangtamaangpaggamitnggamotupangmakatulongitosaatingkalusugansahalipnamaging panganib.

Sayunitnaito,malalamanangwastongparaanngpag-inomnggamot.Angpagkakaibanggamotnanangangailanganngresetangdoktoratgamotna dinangangailanganng reseta upanggamutinang iba’tibanguring sakit atkaramdaman.Tatalakayindinditoangmgaparaankungpaanomaiiwasang maabusoangpaggamitnggamotatmakatutulongnamaunawaanangkahalagahanngpreskripsiyonat paggamot samaykaramdaman.

Aralin1: Tamang Gamit,IwasSakitBilangngAraw:1
BatayangKasanayan
a. Natutukoyangiba’tibanggamitnggamot samedisina * Pangangalagasakatawan * Pag-iwassasakit * Lunas sasakit
KaalamanparasaGuro:

Droga–anumangsustansiyamalibansapagkainotubignamaaaringinumin o ipainom, kainino upangbaguhin,panatilihin, okontrolin ang pisikal, mental, atemosyonalna kalagayanng taong uminomnito. Kabilangditoangmgagamotnainiinomnatinkungmaysakittayo,gayangparacetamol(parasasakitngulo),antibiotics(parasaimpeksiyongdulotngbacteria,atpagtatae), antipyretics(parasa lagnat), atibapang katulad.

Retrived from: http://eskwelanaga.files.wordpress.com/2011/02/

AnalgesicatAnti-inflammatory-gamotparasasakitngulookirotngkatawanatpamamaga.Kungmaybatasabahay,bumilirinngparacetamolsyruppara sa bataatparacetamol dropspara sa naman sanggol.

Mefenamicacid-isanguringanalgesicparasamatindingkirotngkatawan.Inuminangmefenamicacidpagkataposkumainparahindihumapdiangtiyan.Umiwaslangsamatagalangpag-inomnito(lampassailanglinggo)dahilpuwedeitong makaapektosa atingbato.

Antibiotic-madalasibigaysamgasumusunodnakaramdaman:nam-amagangtonsils,ubongmadilawangplema,impeksiyonsaihi(UTI),atmal-akingpigsaopamamaganggilagid.Parasasari-saringimpeksiyon,madalasireseta ng mga doktorangantibiotic.

Antihistamine-gamotparasapangangating katawanoallergy.

Antitussive - gamotpara maibsan at masugpo angpag-ubo.

Antacid-iniinomparamaiwasannadimatunawanatpangangasimngsikmura.

Antidiarrheals-gamotparasa pagtatae.

Vitaminsat minerals - nagbibigayng karagdagangnutrisyon sa katawan Retrieved from http://health.wikipilipinas.org/index.php,http://tl.answers.com/Q/

Pamamaraan A. Pag-usapanNatin
Ipakita angmedicinecabinet samga bata.
Tawagin ang mga bata at isa-isahin ang laman nito.Talakayin:
Ano angnakikitasa loobng kabinet?
Nasaalingbahagingkabinetangmgagamotnamaaaringinumin?Alinangmaaaringpanlinisopamahidlamang?Kilalabaninyoangmgagamotnaito?
Kailankayo umiinom o gumagamitnito?
(Hikayatinngmgabataupangmagbahagisakanilangmgakaranasansa pag-inomnggamot.)

B. Pag-aralan Natin 1. Balikanang mga gamotnagaling sa medicinecabinet.Ano-ano ang mga gamotnaatinginiinom?
Bakittayo umiinomnggamot? 2. Ipabasaang“KilalaninsiKapitanKapsula”saLM.Sagutinangmgatanong. 3. Ipaliwanagang kahulugan ng droga sa LM.

C. Pagsikapan Natin 4. IpabasaangisloganTamaBaAko atipadugtonganglarawangnagpapakitang suportasakaisipang nakapaloobdito. D. Pagyamanin Natin 5. Ipagawaang GawainAno KayasaLM. 6. Hetoang mga plaskardnanakakalat sasahig. Nakasulatang mgakaraniwangsakitnanararanasan.

Paghudyatko ng GO mag-unahankayonglumapit otapakanang sasakit nanaranasanninyo kailan lang. 7. Pipili anggurongisangbatang magbibigay ng kaniyangkaranasansakaramdamangito sabawat sakit.

8. Itanong:Kailantayo umiinomnito?

Bakitkailangan natinguminomnggamot?
Ano-ano ang mgakaraniwang gamotngatinginiinom o ginagamit?Anongpagbabagoangnagagawanggamotsaatingkatawan?

9. Ipabasaang nakasulatsaorganizer sa LM.

E. PagnilayanNatin

10. IpagawaangGawainsaKompletuhinMoIto.
Kompletuhin angkaisapang nasascroll graphicorganizerupangmakabuong isang malinawna mensahesa LM. 11. IpasadulaanggawainsaMamSirAnoangDapatBibilhin?

F. Takdang-aralin
Gumawangsarilingislogannanagpapakitakungbakitkailangannatinguminomng mga gamot.

Aralin2:GamotnaIba’tIba,SaBotikaNaroonSilaBilangngAraw:1
BatayangKasanayan
12. Nakikilalaangpagkakaibanginiresetaathindiiniresetanggamotatangwastongpaggamitnito a. mga gamotnahindinanangangailanganng reseta ngdoktor
(Over-the-counter)
b. mga gamotnanangangailanganng reseta ngdoktor
(Prescription)
KaragdagangKaalaman parasaGuro

Angresetaayisangdokumentongbahagingpangangalagangpang-kalusugan.Ditoisinusulatngisangdoktoroibapangmgakawaningmedikalnabinigyanngkapangyarihanngbatasangmgainstruksiyonparasakanilangmga pasyente.

Retrieved fromhttp://health.wikipilipinas.org/index.php/WikiHealth

Kadalasan,samgareseta nakalagayang mga gamotnadapatinuminngpasyente.Habangtumatagal,nilalagaynarinsaresetaangibapangmgakailangang isagawa sa pasyentepara manumbaliksakalusugan. Halimbawaritoangmgapagsusuringtuladsadugo,pagkuhangpresyon,tibokngpuso,

atx-ray.Maypananagutansabatasangmgadoktornanagsusulatngresetadahilitoangnagpapatunaynasiyaaynangangalagangkalusuganngnireresetahangpasyente.
NakapaloobsaSeksiyon30hanggang38ngBatasRepublika5921oangtinaguriangBatasParmasyutikoangmgapanuntunanparasamgaparmasyutikolalonasakungpaanonilapangangalagaanangmgaresetangibinigay sakanila.
Bawatbotikaaykailangangmaymangangasiwangparmasyutikongkikilatissamgaresetangdinala rito.
AyonnamansaBatasRepublika6675oangGenericsActng1988,kailangangbigyang-diinngmgaparmasyutikoangkahalagahannggenericnamenggamotsabrandnamenito.Samakatwid,sainscriptiondapatnakalagayangakmanggenericnamesabrandname.Kailangandinnaitoaymalinawnanakasulat sa print athindicursivenasulat-kamay.

Retrieved from http://health.wikipilipinas.org/index.php/

Angover-the-counter(OTC)omgagamotnanabibilinanghindinanangangailanganngresetangdoktor.Nabibiliitongderetsomulasacounterngmgabotikaatpatinarinsamgatindahan.Hindimokailanganngresetamulasadoktorupanguminomngover-the-counternagamot.Dahildito,iniisipngmgataonawalangpanganibangpag-inomngmganaturanggamot.Ngunit,angmgagamotnaitoaymaaaringmagingsanhingibapangproblematuladng taluhiyang (allergy).

KapagbumibilinggamotnaOTC,dapatbasahinatsundinangmgatuntuningnakatataksaetiketapagkabilingprodukto.Mapanganibisipinnapare-parehopalagiangdaming kinakailangang inumin.

Retrieved from http://eskwelanaga.files.wordpress.com/2011/02/
GalvezTan,J.Z.,etal.(2009)TheHealthCurriculuminPhilippineBasicEducation.Manila: UNACOM.

Pamamaraan

A. Pag-usapanNatin

1. Ano-ano ang mga gamitnggamotnaatingnatalakay?Magbigaynga kayong mga uri nggamotna ito.Itatala ngguroang mgasagot ng mga bata.Saan natinnabibiliangngagamotnaito?

2. Ipakitaang larawan saLM.

3. Ipasagotang mgatanongnanababasa sa LM.
Anoangnapansinninyosapagkakaibangdalawangbumibilinggamot sa parmasya?

4. Ipabasaangnasaloobngscroll organizer.

B. Pag-aralan Natin 5. IpaliwanagangAlaminNatin. 6. Balikan anglistahanng mga gamotnaiyongisinulat sa pisara. 7. Mulasakaranasanngmgabatasapagbilinggamot,banggitinnaang mga gamotay may iba’t ibanguriatgamitnito. Ipaliwanagang gamit nganalgesic, atihistamine,at antibioticat ibapa.

C. Pagsikapan Natin a. Ipabasaang tulasamgabata saAlinang Nararapat Sa’yo
Ano angdalawanguringgamot?
Saan natinnabibiliang mga gamotnaito?Paanosila nagkakaiba? b. IpakitaanghalimbawangresetasaDapatSundinMoItosamgabata.Ano-anoangmgadetalyengnakapaloobsaisangreseta? 1. Pangalan ngdoktor 2. Gamot 3. Orasng pag inom/kailaniinumin 4. Sukat ngiinuminggamot 5. Petsa ngpagbalik c. Pangkatinang klase atbigyan ng mga lumang reseta angbawat grupo. Ipaliwanagang kanilanggagawin.LM. d. Bakitkailanganangreseta?Anoangdapatgawinsaresetangibinibigayngdoktor?

D. Pagyamanin Natin

8. Ipagawasamga bataanggawain sa“TseklistngPaggamitNgGamot”saLM. 9. Ipagawaanggawainsa Kaya NatinsaLM.

E. PagnilayanNatin

10. Alam mo banaalinmanguringgamot may reseta man o wala,aykailangangpangunahingisaalang-alangangpagsunodngtamang pag-inom?

11. IpasagotangmgatanongsascrollupgraphicorganizersaLMp .

F. Takdang-aralin

Magpatulongsamagulangattingnanangmgagamotsainyongbahay.Ilistaangmgagamotnanakikitaroon.Lagyanngtsekanghanaykungitoaygamotna inirereseta o gamotnadi-inirereseta.

Gamot | WalangReseta | May Reseta | 1. | | | 2. | | | 3. | | | 4. | | | 5. | | |

Aralin3:MalingPaggamit,HatidayPanganibBilangngAraw:1
BatayangKasanayan

a. Nailalarawan ang mgamaling paggamit atpang-aabusosa gamot * Paggamotsasarili * Maling paggamitnggamot(overdose, excessiveuse)

KaragdagangKaalaman parasaGuro

Angmalingpaggamitnggamotangnagdudulotngmasamangepektosakalusugan.Ilansamgahalimbawangmalingpaggamitnggamotay:

1. PaggamotsaSarili

Huwag gamutinang sarili
ItoangiginiitsapublikongFoodandDrugsAdministration(FDA).Kasabaynito,nagbabalapaangFDAnaangself-medicationopagbibigaynglunas sasarili nanghindi kumukonsultasa doktorngilangindibiduwalnadumaranaskaramdaman o kondisyong pangkalusuganaymaaaringlalopangmakasamasakalusugan,lalonakungmalianggamotnaginamitomaliangpaggamitngisangindibidwal sa gamot.

Retrieved fromhttp://health.wikipilipinas.org/index.php/WikiHealth

Bataysa AdvisoryNo.2013-057,sinabingFDAnamaramingtaoangnagse-self-medicategamitangover-the-counter(OTC)preparation,naligtasatepektibonamang gamitinkungtamaangpaggamitnito,o‘dikaya’yngmgaprescription oethicalmedicine,na mayRx symbolsakanilanglabelonangangailangan ngpreskripsiyonngdoktor.
Gayunman,binigyang-diinpangFDAnapinakamainamparinghumingingpayosamgadoktorkungmaysakitbagouminomnggamotupangmatiyaknatamaatepektiboanggamotnaiinumin.Maaaridingmagtanongsamgacommunityathospitalpharmacistnasinanaynamagbigaysamgapasyentengcounselingsamedisinaomagbigayngpayokungkinakailangangkumonsultasa doktorbagouminomnganumanggamot.
Hindi rin dapat namagpadalasaadvertisementoproduct endorsers ngmgagamotatkumonsultamunasamgadoktoropharmacistssapagdedesisyonkunganong OTC products o foodsupplementang mabutinggamitin,lalonakungmaykasalukuyanginiinomnamedikasyon,sumasailalimsaspecialdietomedicaltherapyupangmaiwasanangdruginteraction,drug-foodinteractionodrug-diseaseinteraction.
Palaging basahinangpackageinsertsnggamotupangmatiyak naangmgamedisinanggagamitinaynapatunayangligtas,epektiboatdekalidadtuladngmgagamotnarehistradongFDA.Dapatdingbasahingmabutingpasyenteangmgalabelngmgagamotatproductinformationngmgaitonanagsaadkungpaanoitogamitinoinumin,mgaepektoatposiblengsideeffectsnito,paanoimomonitorangepektonggamot,alaminangposiblenginteraction,precaution atwarning nggamot, at tagalngpaggamitnito.
Dapatdintiyakinnglahatngmgadrugoutletnaangibebentanilangmgagamot at foodsupplementsay rehistradosaFDA.

2. ImproperUseofMedicine.Malingpaggamitopag-inomnggamotkatuladng:

* Pag-inomngdisapatnagamotsanakareseta,opag-inomngmasmadalangoangpag-inomsatakdangoras. * Pagtigilsapag-inomnggamotnangmasmaaga.Kahitpamaiklianomatagalanaypanggagamot,kahitmawalamanangmgasintomas * Sobrang pag-inomnggamot kaysasa nakatakdangdami. * Pag-inom nggamotsamaraming oras kaysa nakatakda.
Retrieved fromhttp://eskwelanaga.files.wordpress.com/2011/02/

GalvezTan,J.Z., et al. (2009)TheHealthCurriculum in PhilippineBasicEducation.Manila,:UNACOM.

Pamamaraan

A. Pag-usapanNatin: a. Ipalaro angLaro:BringMe
Ipakitasamgamag-aaral angiba’tibang kaisipangmaykaugnaysamga gamotnaatinginiinom. Mag-unahangpumunta anglimangbatasa harap athanapin sakahon anglarawan obagayna naikakabitdito sa LM.

* Batayan ngorasngpaginom (relo) * Sukatannggamotnaiinumin (kutsara/measuringcup) * Lugarkungsaan bumibilinggamot(larawanngbotika) * Taong awtorisadong magreseta ng gamot (doktor) * Ditonakasulatang tagubilinsapag-inomnggamot(reseta) * Gamitsapagkuha ng temperaturang katawan(thermometer) * Bigat ng Katawan(timbangan)

Ano-ano ang mga bagaynaatingnaidikit sa pisara? Bakitkayamahalagang bigyangpansinang mga itoparasa atingpag-inomnggamot? b. Ipagawasamgabata ang gawainAlin Kaya?saLM. B. Pag-aralan Natin: c. Itanong:Alam baninyoang maaaringmangyarikapag dinatin sinunod ang mgatagubilin ng doktorsatamangsukat atdaminginiinomnagamot? d. Ipagawasamga bata ang gawain saDapat MagbasaMuna

SaanNagkamalisiLuis

Masama angpakiramdamniLuisnangdumatinggalingpaaralan.PagkataposnghapunannagsimulasiyangbumahingatmaybaradongilongsiLuis.Kinaumagahan,nagisingsiyangmaysinat,sipon,atubona.Nag-iisasiyasabahayatkailanganguminomsiyanggamotparagumalingangkaramdaman.Kinuhaniyaanggamotsalagayan.Agadniyangininomang gamotnahindibinabasaanglabel.

Pagkalipasangisangoras,sahalipnabumabaanglagnat,mawalaangsiponaylalopaitonglumala.Naglitawandinangmaliliitnapantalsakatawannamaykasamangpangangati.Nangdumatingangkaniyangnanaynabahalaanginasakalagayanngkaniyanganak. TinanongniyasiLuiskunganonggamotangkanyangininom.NagulatsiyanangmakitaniyanaanggamotnaininomniLuisaylipasnangapatnabuwan.Nagpasyasi NanayDarianadalhin si Luis sa pinakamalapitnapagamutan.

Pinayuhanngdoktorangmag-inanasiguraduhingdipalipasanggamotnainiinom,atlagingnasapatnubayngnakatatanda.BinigyanngdoktorsiLuisngtamanggamotatdosisngpag-inomparasakanyangkaramdaman. e. Talakayin ang talata gamit ang sumusunod na tanong: 1. Ano angnaging sakitniLuis? 2. Parasaan angininomniyanggamot? 3. Ano nangyarisakaniya? 4. Ano angmalisa ginawa ni Luis? 5. Anosa palagayninyoangdapatniyangginawa? f. IpasagotangPaanoKaya?saLM.
Suriinang mga larawanat ipasagotang mgatanong. g. IpabasaangMgaDapatTandaansaPag-inomngGamot.

C. Pagsikapan Natin

1. Ipagawa angSaanAkoNagkamali?Pagmasdan ang mgalarawan. Pag-aralan ang kanilangmensahe. 2. Isulatsa patlang sa ibabaang mensaheng gustongipahatidng mga larawan.

D. Pagyamanin Natin

1. Ipagawa angKayaNatin.Pagsasadulasa isang kalagayannanagpapakitangmalingpaggamitnggamotatipakitaangtamangpaggamitnito.

Unanggrupo : Paggamotsasarili(selfmedication)Ikalawang grupo : Paggamit nglabis sasukat (overdose) na kailangan nagamot Ikatlong grupo : Pag-inom ngiba’tibang klase nggamotsaparehongsakit.

E. PagnilayanNatin

1. Maghanap ng kapareha ang mgamag-aaral. 2. IpagawaangGawaingIkawatAkoSundinNatin‘to

F. Takdang-aralin

Gumawa ngisangbabala tungkolsamaling pag-inomnggamot o pag-abuso sa gamot. Gumamit ng mga patapong karton, etiketa, resetaopamphletnggamotsa iyonggawain.

Aralin4:GamotHuwagAbusuhin,UpangSakitHindiDanasinBilangAraw:1
BatayangKasanayan
h. Nailalarawan ang mgamaling paggamit atpag-abusosa gamot * Pagsandig(dependency) * Adiksiyon (addiction)

KaragdagangKaalamanparasaGuro:

Kapagbumibilinggamotsabotika,dapatbasahinatsundinangmgatuntuninnanakatataksaetiketapagkabilingprodukto.Mapanganibisipinnapare-parehopalagiangdamingkinakailanganginumin.Tingnandinangmgasangkapkungmainamangmgaitosapaggamotngisangpartikularnasakit.Mahalagangtandaannaangmgagamotnaover-the-counter(OTC)aypumipigillamangngsintomas.Hindiginagamotngmgaitoangsakit.Itoangdahilankungbakitginagamititoupanggamutinangmgamagaangnasakit,tuladngsakitngulo,sakitsakalamnan,di-natunawan,diarrhea,lagnat,ubo,sipon,atibapa.

AngibangtaoaynakararanasngmgamasamangepektomulasagamotnaOTCkahitginagamitnilaitonangtama.Angibanganalgesicaymaaaringmagingsanhingibangallergy.Dapatmagingmaingatkapagpinapainomng

mgagamotnaOTCangmatatandaomgabata.Angdamingpagpapainomaymahalagasaparehongpagkakataon.Samgabata,mahirapmalamankungang sintomasay malumanayomalubhangsakit.

Inuminanggamotayonsatamangdamiathabangpanahon.Huwagpahabainangarawngpag-inomnggamotupangmaiwasanangpagsandig(dependency)dito.Mabutingmalamanangexpirationdatengisanggamotupangdimabawasanangbisanitoatmagingsanhingmatagalnapaggalingngsakit.

Pamamaraan

A. Pag-usapanNatin

1. Balik-aralan ang mga napag-aralannatin tungkolsa paraan samalingpaggamitnggamot. 2. Magbigay nghalimbawanainyongnaranasan tungkolmaling paggamit o paginomnggamot. 3. IpagawaangSumunod,Magmasid,ParaIwasSakuna.Ipakitaanglarawan samga bataat itanongang mgasumusunod:

a. Ano-ano angginagawang mga bata?Mabuti baito? b. Paano nilaginagamitang mga gamot?

B. Pag-aralan Natin

4. Itanong:Alam baninyonaang sobrao labisnapag-inomnggamotaynakapagdudulot ng ibang kondisyonopagbabago sa utak? Gustobaninyong malamankung ano-anoang mga ito? 5. IpasagotanggawainsaBakit‘DiMakatulog?:AngMgaGabiniGabby 6. Ipaliwanagkung paanoginagamitangdroga. 7. IpagawaangGawainnaBawalAngSobrasaLM.

Gawain-Bakit‘diMakatulog?:AngMgaGabiniGabby

IlanggabinaangnagdaannadimakatulogsiGabby.Dahilsaganitongkalagayan,kumukonsultasiyasadoktor.Niresetahansiyangkanyangdoktornggamotnapampatulog.Nataposnaangtakdangarawsapag-inomnggamotngunit gabigabinaniyanginiinomitonalingid sakaalaman ngdoktor .

Minsangwalasiyangnabilinggamotsabotikaatwalasiyangnainom,disiyanakatulogsamagdamag.Nagingbahaginangsistemangkaniyangkatawananggamotnapampatulogatnapataasnaangdaminginiinom.Lumalaangkanyangkaramdaman. Hindi makatulogkung hindi siyamakainom nggamot.

SiGabbyaydumaranasngkondisyongpangkalusugannatinatawagnatinna drugdependency.

1. Bakit pumunta siGabbysa doktor?Anong gamotangniresetasakaniya? 2. AnoangnangyayarikayGabbykapaghindisiyaumiinomnggamot? 3. Ano ang kaniyang ginawaupang siya ay makatulog? 4. Anongkaramdaman angdinaranasni Gabby?

Paggamitngdroga–katamtamangpaggamitngmgadrogaupangbaguhinangkalagayanngisangtao.Kungumiinomtayonggamotupangpagalinginangsakitngulo,lagnat,sipon,atibapangmgakaraniwangsakit,itinuturingnaitongpaggamitngdroga.

Pag-aabusongdroga–prosesongpaggamitnganumangdrogasamgalayuninglibansamgaisinaadnanormalnapinaggagamitannitoosapamamaraan o daminglabag sa itinatakdaparadito.

(http://eskwelanaga.files.wordpress.com/2011/02/nakalululong-na-droga-unang-bah-agi.pdf)

Gawain:BawalangSobra
SiKapSirupbaangKasagutan?

COPY
Usapan:
Adi : Ubo...ubo...ubo...hayanghirapnamanangubongito.Talagang pinahihirapanako.
Kap.Sirup: Aba... aba...aba.. Naritoang isangbata, naaking dapatbi-gyanngkalinga.Hoybata!Akoangiyongkailangan.Gustomobanggamutin kita? Adi : Ha!Sinoka?Ikaw baang tutulongsa aking karamdaman? Kap.Sirup: Akonga!AkosiKap.Sirup.Anglunassaubomongnagpapahirap.(Pagkalipas ng10araw. Magalingna siAdisakanyang ubo.) Adi : Kap.Sirupppppppp..nasaankana? Kailangankita. Hindi akomapalagaykapagwala ka! Kap.Sirup: Adi,magalingkana.Hindi monaako kailangan.Kapagwala ka nanguboaydapatdi monaakoiniinom. Adi : (Nanginginigito......)Brrrrrrrr,brrrrr.KailangankitaKapSirup.Diako makagalawnangnormal kapag wala ka. Kap.Sirup: IbanaangnangyayarisakatawanmoAdi.Dinakitanatutulungan.
Nalululong kana sa akin. Kailanganna kitang iwanan.

Tanong:

1. Sino-sinoangnag-uusapsa ating tekstong nabasa? 2. Ano ang sakitniAdi? 3. Ano anggamotparasasakit niya? 4. Ano angginawaniAdikahitmagaling na siya? 5. Bakit patuloynahinahanapniAdisiKapSirup? 6. Anongkalagayang pangkalusuganangdinaranasniAdi?

C. Pagsikapan Natin

a. Pangkatin ang mga batasa apat. b. Ibigayangscriptsakuwento ni KapSyrup atniAdi. c. Bigyanngtatlongminutoangmgabataparamag-usapatmagsanaykungsinoanggaganapsadalawangtauhanmulasakanilanggrupo. d. Bigyan ang mga batang tatlongminuto para magpalabas. D. Pagyamanin NatinGawainA.Laro:SinoAko? 8. Ipagawaang SinoAko? saLM. * Pangkatin ang klasesa dalawa. * Angisanggrupoaypangalanang GrupoLulongatangisaayGrupoPagsandig.

Babasaanggurongkaisipangnaglalarawankungpaanoinaabusoangmgagamot.Lahatngmiyembronggrupoaytatayoatitataasangplakardkung ang kaisipan ay tumutukoysakanilang grupo.
Pagkataposbigkasinngguroang“SinoAko”,hudyatitongpagtayonglahatngmiyembro.Kapagmayisangmiyembrongnakaupo,walangiskorangmaibibigaysagrupo.Anggrupongmaypinakamaramingtamangsagot ay tatanghalingpanalo.

9. Ipasagotang KayaNatin!Sa LM.

Panuto:Gamitang larawan,ipabubuosamgabataang isangkongklusyonkung paanonatininaabuso o diginagamitnang tama angmga gamot.

Ang pag-inomnggamotay

E. PagnilayanNatin
IpagawaangPosterPangkalusugansaLM.Pangkatinang mgabataatipapagawa angposter.
(Paanomo alagaanang sarili upangiwasanangpag-aabuso omalingpaggamitnggamot?)

F. Takdang-aralin
Gumuhit ngisangposter-slogannanaglalarawanngdi-wasto opag-abuso samga gamot.

Aralin5:LagingLigtas:Pag-iwassaPanganibngPag-abusoatMalingPaggamitngGamot!

BilangngAraw:1

BatayangKasanayan a. Naiisa-isaangmaaaringmagingpanganibsamalingpaggamitnggamot. b. Nailalahadang kahalagahan ngpagpapatinginsa doktor
KaragdagangKaalaman parasaGuro
Angmgamaaaringpanganibsamalingpaggamitnggamotayangsumusunod:
1. PisikalnaPanganibkagayangpagkabingidahilsamalingpaggamit.
MgaEpektong SobrangPaggamitngGamot a. Pagtatae b. Pananakit ng tiyan c. Pagsusuka d. Pagbaba ngpuwersangdugo e. Pangangapossa paghinga omahirap napaghinga f. Taluhiyang Reaksiyon (Allergic Reactions) * Pamamaga nglabi, mukha,o dila * Pagkakaroon ngbutlig-butlig sa balat

Angpag-inomngantibioticsamahabangpanahonaynagigingdahilanngpagkakaroonngsakitnakanseratdiabetes.Itorinaynakapagpapahinangimmunesystemlabansasakitsapagkatsinisiranitoangmgakapaki-pakinabangokaibigangbacteriananagbabantayatlumalabansamgakaawaynabacteria na sumisirasaintestinesolamang-loobng tao.

Angibapanggamotnainaabusongkabataanayangmgasumusunod: a. Guaifenesin–Itoangaktibongsangkapngmgagamotsauboatsipon.Angepektongsobrangdaminapag-inomnitoaynakapag-dudulot ngpagkahilo,pagsususuka atpaglabongpaningin. b. Nagpapaginhawa saKiroto Hapdi(Pain Relievers)
Angsobrangpaggamitngmgagamotnaitoangnagigingsanhingsakitsabato,pagdurugongtiyan,atpagkakaroonngiba’tibangsakitsa puso. 2. Sikolohikal na Panganib(Psychological Harm)
Angsobrangpag-inomngantibioticaynagigingdahilanngpagkapinsalangkapaki-pakinabangokaibigangbacteriasalamang-loobngtaoaynakapagdudulotngpabigla-biglangpag-atakeng sakitsa pag-iisip.
Angsobrangpaggamitngsangkapsauboatsiponnaguaifenesinangdahilanngpagkakaibangpagbabagongpaninginopagkilalasakulayattunog.Itodinangdahilanng pagkakaroonngguni-gunihanggang animnaoras.
Napakahalagaangpagpapakonsultaopagpapatinginsadoktorupangmaiwasanangpang-aabusoomalingpaggamitnggamot.Iwasannatinangpaggamitngresetangkapitbahayokamag-anakparamakabilinggamotsaparmasya.

Sanggunian:

GalvezTan,J.Z., et al. (2009)TheHealth Curriculumin PhilippineBasicEducation.Philippines.
MeeksL.(2011)Comprehensive SchoolHealth Education 7thed.Stepens,E.MD (2011).EffectsofAntibioticsOveranExtendedPeriod.Retrievedfromhttp://www.medicinenet.com

Kagamitan:plaskard,tsart,LM

Pamamaraan A. Pag-usapanNatin
AngguroaymagpapakitangisanggraphicorganizersaLM.
1. Itanong ang mgasumusunod: a. Nakakitanaba kayo ng kapsula? b. Anokayangmgaposiblengmangyayarisaatinkapaguminomtayonggamotkahithindikailanganomasobrahansapaggamit?

Italanatinang sanhi atbunga ng maling paggamitnggamot.

C
Y
HALIMBAWANG GAMOT

SANHI BUNGA

2. Ipaliwanagangantibiotic
May hanggananangpaggamitsa lahatnggamotlalona samga antibioticdahil sasumusunod: * Pagkalasonatreaksiyon.Bukodsapinapatayangbacteria,nakapipinsalarinsakatawanangantibiotic.Maaaringmakalasonomagingsanhiitongallergy.Maramingnamamataytaon-taondahilgumagamitsilangantibioticnahindinila kailangan. * Pagkasirangbalansengkatawan.Hindilahatngbacteriasakatawanaynakapipinsala.Angibaaykailanganngkatawanupangnormalnatumakboito.Kadalasan,parehongpinapatayngantibioticangmasasamaatmabubutingbacteria.Angmgasanggolnabinibigyanngantibioticaynagkakaroonkungminsanngimpeksiyonsabibigsanhingfungus(agihap)osabalat(moniliasis).Nangyayariitodahilpinapatayngantibioticoangmgabacterianapumipigil sa fungus. * Hindinatatablanpagtumagal.Sakatagalan,angpinakamahalagangdahilankungbakitdapatmagkaroonnglimitasyonsapaggamitngantibioticayitopagkabawasngbisanito.

(http://health.wikipilipinas.org/index.php/Kahalagahan_ng_Limitadong_Paggamit_ng_Antibayotiko)

B. Pag-aralan Natin 3. IpabasaangDapatTamaLangkomikistripsaLMsamgamag-aaral.(Maaaringsaparaangtahimiknapagbabasa,pagtatakdangpiling mag-aaral, pagtatakdang mga grupopara sa pagpapalitangpagbasa, at ibapa.) 4. Ipasaraang modyulatitanong: c. Anoangdahilanatisinugod siKarensa ospital? d. AnoangnangyarikayKarenpagkataposuminomngsobrangdaminggamot? e. Bakitkailanganangresetangdoktorbagouminomnggamot? f. Paanonakaaapektosakalusuganangmalingpaggamitnggamot?

C. Pagsikapan Natin 5. IpagawaangAtingGawin.
Pangkatinsa apat o lima ang klase.Punanang tsartng mgaepekto ng maling paggamit nggamot sa LM. 6. IpagawaangMahalaga si Dok.Punan ang mgakahonsa LM,ng kahalagahan ngpagpapakonsulta sa doktor bagouminomnggamot. D. Pagyamanin Natin 7. Punanang FlowerOrganizersa LM. 8. Ipagawaang gawain saKaya Natin sa LM.

MgaSagot: 1.Tama 2.Mali3.Mali 4.Tama 5.Mali E. PagnilayanNatin

Ipasagotang gawainsaTandaanMosaLM. F. Takdang-aralin/Kasunduan
Kapanayaminangiyongkapamilyaokapitbahay.Tanunginkungnaranasannilanguminomnggamotnghindikumunsultasadoktor.Alamin ang naging resulta ng hindi pagpatingin sa doktor bago uminomnggamot.IsulatsaiyongHealthnotebookangkinalabasanngiyongpanayam.

Aralin6:SaOrasngKaramdaman,WastongPreskripsiyonangKailanganBilangngAraw:1
BatayangKasanayan

a. Nailalahadang tamang paraanngpaggamitnggamot b. Naisasagawaang mgatamang paraanngpaggamitnggamot

KaragdagangKaalaman parasaGuro

MgaTamangParaansaPaggamitngGamot 1. Gamitin anggamotna may gabayng responsableng nakatatanda. 2. Basahinatsuriingmabutiangnakasulatsapaketenggamot(medicinelabel). 3. Kumunsultasa doktorbagouminomnggamot. 4. Sundinangmgapanutongnakasaadsapreskripsiyongpangmedikoo medicalprescription. 5. Tingnanatsuriinkungkailanmawawalanngbisaanggamot(expirationdate). 6. Isaalang-alangang tamang pag-iimbakan o pagtataguannggamot. 7. Bumili nggamotsamapagkakatiwalaang botika.

Dapatnatingsundinangmgatamangparaanngpaggamitnggamotupang maiwasan angibatibangproblemangpangkalusugan.
Sanggunian:

GalvezTan, J.Z.(2009)TheHealthCurriculum in PhilippineBasicEducation.Manila: UNACOM
MeeksL.(2011)Comprehensive SchoolHealth Education 7th Edition.(2011).Medicinescorrectuse.Retrievedfromhttp://www.everybody.co.nz

Kagamitan: aktuwalna preskripsiyonngdoktor, aktuwalnalikido, attabletang gamot

Pamamaraan:

A. Pag-usapanNatin
Magpakita sa mag-aaral ngaktuwalnapreskripsiyonmula salisensiyadong doktor, likido,at tabletang gamot.
Tanong:
1. Bakitkailangan ngpreskripsiyonngdoktorbagouminomnggamot? 2. Ano-anoangmababasaninyongnakasulatsapaketenggamoto medicine label?

B. Pag-aralan Natin
IpabasaangMahalagaAngMga‘ToatipasagotangmgatanongtungkolsadiyalogosaLM.
Itanong: 3. Ano-anoangibinahagininaRona,Ben,BelenatRoysakanilangkaklaseat guro? 4. Bakitkailangan nating kumonsultasa doktorbagouminomnggamot? 5. Bakitkailangang bumilinggamotsamapagkakatiwalaang botika? 6. Nasiyahan ba siGng.Castrosamga ibinahagi ng kaniyangmgamag-aaral?Bakit?

C. Pagsikapan Natin 7. IpagawaangAtingSagutinsagutinangtseklis.LagyanngtsekanginyongsagotsaLM. 8. IpagawaanggawainsaMahal KitaKaibigan, sumulatsaiyongkaibiganupangipaalamoipaalalasakaniyaangtamangparaanngpaggamit ng gamot saLM.

D. Pagyamanin Natin 9. IpagawaanggawainsaDapatGawin.Bumuonglimaoanimnapangkat.
Punanang tsartng mgatamang paraanng paggamitng gamotsaLM. 10. Ipagawa anggawain sa KayaNatin!
Ipapilisakahon angangkopna salitang bubuo sa diwang mgasumusunodna pangungusap saLM. E. PagnilayanNatin
IpagawaangAtingAlamin“HouseOrganizer”saLM.
F. Takdang-aralin
Magsaliksikngibapangparaanngwastongpaggamitnggamot.Isulatsainyongkuwadernoangmganakalapnaimpormasyon.Maaaringgumamit ngpananaliksik sainternet,pahayagan, ataklat.

Aralin7:PaliwanagMo,KailanganKo!BilangngAraw:1
BatayangKasanayan

a. Naipaliliwanagangkahalagahanngpagbabasangimpormasyon,mganakasulatsapaketenggamot(medicinelabel),atibapangparaanupang makasiguro natama angpaggamitnggamot b. Nasusunodang mgatamang paraanngpaggamitnggamot
KaragdagangKaalaman parasaGuro

MgaTamang ParaansaPaggamitngGamotGamitinanggamotnamaygabayngnakatatanda.

Sapag-inomnggamotngmgabata,kailanganparinanggabayngmgamagulangonakatatandaupangmakasiguronatamaangdaminggamotnakanilanginiinomatupang mainomanggamot satamang oras.

Basahinatsuriingmabutiangnakasulatsapaketenggamot(medicinelabel).
Kinakailangangbasahinatsuriingmabutiangnakasulatsapaketenggamotomedicinelabelbagogamitinito.Sundinangmganakasaadnapanutoupang tamang daminggamotang mainom.
Ang paketenggamot o medicine labelaynagsasaadng sumusunod: a. Gaanokarami angiinumin? b. Gaanokadalas iinuminanggamot? c. Gaanokatagal gamitinanggamot? d. Paano inuminito? e. Saan dapatimbakin o itagoanggamot?

Angpaketeolabelnggamotaynagsasaaddinkungdapatkumainbagoinuminanggamot o inuminanggamotnawalanglamanang tiyan.

Kumonsultasadoktorbagouminomnggamot.

Iwasanguminomnggamotnawalangkonsultasyonmulasalisensiyadongdoktor.Tanunginanglahatnggustongmalamantungkol sagamotna nireseta saiyongdoktorbagolumabasngklinika.Dapatinuminanggamotsaitinakdangoras.Kapagmayhindinainomsatakdangoras,tanunginangdoktorkunganoangdapatgawin.Parasamabilisnapaggalingngkaramdamanhuwagtumigilsapag-inomngniresetanggamothangga’thindi sinasabi ngdoktor.

Sundinangmgapanutongnakasaadsapreskripsiyongpangmedikoo medicalprescription. Napakahalagangsundinangpreskripsiyonngdoktorupanggumalingangkaramdamanngbawattao.Sundinangnakasaadkungilangbesessaisang arawiinuminanggamot atang tamang daminito.

Suriingmaigiangnakasulatsapaketenggamotomedicinelabel.Siyasatinangexpirationdatenito.Karaniwangnakikitaangexpirationdatepagkataposngmanufacturing datengisanggamot.

Nababawasanangbiasnggamotnalipasnaoexpiredna.Itoangnagigingdahilanngmatagalnapaggalingmulasakaramdamanatminsannagiging sanhidin ng pagkakaroonng ibang sakit.

Sanggunian:

GalvezTan, J.Z.(2009)TheHealthCurriculum in PhilippineBasicEducation.
Philippines.Publisher

MeeksL.(2011)Comprehensive SchoolHealth Education 7th Edition.(2011).GuidetoProperMedication Use and Storage.Retrieved fromhttp://www.maximhome.com

Kagamitan: aktuwalnapreskripsiyon ngdoktor,aktuwal nalikidoat tabletanggamot

Pamamaraan:

A. Pag-usapanNatin
Pagpapakitang mgalarawan.TingnansaLM.
Alinsamga larawananggusto mongtularan?Bakit B. Pag-aralan Natin 1. IpabasaangBakitNangyari,unawainangbalitasapahayaganatipas-agot ang mgatanongtungkol dito sa LM.
Itanong:
1. BakithindinaalisangpananakitngtiyanniOmarsaunangininomniyanggamot? 2. AnoangpayongKagawaranngKalusuganupangmaiwasanangnangyari kayOmar? 3. KungikawsiOmar,anoangdapatmonggawinbagouminomnggamot? 4. Ano angepektongpaginomngexpirednagamot?

C. Pagsikapan Natin

IpagawaangPag-usapanNatinsaLM.
Pangkatinangklasesalimaoanimnapangkat.Pag-uusapanngpangkatangkahalagahanngibangparaanngpaggamitnggamot.Itala ang mga itosa balangkas. D. Pagyamanin Natin 2. IpagawaangAtingAlamin.Pangkatinangmgabatasatatlongpangkat. 3. IpagawaangKayaNatin.
IpapunoangpatlangupangmakabuongmakabuluhangpangungusapsaLM.
E. PagnilayanNatin
IpasagotangSundinSiDok.IpapunoangpatlangupangmakabuongpangungusapsaLM.
F. Takdang-aralin
Gumawangpostertungkolsakahalagahanngtamangpaggamitnggamot.

Aralin8:WalaNangBisa‘Yan!BilangngAraw:1
BatayangKasanayan

a. Naipaliliwanagangkahalagahansapagsunodsawastongparaanngpaggamitnggamot b. Nasusunodang mgatamang paraanngpaggamitnggamot
KaragdagangKaalaman parasaGuro
MgaTamang ParaansaPaggamitngGamot
Tingnanatsuriinkungkailanmawawalanngbisaanggamot(expirationdate)

Mahalagangtingnanangnakasulatsapaketeomedicinelabelkungkailanmawawalanngbisaanggamot(expirationdate)upangmaiwasanangproblemangpangkalusuganna maaringmangyari.
Isaalang-alangangtamangpag-iimbakanopagtataguannggamot.

Upangmaiwasananghindiinaasahangpagkalasondahilsapag-inomngmalinggamot,imbakinoitagoanggamotsalugarnahindimaaabotngmgabata.Huwagkalimutangisulatangpangalannggamot.Iwasangihaloanggamot samga pamatayinsekto atpanlinis sabahay.

Mahalagangimbakinoitagoangmgagamotsatamanglugarattemperaturaupanghindimawalaangbisanggamot.Iwasangimbakinoitagoanggamotsatabi ngbintana, sasasakyan,osa palikuran.

Angibanggamotaykailangangimbakinsarefrigeratorngunithuwagilagaysafreezer.Angibanggamotnamanaykailangangimbakinsalugarnamaymataas na temperatura.
Bumilinggamotsamapagkakatiwalaangbotika.

Upangmaiwasangmakabilingmgapalsipikadonggamotopeke,iwasangbumilinggamotsapalengkeotindahan.Kailangangbumilisamapagkakatiwalaangbotikaupangmabigyanngtamanggamotayonsapreskripsiyon ngdoktor .
Sanggunian:

GalvezTan, J.Z.(2009)TheHealthCurriculum in PhilippineBasicEducation.
Manila: UNACOM
MeeksL.(2011)Comprehensive School Health Education7thEdition.
(2011).GuidetoProperMedicationUseandStorage.Retrievedfrom
http://www.maximhome.com

Kagamitan: aktuwal na lagayan ng gamot, tsart,cartolina, LM

Pamamaraan A. Pag-usapanNatin
TumawagngmgabataupangsagutinangsumusunodnatanongsaLM.
Tanong:Saankabumibilinggamot?Anoangisinasaalang-alangsapagpilingpagbibilhannggamot?Bakit? B. Pag-aralan Natin 1. Ipagawa angKalusuganIingatan.IpabasaangtulaatipasagotangmgatanongsaLM. 2. Itanong: a. Paano natin mapapangalagaan angating kalusugan? b. Bakitkailangannatingsuriinangarawngpagkawalang-bisanggamot oexpirationdate? c. Bakitkailangan natingbumilisa botikang mapagkakatiwalaan? 3. Ipagawaang GawainsaLM. C. Pagsikapan Natin
Ipasagotanggawainsa TamaBaAko.IpasagotangmgatanongsaLM.
Ipagawa anggawain sa Pabili Po! Pangkatinsalima o animangbuongklase.
Magpasulatngpatalastassa½cartolinatungkolsatamangbilihanngmgagamot saLM. D. Pagyamanin Natin
Ipagawaang gawainsaKaya Natin.
Pangkatinangmgabatasalima.Ipaliliwanagngmgabataangkasabihang:“Kalusuganaymakakamtansapagsunodsapaggamitnggamot satamang paraan.” E. Pagnilayan
Ipagawaang “MedicineOrganizer” sa LM. F. Takdang-aralin
Lumikhangisangawitinnanagpapahayagngkahalagahanngtamangpaggamitnggamot.

PanghulingPagtataya

I. MaramihangPagpili
Panuto:Piliinang letra ng tamangsagot.Isulatang sagotsaiyongpapel. 1. Ano anggagawin mokapag expirednaanggamot? A. Ilagaysakahon. B. Ibentasakaibigan. C. Ibuhossa inidoro. D. Itaponsa labasngbintana.

2. Paano natin maiiwasan ang maling pag-inomnginaakalanggamot? E. Itapon lahatng mga gamotsa basurahan. F. Hayaangnakakalatang mga gamotsasala. G. Tanggalin ang mga nakasulat sa pakete ng gamot. H. Ihiwalay ang mga gamotsamgakemikal napanlinisngbahay ogamit.

3. Kaninoka dapat magpakonsultakapag ikaway maysakit? I. Doktor C.Nanay J. Midwife D.Nars

4. Ano angdapat mong ipakitasa parmasyaupang makabili ngga-mot? K. Sakitsakatawan L. ListahanngNanay M. Pangalan nggamot N. Preskripsiyon ngdoktor

5. Saanka dapatbumilinggamot? O. Parmasya P. Palengke Q. Restaurant R. Sari-saristore

6. Alinsamgasumusunod ang hindikaraniwang nararanasan ngmga bata? S. Ubo at sipon T. Paglilinis ng sugat U. Pagkakaroon ngallergy V. Lagnat atpananakit ng kalamnan

7. Ano angipinaiinomsa atin kungmasakit angiyongulo? W. Analgesic X. Antibiotic Y. Atihestamine Z. Penicillin

8. Kanino dapat magpakonsultakapag ikaway maykaramdaman? [. Manggagamot \. Nars ]. Albularyo ^. Kapitbahay

9. Parasaan ginagamitang mga gamotnaantihestamine? _. Tuyongubo `. Sakitsa ngipin a. Sakitsakalamnan b. pangangating kutis

10. Saan dapatbumilikung ang kailanganmo ayantibiotic? c. Botika d. Tindahan e. Palengke f. Kapitbahay

II. TamaoMali
Panuto:TukuyinkungTama oMali angpangungusap. KungTamaisulat ang salita TAMAatkungmaliisulat ang salitangMALI bagoangbilang. 1. Binabasanang mabuti ang direksyonat tamangsukat bagoinuminanggamot. 2. Binibigaysakapitbahay angnatiranggamot. 3. Umiinom siJose ngantibioticskapagsumasakit angulonahindinagtanong responsableng nakakatanda. 4. Gumagamitngkutsarasapag-inomngtabletanggamot. 5. Hindinabinasani Julia angnakasulat sa paketeng gamotatuminom siyang masmaramisaitinakdanggamotupang mabilis angpaggaling. 6. Gumagamit ng tamang panukatsa pag-inomnggamot paradi masobrahan ang dosis(dosage). 7. Bumilibilisatindahan nggamotparasaallergyngwalang reseta ngdoktor. 8. Iniinom anganalgesickapagsumasakit angulo.

9. Angtamang pag-inomnggamotay makakaiwassamasmalalangkaramdaman. 10.Angmag-anak naReyesay samga ekspertongmanggagamot lamangdapatnagpapakonsulta. 11.Uminomnggamotnanaiwanng kapatidmo noongisangbuwan. 12.Angsobrao labisnapag-inomnggamotaynagkapagdudulotngibang kondisyono pagbabagosautak. 13.Uminomnggamotng kaibiganmokapagsumakitangulo. 14.Bumili nggamot kahit walang reseta. 15.Basahinatsuriingmabutiangnakasulatsapaketenggamot(medicinelabel).

SusisaPagwawasto:

I. MaramihangPagpili 1. D 2. D 3. A 4. D 5. A 6. D 7. A 8. A 9. D 10. A

II. TamaoMali

11. TAMA 11.MALI 12. MALI 12.TAMA 13. MALI 13.MALI 14. MALI 14.MALI 15. MALI 15.TAMA 16. TAMA 17. MALI 18. TAMA 19. TAMA 20. TAMA

186

COPYDEPED
187
HEALTHGRADE4PATNUBAYNG GUROYUNITIV

1

YunitIV
SAKUNAAT KALAMIDAD,ATINGPAGHANDAAN,BUHAYAYMAHALAGA,ATINGPAG-INGATAN

PamantayangPangnilalaman | PamantayangPagganap | Angmgamag-aaral ayinaasahang maipamalas angpagkaunawa tungkolsamgakaligtasanat pangunanglunas saorasng kalamidad,sakuna, atkagipitanomga hindiinaasahangpangyayari(emergency). | Angmgamag-aaral ayinaasahang maisagawa angmga wastongparaan sabatayang pangkaligtasan atpagbibigayngpangunanglunas sa orasng kalamidad,sakuna,at kagipitanomgahindiinaasahangpangyayari(emergency). |

BATAYANGKASANAYAN

a. Natutukoy angiba’tibanguring kalamidad,sakuna, at kagipitanomgahindiinaasahangpangyayari(emergency) b. Nakapagpapakita ng mga angkop natugon bago, tuwing,at pagkataposng isang kalamidad,sakuna,atorasng kagipitan c. Naiuugnay angpaghahandaatangkopnatugonsa orasngkagipitansapagsasalba atpagpapanatili ngbuhay. d. Naisasalarawanangangkopnabatayangpangkaligtasan sa panahon ositwasyon na maaaringmagdulot ng kapahamakansa buhayng tao e. Naisasalarawanang maaaring idulotna kapahamakan nabungangmapanganibnagawi at kilostuladngpaggamitng paputok,armas,atpag-inomngalak f. Natatangkilikangpaggamitngalternatibongpamamaraan sa pagdiri-wang ng iba’t ibang okasyon tuladng BagongTaon, pista, at iba pang espesyalnaokasyon

SubukinNatin

I. TamaoMali.Isulatsasagutangpapelangtsek(/)kungangGAWAINayTama atekis (X ) naman kungMali.

1. Masayang naligoang mga batasatubig-baha. 2. Nakinig siFesaradyoupang malamankung walang pasokdahil sabagyo. 3. Hindi pinansinni MangAlfonso ang mga natumbangpunoat siranglinya sakanilanglugar. 4. InilayoniDan sakurtina ang kandilangmaysindi. 5. Ipinaskilni Inayang numerongteleponongdapattawagansaorasngsakuna. 6. Lasing nanagmanehoangtsuper. 7. SumalisiEricasaearthquakedrillngpaaralan. 8. GumamitsiMichael ng kawayangkanyon noong BagongTaon. 9. Nanonood ngpailawsa plasa sinaHelenat Juliatuwing pista. 10. Pinagsama-samaniRepotang mgabasuraatitinaponlahat sailog.

II. MaramihangPagpili

Basahingmabuti ang mgatanong atpiliin ang tamangsagot.Gumamitngmalakingtitik lamang.

11.Anongahensiyaangnag-aaralng panahonatnagbibigayngsignalupang malaman anglakasatbugsonghangindalangbagyo? A. DOH B. DILG C. DOST D. PAGASA

12.Kapagangbagyo ay may lakasatbugsonghangin naumabotsa61-100kph,nasaanong SignalBilangangbagyo? A. 1 B. 2 C. 3 D. 4

13.Anong ahensiyaang nagtatakdakunggaanokalakasanglindol? A. DILG B. MMDA C. PAGASA D. PHILVOCS

14.Alinangnagdadalang malakasnabuhosngulanat maybugsonghangin? A. Lindol B. Bagyo C. Tsunami D. StormSurge

15. SinaMang Raulaynakatira malapitsaBulkangMayon.Ano angdapatniyanggawin? A. Mamasyalsa paligid B. Gumawa ng malaking bahay C. Makipag-usapsakapitbahay D. Alamin angligtasnalugarpara sa paglikas

16.Alin ang mapanganibnapagyanignglupana maaaring dahilanngpagbagsakng malalaking gusali? A. Baha B. Bagyo C. Lindol D. Sunog

17.Alin angisinagawa sa paaralan ogusaliupang maiwasan anganumang sakunakungmay lindol? A. Funrun B. Athleticmeet C. Earthquake drill D. Nutritionprogram

18.Ano ang maaaring gamitinupang mailigtas angatingbuhaysapagbaha? A. Karton B. Payong C. Malaking bag D. Malaking gallon

19. May naaamoy kangtagas nggasulsabahay.Ano angnararapatmong gawin? A. Sindihan ang kalan B. Isara ang mga bintana C. Isawalang bahalalamang D. Buksanangbintana atpinto

20. May nag-aawayna mga lasingna maymga armas o patalim.Anoangiyonggagawin? A. Awatin sila B. Kunan nglitrato C. Lumayo sakanila D. Tawagin ang kapitbahay

21.Aksidentengnaputukannglabentadorang kamay ngiyongkalaro.Anong paunanglunasnadapat mong gagawin? A. Balutin B. Hugasan C. Magtago D. Sumigaw

22. Biglang nawalanng koryentesa bahay atnagsindi ka ng kandila.
Saanmo dapatilagayito? A. Maliit nalata B. Kabinet ngaklat C. Malapitsakurtina D. Malambot naupuan

23.Ang bagyoaynasaSignal No.1,anongantasng mag-aaral angotomatikongwalangpasok sa paaralan? A. Preschool B. Kolehiyo C. Mataas napaaralan D. Mababang paaralan

24. Lumilindol sasainyonglugar.Anongahensiyangpamahalaanangmabilisna tutugonupang matulungan iligtasang mga biktima? A. Pulis B. Barangay C. NDRRMC D. BarangayTanod

25. Nasaloob ka ngbahayat naabutan ka nglindol.Ano angiyonggagawin? A. Tawagin ang Nanay B. Sumigawat umiyak C. Tumalonsabintana D. Sumilongsamatatag na mesa

SusisaPagwawasto

I. TamaoMali 1. X
2.̸̸
3.X
4. ̸
5./
6.X7./
8./
9./
10.X

II. MaramihangPagpili
11.D
12. B 13. D 14. B 15. D 16. C 17. C 18. D 19. D 20. C 21. B 22. A 23. A 24. C 25. D

COPY
Angmgakalamidadatsakunatuladnglindol,bagyo,atpagputokngbulkanaymaaringmagdulotngmalakingpinsalasamgaari-arianatmagingsabuhayngtao.Upangmaiwasananghindimabutingepektoatbunganito,tayoaydapatmaginghandasalahatngoras.Kinakailangangmatutuhannatinangiba’tibangparaanngangkopnapagtugonsaorasngkagipitan.Angpagsunodsamgaalituntuninatbatayangpangkaligtasanaypagtitiyaksapagpapanatiliat pangangalaga sa ating buhay atari-arian.

Samganakalipasnataon,maramingari-arianatbuhaynaangnasiraatnawaladahilsawalangkahandaansasakunaatkalamidad.Nararapatnaitoayhindinamaulitpasapamamagitanngpag-aaralukolsapaghahandasamgainaasahanatdi-inaasahangsakunaatkalamidadnamakapagdudulotngpinsala sa ating buhayatari-arian.

Aralin1:MgaUringKalamidadsaAkingKomunidadBilangngaraw:2
BatayangKasanayan

a. Natutukoy angiba’tibanguring kalamidad at sakunana maaaringmangyarisakanilangkomunidad. b. Nauunawaanangepektongiba’tibanguring kalamidadsaari-rian at buhay ng tao.
KaragdagangKaalaman parasaGuro

Angkalamidadaypangyayarina sanhi ng mga pagbabago sakondisyonng kalikasan at maaaringmagdulot ngpagkawasak o pagkawalang mga ari-arian at kapahamakansa buhay ng tao.Ilansamga itoaybagyo (pagbugso ng malakas nahangin),storm surge(daluyong ngdagat),lindol (paggalaw nglupa),volcanic eruption(pagputok ngbulkan),landslide(pagguhonglupa),at baha (pagtaas ng tubig).
BAGYO

AngPilipinasaynakararanasngmahigitkumulangsa22bagyosaloobngisangtaon.Maaaringangisanglugaraymadalasnadaananngmgabagyongito.Angbugso ng hangin,lakas ng pagbuhosng ulan,at maging angdaminitoaylubhangnakapamiminsala.Madalasangdulotnitoayangpagtaasng naiipong tubig(baha), storm surge,atlandslideopagguhonglupa.
ItoaykadalasangnabubuosakaragatankatuladngDagatPasipiko.Mayroonitongdalawangbahagi:angeyewallatangmatangbagyo.AngPhilippineAtmosphericGeophysicalAstromicalServicesAdministrationo PAGASAaynagbigayng signal upang malaman anglakaso bugsong hanginnadulotngbagyo.

Signal Bugsonghangin SignalNo.1: 30-60kph SignalNo.2: 61-100kph SignalNo.3: 101-185kph SignalNo.4: 186pataas

Sapamamagitanngpagsukatatpagtukoy sa bugsonghanginngisangbagyo, maaaringmalaman angangkopnapaghahandang mgataosaisang lugar. file:///C:/Users/Acer/Downloads/Typhoons%20in%20the%20Philippines%20(1).pdf LINDOL

Ang lindol o pagyanignglupaay maaaring dulotngpagsabogngbulkan(volcanic earthquake) o paggalawngtectonic platessa ilalimnglupaoearth’scrust. file:///C:/Users/Acer/Downloads/Earthquake-Final.pdf PAGSABOGNGBULKAN

May dalawanguriangbulkan:aktibo athindiaktibongbulkan.Ang akti-bongbulkanaypumutokosumabogsahuling600nataon.Anghindiaktibongbulkanaynatutulogowalanganumangpagsabogopagbugangusoksaloobngmahabangpanahonsubalithindiitongangangahuluganghindinaitosasab-ogmuli.Kungkaya’tmasmakabubutingalaminangpanganibnadulotnitoupang maiwasan anganumang sakunang dulotnito. file:///C:/Users/Acer/Downloads/BEING%20PREPARED%20MODULE%20(1).pdf Pamamaraan

A. Pag-usapanNatin

1. Ipaskil anglarawansa pisara. 2. Pangkatinang mgamag-aaral atbumuonggruposana mayapathangganglimang miyembro. 3. Gamitinang gawain sa“Pag-usapanNatin”saLM. 4. Bigyan ngorasangbawatgruponaibahagianggawain sabuong klase. 5. Ibuodang mahahalagangsaloobinatimpormasyon mulasapagbabahagingbawatpangkat. 6. Itanongsaklase ang mgasumusunod: a. Ano-ano anginyongnatutuhanbataysa paglalahadnginyong kamag-aaral?(Itala ang sagotsa pisara.) b. Magkakatuladbaanginyongnaisipnasalita/kaisipan? c. Bakit ninyonaisipang salitang ito?Ano ang maaaringmaging epektong mgakalamidadnaito sa buhay?saari-arian? d. Paanomaging ligtassa panahonng kalamidad? e. Naranasan nabaninyoangilan samga ito?Tumawagngmag-aaral parasa pagbabahagingilang karanasan. f. Ano-ano ang mga uring kalamidad ayon sa inyongpaglalahad? B. Pag-aralan Natin

7. Bumuo ng tatlong pangkat, magtakda ngisanguringkalamidadosakuna.
1-bagyo,2-lindol,3-pagputokngbulkan
8. Bigyan ngbilangangbawat miyembro nggrupo. 9. Gamitinang gawain sa“Pag-aralan Natin” sa LM. 10. Tawagin ang bilang ng pangkat na magbabahagi ng sagotsa klase.

C. Pagsikapan Natin

11. Hikayatinangbawatgruponaibahagianggawain sa“Pag-aralanNatin” sa pamamagitanng sumusunod: * Dula o role-play * Skit * News report * Awitinosayaw * Pagsasalarawan

12. Ipasagotang gawain sa“ MatutoTayo”.

D. Pagyamanin Natin

Ipasagotsamgamag-aaral ang GawainAat Bsa“KayaMoYan”saLM. MgaSagot: 1. Bagyo 4.Lindol 2. Landslide 5. Pagputokng Bulkan 3. Baha

E. PagninilayPangkalusugan(Reflection)

Bigyan ngorasang mgamag-aaral naisulat sa notebookang kanilangsaloobin satanong na“Anosamga uring sakunaokalamidad anginyongpinakakinatatakutan?Bakit?”
Ipasagotang GawainsaLM.

F. Takdang-aralin

13. Parasasusunod napagkikita.

14. Pagsaliksikinatpagbasahinang mgamag-aaraltungkolsamgadapat gawinbago, tuwing at pagkataposng kalamidadosakunananaiulat saklase ngbawatgrupo.

Aralin2:SaPanahonngKalamidad,SakunaatKagipitanBilangngaraw:3
BatayangKasanayan

a. Nakapagpapakitang mgaangkopatnararapatna tugonbago, tuwingat pagkataposng anumang kalamidadosakuna,at kagipitan

b. Nakapagbibigay ng mungkahi atparaan upang makaiwassa hindimabutingdulotng mgasakuna at kalamidad

c. Natutukoy ang mgamabutingmaidudulotng maagap at maagang pa-ghahanda sa pagdatingng anumang kalamidadosakuna, at kagipitan
KaragdagangKaalaman parasaGuro

Angsakuna dulotng kalamidad ay maaring iwasansa pamamagitanngpagiginglaginghanda.Angmgasumusunod ayilanlamangsamaaaringgawinupangpaghandaanangdulotnaepektongiba’tibanguring kalami-dad.
BAGYO

Bago dumatingangbagyo: * Manood ngbalitasatelebisyonoradyo ukol sa papalapitnabagyo. * Iayosatitabisa ligtasna lugarang mga importantengbagay opapeles. * Mag-imbak ng sapatnadaming tubigo pagkain. * Siguraduhingkumpleto angemergency supplies katulad nabateryang radyo, at first aid kit * Itsekang bubongng bahayat ang mga puno sa bakuran saposi-blengpagbagsakdahil samalakas nahangin.

Sa panahonngbagyo:

SignalNo.1

* Makinigsa balita saradyooTV ukol sabagyo. * Walang pasokang pre-schoolsapaaralan. * Magdalangpayong, kapote,atbotakung lalabas.

SignalNo.2

* Makinigsa balita saradyooTV ukol sabagyo. * Walang pasok samababaat mataas na paaralan. * Manatilisa loobngbahay kungkinakailangan. * Iwasangmagbiyahemagingsa daan,dagat, o himpapawid. * Magingalertoathanda sa posiblengpagbaha. * Maghandakungsakalingkinakailangang lumikas samataas at masligtas nalugar.
SignalNo.3

* Walangklasesa lahatng antasngpaaralan magingsa opisina. * Manatilisa loobngbahay osa lugarna mas ligtas. * Kungnakatirasamababanglugar,lumikas samasmataas at masligtas nalugar. * Iwasan angpagpunta malapitsa anumanguringanyong tubig.

SignalNo.4

* Ipagpalibananganumanggawainat manatilisa loobngbahay. * Lumikassamasmataas nalugar sa posiblengpagbaha o land-slide. * Patibayin ang mga bahagingbahayna maaaringmaapektuhan.

* Umantabay samga ulat sa massmedia. * Putulin ang mgasangana malapitsabahay. * Siguraduhing walangnakaharang sakalsada para sa pagdaanng emergencyvehicles, at maghanda ng emergency kit. * Kapagbumaha,patayinangmainswitch.

Pagkataposngbagyo

* Kumpunihinang mga naiwang siraopinsalasa bahayatbakuran. * Iwasangmagtampisawsa bahang mahabang orasupangmakaiwassasakit. * Ipagbigay alamsakinauukulan anganumangpinsala sa linyangkoryente,tubig,at telepono. * Kungnasaevacuation site, maghintay nghudyat kungkailan ligtasnangbumalik sa inyongbahay. file:///C:/Users/Acer/Downloads/Preparing%20for%20Typhoons.pdf LINDOL

Hindi tulad ngbagyo,anglindolayhindi maaaringmasabikungkailanmagaganap.Isaisipnaang tangingmagagawang paghahanda sa pagsapitnitoayang kaalamansakung anoangdapatgawin kung itoaynararanasanna.

Itoay mapanganib dahil sa dulotna sakunapagkatapos yumanig anglupa.Itoay maaaringmagdulot ngpagbagsakng mga gusali,pagbiyaknglupa, sunog, attsunami.Angkarampatangpaghahandasamga nasabingsakuna ay kinakailangang paghandaanupang maiwasan angpagkawalangbuhay.

Bagoanglindol * Alaminkungmay emergencyplanangopisina,paaralan o angiyongpinagtatrabahuhan. * Maghanda ngemergency supplies tulad ngsa paghahanda sa bagyo. * Alaminkung nasaanangelectric fuse boxsabahay.Kinakailangan`itong maisarasa pagsapitnglindolupang maiwasan ang sunog. * Suriinang mabibigatnabagay kungligtas sa pagkakakabitatpagka-kalagaysatamanglugar. Iwasangmaglagay ng mga bagayna maar-ing mahulog at magdulotng malaking panganib. * Magsagawangearthquakedrillsapaaralan,bahay,at komunidad.

Sapanahonnglindol * Manatilingkalmado.Maging alertokungsaanman abutannito. * Kungnasaloobngisanggusali, tumayosa isangpader malapitsasentro nggusali. Maghanap ng matatagna maaaring pagsilunganhabanglumilindol. * Kungnasaloobng sasakyan,ihintoang sasakyan athintayingmatapos angpagyanig. * Kungnasalabas,ilayoang sarilisa anumang maaaringmahulogomabuwal napuno o poste.

Pagkataposnglindol * Suriin ang sarilisa anumang sakitosugat. * Suriin anglinyang tubig,koryenteo gasulsa anumangpagtagas.Kungmay pagtagassamga ito,lalona anggasul,buksanang bintanaat lumikas sa ligtas nalugar. Ipagbigay-alamsakinauukulan angpangyayari. * Makinigsa balita saradyoo tv. * Umiwassamga gusalingnasalantanglindol.

file:///C:/Users/Acer/Downloads/Earthquake-Final%20(1).pdf

PAGPUTOKNGBULKAN

Maaaring angpagputokngbulkanay magdulot ng sakunasa buhayngtao.Ngunit maaaririn itong magdulotng magandasakalikasan. Nagbabagoang anyoat topograpiyang isanglugar sa pagputokngbulkan.

Bagopumutokangbulkan

* Tukuyin angligtasnalugar para sa paglikas. * Ihandaang kinakailangansa paglikas: damit,pagkain,at mahahalag-ang kagamitan. * Mag-imbakng kinakailangang pagkain,gamot, at tubigsa panahonngpaglikas. * Siguraduhing ligtasang mga hayop. * Alamin anglugarna maaaring pagdaanannglavamulasa bulkan.

Pagkataposangpagputokngbulkan

* Maghintaysa hudyatng mgakinauukulansa posiblengpagbalik satirahan. * Ayusinat kumpunihinang pinsalasabahayat linyang koryente,tubig,attelepono. * Pag-aralankung paano maaaringmagamit anglupana may halongmga bato mulasa bulkan.

file:///C:/Users/Acer/Downloads/BEING%20PREPARED%20MODULE%20(1).pdf

Pamamaraan

A. Pag-usapanNatin

1. Magpakita nghalimbawangemergencykit saklase.

2. Itanongsaklase ang sumusunod:

* Saankadalasangmakikita ito?

* Ano ang tawagdito?

* Anokaya anggamitnito?

3. Hatiinang klase ayonsakasunduansa unangpagkikita.

4. Ipaguhit ang mga bagayna makikitasa loobngemergency kit nanakikita sa“BagKo‘To”. 5. Ipasagotsaklaseanggawaing “Ako’y Laging Handa” sa LM.

6. Pangkatinangklasesatatlo,PangkatA,PangkatB, at PangkatCat ipasagotang “MayroonAkongGanito”.Ipabahagi nila saklaseangnagawa.
IguguhitngpangkatAang mga bagay na maaaring ilagay sa emergencykit. Iguguhitngpangkat B ang mga bagayna hindidapatilagay sa emergencykit. Iguguhit ngpangkat Cangibapang mga bagaynahindinakikitasalarawanna maaaring ilagay sa emergency kit. Ibahagi angnagawasaklase. 7. Itanong ang mgasumusunod:

a. Ano-ano ang mga bagayna makikitasa inyongemergencykit?

b. Bakitkinakailangang ihandaang mga bagaynaito? c. Ano-ano pangpamamaraanangdapatisaalang-alangsapag-iwas sakapahamakang dulotngiba’tibanguring ka-lamidad, sakuna,at kagipitan? d. Ipaliwanagangemergency kit.

8. Ipagawasaklase ang gawain sa“TaraTulong-tulongTayo”. Tingnan anglarawan atisulatang sagotsa loob ngbilog.Anong nakikitasa larawan?
Paano itonakatutulongsakalamidad?Isulatsa pisaraang salitangERT.

Itanongsaklase: a. Ano angibig sabihin ngemergency responseteam? b. Bakitmahalaga angpagkakaroonngemergencyresponseteam sa isang komunidad? c. Ano-anokaya ang tungkulin ng mgamiyembro ng emergency responseteam? d. Maaari bang maging bahagingisangemergencyresponseteam ang kahitna sinongtao?Bakit?Bakithindi?

B. Pag-aralan Natin

Bigyan ngorasang mgamag-aaralnabasahinangnilalamanng LM tungkolsa paghahanda saorasng kalamidad,sakuna, atkagipitan. C. Pagsikapan Natin

9. Ipasagotsa bawat mag-aaral ang “Gawin NatinAngTama” saLM. 10. Ipasagotang gawain sa“Ikaw, Sila,Tayo:Anong Dapat Gawin”.

D. PagyamaninNatin

11. Ipasagotang gawain“Tama at Dapat Ba”? 12. Bumuo ang bawatpangkatngERT. Pumili ngisang sakunaokalamidad.Ipakitakung paano tumugon ang kanilangERT.Bigyanangbawatgrupong orasupanggawinang GawainB.

E. PagnilayanNatin

Ipagawaang “Tandaan Upang Maging Ligtas”.Ipasulatsa loobng kahon ang sagot.

F. Takdang-aralin

Pagsaliksikinsa barangay o paaralan omakipanayam ng kinauukulantungkolsaearthquakedrill, flood drill, evacuation protocol,atemergency protocolng kanilangkomunidadolugar.

Aralin3:MasLigtasKungLagingHanda!BilangngAraw:1
BatayangKasanayan

a. Naiiuugnay angpaghahandaatangkopnatugonsa orasng kagipitansapagsagip atpagpapanatili ng buhay;at b. Naisasabuhayang tamangkamalayang nauukolsakahalagahan ngpaghahanda atpag-iingat sapagsagipngbuhay.

KaragdagangKaalaman parasaGuro

AngPaghahanda ang sagotsa pag-iwas sa anumang sakuna dulotng kalamidad.Kung itoay maisasakatuparan nangepektibo, masasagip angpagkapinsala, atpagkawala ngbuhay.

Kinakailangangtumimosa isipanng mga bataang tamangkamalayansa pagiginghanda.

Masmakabubutingturuansila ng tamang pag-iisipat kasanayansapagharap sa anumang sakuna.

Pamamaraan

A. Pag-usapanNatin

Ipasagotsaklase ang “Pag-usapan Natin” sa LM.

B. Pag-aralan Natin

1. Tipunin ang mgamiyembro ngbawat ERT. Magtalaga ngtagapag-salitasa bawatpangkat. Bigyan ngpanahonna magbahagi angbawatpangkatng kanilang pagninilayangartikulo saPag-aralanNatin, “MagingMapanuri,Mapagmatyag”. 2. Ipasagotsa bawatpangkat samanila paperanggawain sa“Mag-ingatTayo”. 3. Itanong: Paanomaiiwasanangdulotngganitongklasengkalamidad?

C. Pagsikapan Natin

A. Pangkatin ang klase ayonsa napagkasunduan. Ipagawa angisang postersa bawatERTnanaghihikayat samgataosakanil-ang komunidad na maging handa sa anumanguring kalamidadosakuna na maaaringmaganapsakanilang pamayanan. B. Ipagawaang GawainAatBsaLM.

D. Pagyamanin Natin

Bumuo ng tatlong pangkat. Ipakita ngbawatpangkatsa pamamag-itannginfomercialang kahalagahan ng maagang paghahanda sa anumangkalamidadat sakuna.

E. PagnilayanNatin
Ipasagotsaklase anggawain sa“Kaya Natin‘To”.

Kompletuhin angpangungusapsa loobngtalk balloonupangmakabuo ng saloobin.

F. Takdang-aralin
Sasagutin ang mgatanong.(Magpagabaysamagulang) 4. Ano-ano ang mga paghahandangginagawanginyong mag-anaksa panahonng kalamidad? 5. Anong paghahandaangginagawanginyongpaaralansa panahonng sakuna?
Aralin4:PiliinangTama,UmiwassaMasama!BilangngArawngPagtuturo:2
BatayangKasanayan a. Nailalahadang maaaring idulotna kapahamakan nabungangmapanganibnagawi at kilos,tuladngpaggamitng paputok,armas,atpag-inomngalak b. Naipaliliwanagang kahalagahan ngpagpili samga alternatibongpamamaraan sa pagdiriwangngiba’tibangokasyon c. Natatangkilikangpaggamitngalternatibongpamamaraansapagdiriwang ng iba’t ibang okasyon,tulad ng BagongTaon, pista, atibapangespesyalnaokasyon.

KaragdagangKaalaman parasaGuro

Angsakuna ayhindilamang maaaring dulotng kalamidad.Itorin aymaaaringidulotng maling gawiat maling pagpilisamasamang gawain. Maymga pagkakataongitoay sanhi nglabisnapag-inomngalak,paggamitngpaputok o armas,at pakikipag-away sakapuwa.

Pamamaraan

A. Pag-usapanNatin

1. Itanongsaklase:Anong okasyonangipinagdiriwang sa larawan?Paano nilapinagdiriwangang mga ito? 2. Pangkatinang klasesatatlo.Sabawatpangkat, bigyanng orasupangisadulaang mga pagdiriwangnanasalarawan.
Pangkat1: BagongTaonPangkat2: Pista
Pangkat3: Kaarawan

3. Itanongsaklase ang sumusunod:
Paano nilaipinagdiriwangang mga okasyon?
Mabuti baangparaanngpagdiriwangnaginawanila? B. Pag-aralan Natin

4. Ipasagotsaklase angnasalarawan sa“Huwag‘Yan”. Ipagawaang GawainA. Ipasulat ang sagotsa loobng kahon. 5. Itanong ang sumusunodsaklase. a. Ano ang maaaring epektong mga gawingito? b. Magdudulot baitong kapahamakansa buhayng tao? c. Paano natin maiiwasan anganumang sakunangmagiging dulotngganitong mgagawain? d. Ano angnararapatgawinsa ganitong sitwasyon? 6. Ipasagotsaklaseang GawainB at CsaLM.

C. Pagsikapan Natin

7. Sagutinang mgatanongsa“Tayo’y Magsaya Huwag Mamroblema” 8. Itanongsaklase ang mgasumusunod: e. Bakitkailangang iwasanangpag-inomngalak? f. Bakitkailangang iwasanangpaggamitngpaputok o pagpapap-utok ngarmassaBagongTaon? g. Ano ang masmakabubuting gawinsa ganitongokasyon? h. Paano natin mahihikayat angibang taosa ating komunidad namaging ligtas sa pamamagitanngpag-iwas sa ganitongga-wain? i. Ano-ano angibapangpangyayarina maaaringmagdulot ngpanganib sa buhayng tao?

D. Pagyamanin Natin

Ipasagotsaklaseang GawainsaAat BsaLM.

E. PagnilayanNatin

Ipabuoangpangungusapsa loobngorganizer.

F. Takdang–aralin

Ipaguhitsa 1/8illustrationboardang maaaring gawinupangmakatulongsa pag-iwasng sakunasa pagdiriwangngokasyon.

PanghulingPagtataya

I. TamaoMali.Isulatsasagutangpapelangtsek()kungangGAWAINayTama atekis (X ) naman kungMali.

1. HindipumasoksapaaralansiArnel dahilnasaStormSignalNo.4 angbagyo. 2. Umakyatsamataas nalugarang mag-anak dahil tumataas angtubig-baha. 3. Naligoang mga batasamalakas nabuhosngulan. 4. Inilagayni Pio ang mga balatngprutas sa basurahang maynakasulat nanabubulok. 5. Sinindihan ng mga bataangnakitangpaputoksa lansangan. 6. Pinanood ng mgamag-aaral angvideo tungkolsa iba’tibang sakunaat kalamidad. 7. Nakalagay sacellphoneni Matet ang mganumerongpulisya at bumbero. 8. Namili ng malalakasna paputok ang tataypara saBagongTaon. 9. Ipinatongni Ipe ang kandilangmaysindisamga papel. 10. Tumulong ang kabataansa paglinis ngplasamatapos angpista.

II. MaramihangPagpili
Basahingmabuti ang mgatanong atpiliin ang tamangsagot.Isulat ang mal-akingletralamang. 11. Niyaya ka ng mgakaibiganmona maligosatabing dagat kahitmaybagyongpaparating.Ano anggagawin mo?

A. Awayin sila. B. Balewalainsila. C. Sumamasakanila perodi masyadong lalayo. D. Pagsabihansilanahuwag tumuloy dahil mapanganib. 12. Itoangpagguhong lupadahilansa pagbaha o pagyanignito.

E. Kanal F. Landslide G. Sink hole H. Stormsurge

13. Itoangahensyang pamahalaannanagtatakda kung gaanokalakas anglindol. I. DILG J. MMDA K. PAGASA L. PHILVOCS 14. Ayon sa balita, may namumuongbagyo saPilipinas, anoangdapatgawin? M. Ipagwalangbahala N. YayainsiInay na mag-shopping O. Antabayanan ang susunod nabalita tungkolsa bagyo P. Pumuntasatabing dagatat matyagan anggalawngalon 15. Napansin mongmaykumikislapsaposteng koryente at maylumalabasnausok.Ano angpinakamabutinggawin? Q. Panoorin lamangito R. Ipaalamsa paring simbahan S. Ipagbigay alam satanggapan ng koryente T. Batuhin angposteng koryenteo buhusanng tubig

16. SinaMang Raulaynakatira malapitsaBulkangMayon.Ano angdapatnilanggawin ? U. Mamasyalsa paligid V. Gumawa ng malaking bahay W. Makipag-usapsakapitbahay X. Tukuyin anglugarpara sa paglikas

17. Maysunogmalapitsa inyongbahay,anoanguna mong gagawin?

Y. Tawagan ang bombero Z. Lumabas at makiusyuso [. Ilabas lahatng mga gamit sa bahay \. Buhusan ng tubig ang mgakasangkapan

18. May naaamoy kangtagasnggasul sa loobngbahay.Ano angHINDI mo dapatgawin? ]. Sindihan ang kalan. ^. Tawagan ang Nanay. _. Buksan angbintanangbahay. `. Takpan ng basahan ang gasul.

19. AlinangDI-NARARAPAT gamitinsa paggawangingay sabagong taon? a. Kawayangkanyon b. Malakingtorotot c. Maliit nabaril d. Sirang batya

20. Alin-alin anglamanngiyong “EmergencyKit”? e. Bola, pulbo, sapatos
B.Calculator, notebook, ballpen C. Flashlight, gamot,biscuit, tubig D. Loombands, slum book, rubber bonds

21. May nag-aawayna mga lasingna maymga patalim.Ano angunamong gagawin? f. Awatin sila g. Kunan nglitrato h. Lumayo sakanila i. Tawagin ang kapitbahay 22. Aksidentengnaputukanangkamaynginyongkalaro.Anoangdapatmong gawin? j. Tumakbo atmagtago k. Tumawag ng kapitbahay l. Balutin ng t-shirt ang sugat. m. Buhusan ng tubig ang sugat. 23. Napansinmonglasingangnagmamanehongdyipnainyongsina-sakyan.Ano anguna mong gagawin? n. Agawin ang manibela o. Bababa ng sasakyan p. Awayin ang nagmamaneho q. Sigawan lahatngpasahero

24. Bumubugangusokangbulkansakaratig-probinsiya.Maaariitongmagingsanhi ng r. Biglaang pag-ulan. s. Malakasnahangn. t. Pagtaas ng tubig. u. Pagyanig nglupa. 25. Ano ang tawagsa walanghabasnapagputolng mga puno sakagubatannaisangpangunahing sanhingpagbahaatlandslide? v. Bush fire w. Forest fire
C. Illegal logging
D. Kaingin

SusisaPagwawasto:ITamaoMali
1.
2.
3.X4.
5.X
6.
7. 8. X 9. X10.

II.MaramihangPagpili

11. D 12. B 13. D 14. C 15. C 16. D 17. A 18. A 19. C 20. C 21. C 22. D 23. B 24. D 25. C

218

219

Similar Documents

Premium Essay

Health

...Promoting health in secondary schools Ruth Joyce Marilyn Toft and Eric Winstone The authors Ruth Joyce is County Adviser in Drugs and Health Education, Cambridge County Council, Cambridge, UK. Marilyn Toft is Training Co-ordinator at Lewisham Education Authority, Lewisham, UK. Eric Winstone is Deputy Principal of Sir Harry Smith Community College, Whittlesey, Cambridgeshire, UK. Abstract Describes the Promoting Health in Secondary Schools project, which was commissioned by the Health Education Authority in January 1994. The aim of the project was to support regional and local education and health professionals and colleagues in secondary schools in their efforts to develop effective whole-school approaches to health at the levels of both policy and practice. The work was coordinated by the Institute of Education and Goldsmith’s College, University of London. Gives, as an example of what can be achieved, a range of future projects identified by one of the secondary schools involved. Concludes that the project was able to stimulate healthy alliances, create opportunities for sharing effective practice and influence local funding priorities. Evaluation showed that health issues, if developed in a whole-school context, can articulate closely with wider school and community concerns about making school more effective and increasing school achievement. Regrets that the project was not extended beyond the stage described. The Health Education Authority commissioned the Promoting...

Words: 1638 - Pages: 7

Premium Essay

Health

...Good health is a boon. It is the real jewel of life, the most precious possession of man. If a man losses his health, the world losses all it§ charms for him. A good wealth of health can be obtained in a number of ways. It needs regular exercise, good food, good thoughts, and cleanliness. A healthy person does not spend money on medicines and visiting doctors. Just opposite, a sluggish person is another form of hell of diseases. The simplest and most traditional definition of health is that it is the freedom of sickness and diseases. According to World Health Organisation (WHO), a branch of the United Nations, health is physical, mental and social well being and not merely the absence of disease. Next to life itself, good health is the most precious gift and is necessary for a purposeful existence. 'Sound mind in a sound body' is an old saying. Healthy persons can work for long hours without getting tired. They can enjoy all the pleasures of life, whereas unhealthy persons can't. The world has no charm for them. They are always worried due to their physical complications. Wealth has no importance for them. To keep good health no money is needed. It can be achieved only through our efforts and proper health care. We can maintain good health only if we are aware of various factors which affect our health. There are certain things which are essential for keeping our body free from diseases. Nutritious food comes first. We should takeVpnly that food which has nutritious...

Words: 476 - Pages: 2

Premium Essay

Health

...Health Self Assessment In order to improve one’s health and quality of life, it is important to be aware of an individual’s health status. Our textbook authors, Meeks, Hait & Paige (2009) describe the importance of self-appraisals and health behavior inventories in teaching students about their practices that will impact their health. In order to become an effective teacher who is enthusiastic about health education, the author of this paper focuses on gaining a comprehensive understanding of her health. After assessing my health through an internet tool available on the Council for Responsible Nutrition wellness campaign webpage, I have reached several conclusions and understanding of my current general health status. The health assessment tool on the webpage is called “my wellness score card”. The assessment analyzes nutritional choices, use of supplements, habits, exercise, and healthy weight relative to gender, height and age. Prior to this assessment of my lifestyle, I was aware of some of my bad habits but I was under the impression that I did enough to balance it. Once I read the results, I was somewhat shocked! After careful thinking, I believe that finding out where I stand now, even though I suffer from few illnesses, can be beneficial, almost a wakeup call. Being aware of my habits and lifestyle choices is the first step in the right direction toward improving my health status. Below is the graph of my assessment results from the Council for Responsible Nutrition...

Words: 314 - Pages: 2

Premium Essay

Health

...below. Save often! See Philosophy Assignment Guidelines for specific instructions.] Health[Health refers to an individual's physical, mental and social well-being. Health is considered to be affected by genetic factors, lifestyle and environmental factors. A person's health is constantly changing, it is the responsibility of nurses to be continuously aware of the health of their patients. Nurses usually focus first on the patient's main complaint, but we must also focus on other possible symptoms and the overall wellness of the patient. ] | Person[Each person consist of several different aspects to create a whole, which include psychological, social, physical, cultural and spiritual. Understanding how a patients is more than a symptom, but a human being is essential to their care. It is also important to include the patient in sharing the responsibility for their own health, this will give them autonomy. ] | Environment[The environment in which the person exists is an important influence on his or her health and well-being. Which can include cultural, social, spiritual and economic influences on the individual. One of the most influential aspects of the environment is the health care a person has access to. For example, the health of someone who has regular health care visits has a better chance of catching any serious conditions. For those who do not have easy access to health care may not catch a serious condition early enough, which can lead to a poor prognosis...

Words: 418 - Pages: 2

Premium Essay

Health

...Personal Health Assessment Fred Jones University of Phoenix With the six dimensions of health being physical, social, emotional, intellectual, spiritual, and environmental they are the keys to living a quality life; it challenges people to balance a major task like work, school, and personal life (Donatelle, 2010, p. 9). The objective is to identify which three dimensions of health I am most strong in and why I am strong in those dimensions. With process of elimination I must identify my weaknesses in the other three dimensions. Then I must discuss the personal choices I could make and habits that I can improve to live a healthier life. Last I will discuss what I would like to learn to help me live a healthier lifestyle. The first three dimensions of health I think I am strongest in are Intellectual health, Environmental health, and Spiritual health. My intellectual health is by far my strongest of the three I chose. I think that my intellectual health is good because no matter how bad my medical situation got I could make clear analytical decisions for myself. With being 100% disable I use school to keep my intellectual health at a top notch level as I don’t have to go to school I just do it for myself. My second strongest dimension is environmental. I have switched out all my light bulbs to low energy, bought a small infra-heater that heats my entire apartment on pennies a day....

Words: 1053 - Pages: 5

Premium Essay

Health

...As a seventeen year old, I would consider my diet some-what healthy. I have my fair share in eating my fruits and veggies, but I also have my fair share in eating salt and sugar. I am involved in cheerleading at my high school. I also work in a restaurant; which means I walk a good seven or eight miles a day going to and from the kitchen and my tables. The effects of smoking, physical inactivity, poor diet, and drinking alcohol, establish poor health. However, few studies have showed the combined influence of these behaviors. This is important because people often engage in multiple poor lifestyle choices that could shorten their life span. It is important to have good health. On my moms side, there are five kids, including my mom. My moms side of the family has only had one family member diagnosed with cancer. My grandfather was diagnosed with kidney cancer. Overall, my moms side of the family is healthy. Two out of the four siblings my mom has smokes cigarettes. My mom said “Only in moderation.” Obesity is considered one of the most significant factors in the development of insulin resistance, and insulin resistance can lead to type two diabetes. Being overweight or obese contributes to the development of diabetes by making cells more resistant to the effects of insulin. A weight loss of 15-20 pounds can help you decrease your risk of developing type two diabetes. COPD is a lung disease that makes it hard to breathe.. It causes serious long-term disability and early death...

Words: 379 - Pages: 2

Premium Essay

Health

...Immigrant Minority Health: Disparities in Self-Reported Diabetes Mellitus among Arab, Chaldean, and Black Americans in Southeast Michigan. Hikmet Jamil, Monty Fakhouri, Florence Dallo, Thomas Templin, Radwan Khoury, Haifa Fakhouri Wayne State University, University of Texas Immigrant Minority Health: Disparities in Self-Reported Diabetes Mellitus among Arab, Chaldean, and Black Americans in Southeast Michigan Abstract This study shows a disproportionately amount of minorities are affected by diabetes mellitus in the medical community. This study reveals statistic facts as well as documented facts. Research has consistently documented that on almost any measure, minorities have poorer health than do other groups. Not many minorities report to their primary care physician for some signs and symptoms due to diabetes mellitus. The United States population has become increasingly diverse, making it a reliable source of information on the reports of this disease. This research will show facts as to why immigrant minorities have disparities among minorities. Social, economic, and environmental factors are research to find the disparities of this deadly disease. This study examines the effects it has on three ethnic groups: Arabs, Chaldean, and Blacks. Using...

Words: 2751 - Pages: 12

Premium Essay

Health

...I am an analytical person, and feel very comfortable translating daily serving sizes into understandable measures, determining just how much of any given mineral I am getting in a supplement, and interpreting the chemical-babble often found on processed foods these days. So, it was a bit of a humbling experience to find that I was not guaranteed an A on the assignment, and even worse, that although I thought I had all the answers, I was really short on solutions. My primary error was to think that knowledge about food was equivalent to eating well. Once I began the assignment in earnest, I realized that I really had not been using what I knew to benefit my health. Over the past few weeks, I have made a sincere, though not 100% successful effort to apply what I learned when creating my Healthy Eating Plan, and have summarized the results below. In terms of general eating habits, I have often jokingly described myself as person who does not real eat a lot of meat. As detailed in my Healthy Eating Plan, I relied on dairy as a primary protein source, particularly hard cheeses, as many yogurts, for instance, are actually not vegetarian. One notable conclusion I reached from the assignment was that I was really over emphasizing dairy to fill my protein needs. I was already having a sufficient, healthy intake of other protein substitutes for meat, such as Garden burgers and soy proteins like Yves vegetarian cold cuts. Another concern was that because of food choices such as...

Words: 1608 - Pages: 7

Premium Essay

Health

...Health and Wellness All people all over the world need health and wellness. Health and wellness are very necessary. Health refers to a state of complete mental, physical, and social well-being, and not just in absence of diseases. Wellness refers to condition of physical and mental health. The paper will start by describing health and wellness. After that we will describe the dimensions of health and wellness. And also we will describe the multiple factors of health and wellness. Finally, we will be discussed the importance of being healthy and well and also the ways to maintain your health and wellness. Health and wellness are the most important aspects in our life, so everyone should know the definition of each one. Health is the general condition of a person's mind and body, usually meaning to be free from illness, injury or pain. Wellness is an approach to healthcare that confirm preventing illness and extending life, as contrary to confirm treating diseases. There are many dimensions of health and wellness. First, there are many dimensions of health such as physical health, intellectual health, emotional health, social health, and Spiritual health. The physical health refers to the state of the body - its compositions, development, functions, and maintenance. There are a few ways to ensure good physical health such as: -Eat nutritious food to keep the body and mind energized. -Water is necessary for cleansing the body. And -Fitness through exercise. Then, the...

Words: 1182 - Pages: 5

Premium Essay

Health

...2011 Healthy Home: Healthy Me Review of the Northside Community Service 2011 Severe Domestic Squalor & Hoarding Pilot Project Institute of Child Protection Studies Australian Catholic University October 2011 October 1, 2011 [HEALTHY HOME: HEALTHY ME] Acknowledgements We would like to acknowledge and thank the clients of Healthy Home Healthy Me who made themselves available to talk about their experiences of the program. Thanks also to the range of stakeholders who participated in the review. Report by: Megan Layton Morag McArthur This project was commissioned by Northside Community Service. Thanks to Justin Barker and Tim Moore for their comments on the draft. Institute of Child Protection Studies Canberra Campus Australian Catholic University PO Box 256 DICKSON ACT 2602 icps@signadou.acu.edu.au Phone: 02 6209 1225 Fax: 02 6209 1216 http://www.acu.edu.au/icps/ Institute of Child Protection Studies, p2 October 1, 2011 [HEALTHY HOME: HEALTHY ME] Foreword by Northside Community Service ‘Healthy Home Healthy Me’ was an 18 week pilot program that supported nine clients to reduce severe domestic squalor and chronic hoarding within Canberra’s Inner North. During 2009/10, the Aged and Disability Home and Community Care (HACC) program at Northside Community Service (NCS) had received a high number of referrals for people presenting with issues related to hoarding and/or squalor. Prior to the pilot program, all nine of the program participants initially...

Words: 15200 - Pages: 61

Free Essay

Health

...Throughout this semester taking this course I have learned a lot about different Health goals that I can apply through life. There were also five top presentations that I really enjoyed and five that I did not really understand or really was not able to get into it or the first presentation that I really enjoyed was health goal number eighty by Cody Walker. He spoke about investigating public and international health needs. He taught the class about different health agencies that help us such as the National Institutes of Health, Food and Drug Administration and the Indian Health Services. He also talked about poverty in other countries compared to us in the United States. The next presentation that I enjoyed was Deziree Cobbs and she spoke on health goal number sixteen. This health goal was I will practice Abstinence from Sex. She spoke about what the topic really was and not just its definition. She talked about the benefits of practicing abstinence which are promoting good health, safety, following law, self respect, and most of all good character. Annaliese Shuler presentation I also enjoyed. She did here presentation on Developing Skills to Prevent Eating disorders. She talked about what an eating disorder was and also the different types of disorders that I did not know about. She also spoke about the reasons why people have eating disorders. A few reasons why people have eating disorders is because of there body image, their discomfort with their sexual maturity, and pressure...

Words: 775 - Pages: 4

Free Essay

Health

...ABSTRACT What are the differences in competencies between nurses prepared at the Associate-degree level versus the Baccalaureate-degree level? What are the advantages of the health care industry employing more nurses with a higher level of education? Is raising the educational standard for the nursing profession a means to help improve overall care? Studies have been done to understand the differences, if any, between the two levels of nursing. The health care industry is constantly focused on improving the efficiency and quality of care for patients and the community. These studies and comparisons between the two levels of nursing education are in effort to continue to enhance patient care and treatment outcome. The differences in competencies between nurses prepared at the Associate-degree level (ADN) versus the Baccalaureate-degree level (BSN) in nursing are important in specific settings of the profession where leadership and authoritative decision is required, in my opinion. The advanced nursing education curriculum that is prepared to transition an RN to a BSN has been “designed to facilitate the students’ abilities to creatively respond to continuously changing health care systems throughout the world” (Grand Canyon University College of Nursing Philosophy). I believe the two separate programs both help to prepare nurses with the practical skills needed to be successful in any basic clinical setting, while the BSN helps to build upon these skills and increases...

Words: 902 - Pages: 4

Premium Essay

Health

...Course: Health & Society Course ID: HEA101 Course Instructor: Kazi Md. Abul Kalam Azad Contact Information: Room 10010, 10th floor, School of Public Health, IUB. E-mail: akazad71@gmail.com Course Duration: January –April, 2011 on Mondays and Wednesdays Course content: The course will provide a brief overview of human anatomy and functioning of the body. The course will also look into elements of the society that improve or negatively impacts people’s health and well-being. A contextual focus is important to understand individual and community health and health disparities within a multicultural, global context. Different understandings of health, well-being and illness, how people cope and live with disease, and how health and illness is shaped by contextual factors will be seen. Learning outcomes: At the end of the course the students will know the fundamentals of how the human body functions and factors associated with illness and disease. They will know how health of people around the globe has been shaped over time with changes in sanitation, food consumption, and education, access to diverse kind of health facilities e.t.c. Students learn to engage in critical reflection of health related issues in any particular populations and take look into it with a diversified perspective in order to plan, implement and evaluate population health initiatives. Teaching: The teaching will be given through lectures, class room discussions/seminars of health related...

Words: 679 - Pages: 3

Free Essay

Health

...Health and social care 1) How is this course related to my previous work? This course relate to my previous work because I was a cleaning and in health and social care there would be a unit about hazards and I should understand that Slips, trips and falls can have a serious impact on the lives of employees and those being cared for. Also this course relates to my previous work because I was the person that had to beware if there were no flooring type, footwear, levels of lighting, contrast between floors, walls and doors, and obstructions or other trip hazards. 2) How is the course going to help in the future? The course is going to help in the future because if I wanted to become a doctor it will be helpful for me because one of my family member was in hospital and if I was a doctor and I could of help it would of been better so I think this is the course for me and for my future, well tell me tell you, if i do health and social I can help different type of people around the world even in my own country if I had too, so I can stop illness form spreading from different country to another. Nursery or school 3) What do you think you will learn on the course, including any particular subjects of interest? The thing that I will learn is about how to value people and care for them, how to respect people, how to communicate with different type of people for example, sign language, blind (Braille) and I also think that you should teach maths so I can have an understand...

Words: 646 - Pages: 3

Premium Essay

Health

...The easiest way to write the paper is to compare "normal" to RDAs, then compare "healthy" to the RDAs, then compare "healthy" to "normal", and then explain setbacks and describe how to improve your eating habits. For your information the RDA percentages are 20% protein, 25-30% fats and 55-60% carbohydrates Health and wellness is how society refers to being not being ill, injured or in pain and are usually referring to the human body. The World Health Organization (WHO) defined health in its broader sense in 1946 as "a state of complete physical, mental, and social well-being and not merely the absence of disease or infirmity (Official Records of the World Health Organization, no. 2, p. 100). There are many measures people take in order to not get sick or ill. Some of these actions are called preventive medicine. This is an important measure that many people do not implement in their lifestyle. People usually think of treating the illness once they have it in their mind, body or even soul, that’s right soul. Since it touched that subject I will briefly add that my preventive medicine for my soul is Jesus Christ. An important factor of preventive medicine is food and what we ingest into our bodies. This is a key factor in whether we want to have overall healthy lives with healthy bodies and prevent future disease because of what we consume. That is one of the main reasons why it is important to take classes like this one in order that we and society as a whole can become healthy...

Words: 275 - Pages: 2