WK Zuid-Afrika biedt arme ondernemer totaal geen kansen
Hoewel de wereldkampioenschappen Voetbal voor Zuid-Afrika een stap in de goede richting zou kunnen zijn, zorgt de FIFA er wel voor dat het land er zelf niet zoveel aan heeft.
Afrikaans voetbal gaat gepaard met kraampjes rond het stadion
Afrikaans voetbal is anders dan westers voetbal. Althans de omstandigheden. Rond de stadions bevinden zich normaliter allerlei mensen met kraampjes die van alles en nog wat verkopen aan etenswaar en drinken. Mensen verdienden daarmee een boterham en dat is nodig ook in het land dat eveneens zucht onder armoede en recessie.

WK 2010: geen plaats voor lokale ondernemers
Tijdens het WK voetbal dat in 2010 plaatsvindt in Zuid-Afrika zal dit beeld echter niet worden gezien door bezoekers. De FIFA heeft alle plaats opgeeist om ruimte te maken voor sponsoren. Niet alleen de stadions, maar ook de straten in de omgeving mogen alleen worden bezet door marktpartijen die de FIFA heeft uitgekozen. Grote producten als Coca-cola, Budweiser en Adidas willen geen concurrentie en betalen daar dan ook grof voor. Het resultaat is dat het echte Zuid-Afrika amper te zien zal zijn in de wijde omtrek van de stadions waar de wedstrijden gespeeld gaan worden.

WK naar het arme Zuid-Afrika: FIFA hoopt op 3,4 miljard
De FIFA heeft zichzelf altijd op de borst geslagen dat het WK voetbal naar het arme Zuid-Afrika ging om het land te steunen. De armoedebestrijding staat echter niet hoog op het lijstje van de Bond. De FIFA hoop in 2010 3,4 miljard euro te verdienen aan de Wereldkampioenschappen. Daarvan bestaat 2,5 miljard uit tv-rechten en bijna 1 miljard aan sponsorgeld.

Niemand in Zuid-Afrika mag een graantje meepikken van de WK
Alleen de FIFA en de sponsoren mogen iets verdienen aan de kampioenschappen. Wie ook maar iets produceert en daar de naam van het WK aanhangt, kan rekenen op juridische stappen. Daarvoor is speciaal een advocatenbureau in de arm genomen. Zo werd er ter ere van het WK een lolly op de markt gebracht met de naam 2010 POPS. Daar stond verder een Zuid-Afrikaanse vlag op en een oude WK bal. Dit mocht niet en de producent moest betalen voor dit “vergrijp”.

Bed huren bij een kleine ondernemer tijdens het WK i Zuid-Afrika?
De lokale mensen die een zakcentje willen bijverdienen door bijvoorbeeld een soort van bed & breakfast te exploiteren komen niet zomaar op een WK site te staan. Ze moeten daarvoor eerst een cursus volgen en een contract met de FIFA ondertekenen. Alles wat ze bovendien verdienen, komt vervolgens niet in eigen beurs terecht. Een derde deel van hun inkomsten gaan naar boekingsbureaus die door de FIFA zijn uitgezocht.

Ondernemingen mogen niet open tijdens WK Zuid-Afrika
Erger is het nog dat lokale ondernemers die al jarenlang in een enorme cirkel rond het stadion gevestigd zijn ook niet mogen. Adverteren of een uithangbord is uit den boze, maar veel van de bedrijven mogen niet eens openen tijdens de WK. Dit is voor hen een enorm inkomstenverlies, waar ze niet voor worden gecompenseerd.

Roep om boycot WK voetbal
Omdat de lokale bevolking zo aan banden wordt gelegd als het gaat om de eigen handel weerklinkt in Zuid-Afrika zelfs al de roep om een boycot. Mensen worden opgeroepen om in cafés het voetbal te gaan kijken, maar dan wel op te letten via welke zender dit voetbal wordt uitgezonden. Dit omdat veel netwerken dus ook grof hebben moeten betalen aan de FIFA.

WK voetbal 2010 niet voor de arme zwarte bevolking
Voor de Wereldkampioenschappen voetbal in Zuid-Afrika is zelfs een nieuw stadion gebouwd. Ver weg van de bewoonde wereld, aan de kust met uitzicht op de Tafelberg. Een locatie waar de zwarte bevolking, die echt gek zijn op voetbal helemaal niet kunnen komen. Het bestaande stadion had ook net zo goed verbouwd kunnen worden, maar de FIFA wilde geen WK waarbij sloppenwijken op de achtergrond te zien zouden zijn. Dit nieuwe Green Point Stadium dat 68.000 toeschouwers kan herbergen zal bovendien waarschijnlijk na de Wereldkampioenschappen ongebruikt blijven staan. Er zijn geen voetbalelftallen in Zuid-Afrika die zoveel fans hebben en ook voor de andere nationale sport rugby is het stadion veel te groot.

Voorspellingen bezoekers WK voetbal Zuid-Afrika
De FIFA en de regering van Zuid-Afrika hebben overigens voorspeld dat bijna 300.000 mensen naar het land komen tijdens de WK. Ook 115.000 Zuid-Afrikaner zelf, 48.000 andere Afrikanen en 125.000 “gewone”toeristen zouden het land bezoeken tijdens het evenement. Van deze 600.000 mensen, hebben echter begin 2010 nog geen 60.000 hun bezoek vastgelegd.

Door infoNU.nl. Gepubliceerd in “Mens en samenleving” op 04-02-2010. http://nieuws-uitgelicht.infonu.nl/mens-en-samenleving/50565-wk-zuid-afrika-biedt-arme-ondernemer-totaal-geen-kansen.html Zuid-Afrika een jaar na het WK (1): De Stadions
TUESDAY, 28 JUNE 2011 14:59 KLAAS DEKNATEL, KAAPSTAD

De grote en peperdure stadions die Zuid-Afrika voor het WK 2010 liet bouwen, zouden volgens de critici na het evenement leeg komen te staan. Maar een jaar later blijkt dat erg mee te vallen. Eerste deel van een driedelige serie over 'Zuid-Afrika, een jaar na het WK', geschreven in opdracht van AD Sportwereld. Precies een jaar geleden speelde Oranje in het immense Soccer City Stadium voor zo’n 85.000 fans haar eerste duel van het WK voetbal in Zuid-Afrika. De omvang en moderniteit van de kalabasvormige voetbaltempel aan de rand van Johannesburg en Soweto maakte direct een enorme indruk op spelers en fans. Het zou de voorbode voor meer blijken te zijn. Want op weg naar de finale in hetzelfde stadion zou de Oranjekaravaan ook in Durban, Kaapstad en Port Elizabeth versteld komen te staan van de icoonachtige arena’s die Zuid-Afrika speciaal voor het WK uit de grond trok.
Een jaar later prijst het land zich nog altijd gelukkig met de lof die het vanuit de wereld kreeg toegezwaaid voor de succesvolle organisatie en de vriendelijke atmosfeer rond het evenement. Vooral ook omdat daarmee de Afro-pessimisten die het land daartoe vooraf niet in staat achtten, goed de mond waren gesnoerd. De critici hadden na het evenement echter nog een ijzer in het vuur. De zes nieuwe stadions die de Zuid-Afrikaanse overheid zo’n twee miljard euro kostten, zouden na het evenement namelijk niet levensvatbaar zijn en zogeheten White Elephants worden die uiteindelijk door belastingbetalers overeind zouden moeten worden gehouden. ‘In een land met zoveel armoede en werkloosheid geeft dat het WK voetbal uiteindelijk een zeer wrange nasmaak,’ schrijft Eddie Cottle in zijn recente publicatie South Africa’s World Cup: A legacy for whom?
Het lijkt echter of vakbondsman Cottle te snel conclusies heeft getrokken. Na een aarzelend begin hebben de meeste WK-stadions inmiddels namelijk een redelijk gevuld programma gekregen. Soccer City, tegenwoordig FNB-stadium geheten, en het multifunctionele Moses Mabhida in Durban boeken naar eigen zeggen gewoon een operationele winst. Het laatste stadion sprak een paar maanden terug al van 300 ‘functions’ sinds eind 2009, die de gemeente zeven miljoen euro in het laatje brachten. Het ging onder meer om lokale voetbalduels, cricket-, rugby- en voetbalinterlands, concerten, religieuze festivals, huwelijken, productlanceringen en conferenties. Toeristen wisten bovendien het treintje over de boog boven het stadion goed te vinden.
Een vergelijkbaar verhaal geldt voor het FNB stadium dat sinds Oranje er de finale verloor regelmatig volstroomde, of het nu om bekerfinales, Soweto derby’s, interlandvoetbal, rugby, politieke rally’s of concerten ging. Na U2, Kings of Leon en Neil Diamond zal in oktober dit jaar bijvoorbeeld Coldplay in een uitverkocht huis optreden. ‘Zuid-Afrika is met de WK-stadions een trekpleister voor megabands geworden,’ juichten de kranten.
Inmiddels zette het FNB-stadium zich bovendien op de toeristische kaart. Er zijn nu dagelijks rondleidingen door het stadion, vooral populair bij Spaanse toeristen.
Opvallend is verder dat de door menigeen al afgeschreven stadions in de provinciesteden Nelspruit en Polokwane het aardig doen. Afgelopen maanden vormden die bijna wekelijks het toneel van competitiewedstrijden van clubs uit Johannesburg, Pretoria en zelfs de Free State omdat ze juist in die moderne en goed bereikbare stadions meer publiek trekken dan in hun eigen veelal troosteloze omgeving. Volgens Craig Rosslee, assistent-trainer van Ruud Krol bij kampioen Orlando Pirates, is het leuk dat die stadions nu gebruikt worden, maar is het een slecht teken dat Zuid-Afrikaanse eredivisieclubs nog steeds geen goede vaste thuisbasis hebben en telkens om financiële redenen van stadion wisselen .‘Ze bouwen op die wijze nooit die traditionele band tussen club, fans en stadion op zoals je die bij Europese clubs of onze eigen rugbyclubs ziet.’
Rosslee vindt het een gemiste kans dat de WK-organisatie niet meer op die behoefte heeft ingespeeld. ‘Als ze het lokale professionele voetbal echt een impuls hadden willen geven, dan hadden ze echte voetbalarena’s voor de clubs moeten bouwen.’ Hij denkt dan aan stadions met zo’n 30 tot 40 duizend zitplaatsen dicht op het veld zoals het Orlando Stadum dat sinds het WK de vaste thuisbasis van Orlando Pirates is. ‘Clubs kunnen dan voor speciale duels nog altijd naar een groter WK-stadion met 50 tot 70 duizend plaatsen uitwijken. Als vast thuishonk vind ik die stadions vanwege hun multifunctionaliteit duidelijk minder geschikt. Je zult ze al snel met anderen moeten delen en er niet altijd terecht kunnen, ook omdat het stadionmanagement alle opties wil openhouden.’
Bovenstaande speelt bijvoorbeeld in Kaapstad, waar de fanwalk naar het stadion in Greenpoint tijdens het WK nog honderdduizenden mensen op de been bracht, onder meer rond de halve finale van Oranje tegen Uruguay. Maar hoewel de fanwalk na het WK een paar keer weer goed tot leven kwam rond lokale voetbalwedsrijden en concerten, zijn er nog steeds twijfels over de levensvatbaarheid van het stadion en is de gemeente nog altijd zoekende als het om de uitbating gaat. Illustratief voor het zwabberende beleid was dat het stadion er midden in het voetbalseizoen twee maanden voor uittrok om een nieuwe grasmat neer te leggen.Ajax Cape Town dat zich daarvoor steeds meer als vaste bespeler van het stadion aandiende, moest daarom weer naar de twee andere stadions in de stad uitwijken.
De Nederlandse local en stadionexpert Mark Bakker (voorheen werkzaam voor Stadion Feijenoord) ziet de toekomst van Cape Town stadium echter niet al te somber in. Hij schat dat sinds het WK de helft van de jaarlijkse 5,5 miljoen euro exploïtatiekosten zijn terugverdiend en dat de komende jaren operationele winst mogelijk is, zeker als de populaire lokale rugbyclub van Newlands naar Greenpoint verhuist. ‘De gemeente verwacht nu dat dit in 2013 zal gebeuren. In mijn ogen is de potentie van het stadion dan enorm. Want naast rugby, kun je er gemakkelijk ook voetbal, concerten en zakelijke bijeenkomsten organiseren. Dat maakt het stadion ook voor een commerciële partij zeer interessant.’
De lokale voetbalfan John Edwards is wat voorzichtiger. Ook hij ziet de potentie maar vraagt zich af of de gemeente die eruit zal weten te halen. ‘De komst van rugby zal essentieel zijn. Maar ook al mocht dat niet doorgaan en het stadion een paar miljoen euro verlies blijven draaien, mag dat nog altijd geen reden zijn om het te slopen. Het is een icoon voor de stad geworden. Dat stadion moet hoe dan ook overeind blijven.’
Eerste deel uit een driedelige serie 'het WK 2010 een jaar later', geschreven in opdracht voor AD Sportwereld
LAST UPDATED ( TUESDAY, 28 JUNE 2011 15:13 )
Geplaatst 28 juni 2011 in opdracht van “AD Sportwereld”. http://www.zuidafrika2010.net/index.php?option=com_content&view=article&id=325:wk-2010-stadions-&catid=26:organisatie-wk-voetbal&Itemid=52 Zuid-Afrika put vooral hoop uit het WK maandag 27 dec 2010, 09:00 (Update: 28-12-10, 10:13)

Zuid-Afrika-fansAFP
Door correspondent Lucas Waagmeester, in Johannesburg
"Veel mensen zeiden: die Zuid-Afrikanen gaan het niet redden. Ze gaan de deadlines niet halen en u zult er niet veilig zijn."
Oud-aartsbisschop Desmond Tutu telde op 9 juli zijn zegeningen, twee dagen voor de WK-finale in zijn land: "De wereld is verrast. De manier waarop Afrika wordt afgeschilderd, is veranderd."
Zuid-Afrikanen zijn trots op wat het land heeft gepresteerd. De cynici hebben ongelijk gekregen. Het grootste sportevenement ter wereld, het eerste op Afrikaanse bodem, was een groot succes. Het jaar van het WK is voorbij, Zuid-Afrika blijft met een goed gevoel achter.
Mediaoffensief
De afgelopen maanden probeert een groep Zuid-Afrikanen de positieve sfeer die in het land hing tijdens het WK, vast te houden. Een aantal grote kranten en radiostations werkt samen in LeadSA, een mediaoffensief dat uit gaat van de gedachte dat Zuid-Afrika in juni en juli 2010 definitief heeft bewezen wat het land waar kan maken. En dat is blijkbaar veel meer dan we zelf vaak denken, zegt LeadSA.
In de kranten en op de radio komt onder het kopje LeadSA goed nieuws voorbij. Over arme Zuid-Afrikanen die tegen de stroom in het onmogelijke bereiken, over jongeren die zich laten testen op hiv-aids, over burgeracties tegen de neushoornstroperij. LeadSA wil hetcan-do-gevoel van het WK in leven houden. Het is zo het meest tastbare voorbeeld van het positivisme dat veel Zuid-Afrikanen koesteren sinds het WK.
FIFA
Tegelijk zijn er bij het opmaken van de balans van 2010 ook wel minder goede berichten. Zo vertelt Richard Maguire, hoofdredacteur van het voetbalweekblad Kickoff dat de wereldvoetbalbond FIFA Zuid-Afrika lijkt te zijn vergeten sinds het laatste fluitsignaal van de WK-finale. Voor het WK van start ging, beloofde de FIFA een deel van de WK-winst te zullen investeren in de ontwikkeling van voetbal in het land.
"Maar dat geld staat nog steeds op een Zwitserse bankrekening", zegt Maguire. Een miljard rand zou er komen, honderd miljoen euro. Voor jeugdopleidingen bijvoorbeeld. Via die opleidingen zou het voetbal echt gaan bijdragen aan de sociale ontwikkelingen van jongeren in Zuid-Afrika. En aan betere prestaties op het veld natuurlijk. Een beloofde lange termijninvestering die tot nu toe uitbleef. Maguire: "Ik heb niet het gevoel dat de FIFA serieus zijn best doet om ook na het WK aandacht aan Zuid-Afrika te besteden."
Greenpoint
Er is ook de nare bijsmaak die ze in Kaaptad beginnen te krijgen bij het prachtig gelegen nieuwe Greenpoint Stadium, dat voor het WK werd gebouwd. De FIFA eiste een stadion midden in de stad, met een capaciteit van 65.000 stoelen. Als dat er niet kwam, zou de halve finale (Nederland-Uruguay, gespeeld op 7 juli) aan de neus van Kaapstad voorbij gaan. De stad ging door de knieën. Maar wat velen al voorspelden voor het WK, bleek vlak erna; het immense gebouw is onmogelijk te exploiteren.
De exploitant, het consortium Sail Stade de France, besefte dat kort na het WK ook en stapte uit Greenpoint. De onderhoudskosten kwamen op het bord van de gemeente Kaapstad terecht: volgens de somberste schattingen bijna een miljoen euro per maand.
De stad heeft geen sportclubs die genoeg publiek trekken om kostendekkend in Greenpoint te spelen en er worden in Kaapstad te weinig mega-evenementen als concerten of grote congressen georganiseerd om het stadion aantrekkelijk te maken voor een geldschieter. Andere steden die nieuwe stadions bouwden voor het WK, kampen met hetzelfde probleem.
Debat
Zo ijlt het WK nog behoorlijk na in Zuid-Afrika. Het grootste volksfeest sinds de vrijlating van Nelson Mandela, zal nog lang tot debat leiden. Maar steeds met dezelfde ondertoon: de Zuid-Afrikanen hebben in 2010 definitief bewezen waar ze toe in staat zijn. Zo is het WK-voetbal een bron van hoop voor de toekomst.
Of zoals Desmond Tutu het verwoordde, vlak voor de finale Nederland-Spanje: "We zijn nu gastheer geweest van het grootste sportevenement ter wereld. Als we dat kunnen, dan kunnen we verdorie toch ook scholing geven aan al onze kinderen? Ziekenhuizen bouwen, vaccinaties verstrekken. Dat kan dan toch niet zo moeilijk zijn?"

Door Lucas Waagmeester, geplaatst op 27 december 2010. http://nos.nl/artikel/207727-zuidafrika-put-vooral-hoop-uit-het-wk.html Terugblik op week Zuid-Afrika * maandag 7 december 2009, 13:49 video * 5500 keer bekeken * Duur: 07:15
VIDEO Joep Schreuder volgde in Zuid-Afrika ondermeer de loting van het WK voetbal en de bid op het WK in 2018. Hij maakte een terugblik op de afgelopen week.

Video geplaatst op 7 december 2009, door Joep Schreuder in opdracht van NOS.
http://nos.nl/wk2010/video/113096-terugblik-op-week-zuidafrika.html