‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي اﻃﻼﻋﺎت‬

‫ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﭘﻮﻳﺎ‬

‫ﭼﻜﻴﺪﻩ‬ ‫زﻧﺠﻴﺮﻩ هﺎي ﺗﺎﻣﻴﻦ، ﺗﺎﻣﻴﻦ آﻨﻨﺪﮔﺎن را ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﺮآﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪي و ﺷﺮآﺖ را ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎﻧﺶ ارﺗﺒﺎط‬ ‫ﻣﻲ دهﺪ. ﺑﺮاي ادارﻩ ﺻﺤﻴﺢ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﻋﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن،‬ ‫هـﺰﻳﻨﻪ هﺎي ﭘﺎﻳﻴﻦ و زﻣﺎن ﭼﺮﺧﻪ آﻮﺗﺎﻩ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ آﻨﻴﻢ. زﻧﺠﻴﺮﻩ هﺎي ﺗﺎﻣﻴﻦ داراي اﻧﻮاع‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ هﺴﺘﻨﺪ آﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ »ﺳﺎﺧﺖ ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮﻩ آﺮدن«، »ﭘﺲ‬ ‫از ﺗﺨﻠﻴﻪ ﭘﺮآﺮدن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻤﺮ«، »ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺮﻣﺒﻨﺎي ﺳﻔﺎرش« و »ﻣﻮﻧﺘﺎژ آﺎﻧﺎﻟﻲ« اﺷﺎرﻩ آﺮد.‬ ‫ادارﻩ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺑﺎ وﺟﻮد ﻋﺪم اﻃﻤﻴﻨﺎن در ﺗﻘﺎﺿﺎ و ﺗﺎﻣﻴﻦ و ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي هﻤﺎهﻨﮕﻲ ﺑﻴﻦ ﭼﻨﺪﻳﻦ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺗﺠــــﺎري ﺷﺮآﺎء ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ. از اﺻﻠﻲ ﺗﺮﻳﻦ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻲ ﺗﻮان از »اﺛﺮ ﺷﻼق‬ ‫ﭼﺮﻣﻲ« و »ذﺧﻴﺮﻩ ﻓﺮﻳﺒﻨﺪﻩ« ﻧﺎم ﺑﺮد. راﻩ ﺣﻠﻬﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻣﺸﻜﻼت زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ وﺟﻮد دارﻧﺪ آﻪ از‬ ‫ﺁن ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ »ادﻏﺎم ﻋﻤﻮدي«، »ﻣﻮﺟﻮدي ﻣﻨﺎﺳﺐ«، »اﺳﺘﺮاﺗﮋي هﺎي آﺎهﺶ ﻋﺪم‬ ‫اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻣﺤﻴﻄﻲ« و اﺳﺘﻔﺎدﻩ از »ﺗﻜﻨﻴﻚ هﺎ و ﻓﻨﻮن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي و ﺗﻮﻟﻴﺪ« اﺷﺎرﻩ آﺮد.‬ ‫ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ از راﻩ ﺣﻠﻬﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﮔﺎم ﻣﻮﺛﺮي در ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺬآﻮر‬ ‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ اﺳﺖ آﻪ از ﺁن ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻧﺮم اﻓﺰارهﺎي ‪ ANAL ،OPT ،ERP ،SCM‬و هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺣﺎﻟﺘﻬﺎي‬ ‫ﺗﻜﺎﻣﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ )‪ (SCM‬و ‪ ERP‬اﺷﺎرﻩ آﺮد. دوﻣﻴﻦ ﺷﻜﻞ آﻤﻚ‬ ‫ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت از زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آﺎرآﺮد ﺗﺠﺎرت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ اﺳﺖ آﻪ ﺁن را ازﻃﺮﻳﻖ‬ ‫ﺧﻮدآﺎرآﺮدن ﻓﺮاﻳﻨﺪهﺎ و ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ آﺮدن ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي اﺻﻠﻲ ﺷﻐﻞ ﺗﺠﺎري ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻓﺮاهﻢ ﺁوردﻩ اﺳﺖ. اﻣﺎ اﺟﺮاي ﺳﻔﺎرش ﻧﻴﺰ در ﺗﺠﺎرت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺣﻤﻞ‬ ‫ﺑﺴﺘﻪ هﺎي آﻮﭼﻚ آﺎﻻ ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن زﻳﺎد ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ آﻪ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ازﻃﺮﻳﻖ راﻩ ﺣﻠﻬﺎﻳﻲ‬ ‫هﻤﺎﻧﻨﺪ ﺗﺤﻮﻳﻞ درهﻤﺎن روز و ﺣﺘﻲ هﻤﺎن ﺳﺎﻋﺖ و اﻧﺒﺎرهﺎي ﺧﻮدآﺎر ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻞ اﺳﺖ.‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺧﻴﻠﻲ از ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﺧﺼﻮﺻﻲ، دوﻟﺘﻲ و ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺁﻧﻬﺎ در اراﺋﻪ ﺧﺮوﺟﻴﻬﺎي‬ ‫ﻣﺼﻮب واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ. اراﺋﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﻬﺘـــﺮ در ﻳﻚ ﻃﻴﻒ وﺳﻴﻊ و ﺑﺎ هﺰﻳﻨﻪ اي ﭘﺎﻳﻴﻦ و اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺳﺮﻳﻊ ﺁن. اراﺋﻪ ﻣﻄﻠﻮب اﻳﻦ ﺧﺮوﺟﻴﻬﺎ )هﺰﻳﻨﻪ، آﻴﻔﻴﺖ، ﻋﻤﻠﻜﺮد، ﺗﺤﻮﻳﻞ، اﻧﻌﻄﺎف و ﻧﻮﺁوري( ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺳﺎزﻣﺎن در ادارﻩ ﺟﺮﻳﺎن ﻣﻮاد، اﻃﻼﻋﺎت و ﭘﻮل درون و ﺑﻴﺮون ﺳﺎزﻣﺎن واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ. اﻳﻦ‬ ‫ﺟﺮﻳﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ. ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ زﻧﺠﻴﺮﻩ هﺎي ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻤﻜﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﻃﻮﻻﻧﻲ و ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ و ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي ﺷﺮآﺎء ﺗﺠﺎري ﺑﺎﺷﺪ، ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻃﻲ ﺁن ﭘﻴﺶ‬ ‫ﻣﻲ ﺁﻳﺪ. اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت درﺻﻮرت ﺗﺄﺧﻴﺮ درﺣﻞ ﺑﻪ ﻧﺎرﺿﺎﻳﺘﻲ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن و از دﺳﺖ دادن ﻓﺮوش ﻣﻨﺠﺮ‬ ‫ﺷﻮد و هﺰﻳﻨﻪ هﺎي ﺑﺎﻻﻳﻲ را ﺑﺮاي رﻓﻊ ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺳﺎزﻣﺎن آﻨﺪ. ﺷﺮآﺘﻬﺎﻳﻲ در آﻼس ﺟﻬﺎﻧﻲ‬ ‫ﺧﻴﻠﻲ از ﻣﻮﻓﻘﻴﺘﻬﺎﻳﺸﺎن را ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻲ دهﻨﺪ، ﺁﻧﭽﻪ آﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر وﺳﻴﻌﻲ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت )‪ (IT‬ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد.‬

‫در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳﻌﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ آﻪ ﻣﺎهﻴﺖ و اﻧﻮاع زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ و اﻳﻨﻜﻪ ﭼﺮا در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﺸﻜﻼت‬ ‫اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘﺪ را ﺗﻮﺿﻴﺢ دهﻴﻢ. ﺳﭙﺲ ﻓﻨــﺎوري اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ راﻩ ﺣﻠﻬﺎ را ﻣﻄﺮح ﻣﻲ آﻨﻴﻢ‬ ‫آﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺮم اﻓﺰارهﺎي آﺎﻣﻠﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ‪ ERP ،MRP‬ﺁﻣﺎدﻩ هﺴﺘﻨﺪ. ﺑﻌﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دهﻴﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺠﺎرت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ )‪ (EC‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺸﻜﻼت زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ را ﺣﻞ‬ ‫آﻨﺪ. در ﭘﺎﻳﺎن ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻔﺎرﺷﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻩ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﺠﺎرت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ و ﺑﻌﻀﻲ‬ ‫راﻩ ﺣﻠﻬﺎي اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﺮاي ﺣﻞ ﺁﻧﻬﺎ را ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻲ آﻨﻴﻢ.‬

‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻜﺎﻣﻠﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻧﺒﺎرداري اﺳﺖ. در دهﻪ ٠٦ آﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮ روي راﺑﻄﻪ داﺧﻠﻲ ﺑﻴﻦ اﻧﺒﺎرداري و ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ و ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ ﺳﺎزي ﺁﻧﻬﺎ ﻗﺎدر ﺑﻪ آﺎهﺶ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي ﺧﻮد ﺷﺪﻧﺪ آﻪ ﺣﺎﺻﻞ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻮزﻳﻊ ﻧﺎم ﮔﺮﻓﺖ. در ﻣﺴﻴﺮ ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ‬ ‫ﺷﺪن ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺳﺎﺧﺖ، ﺗﺪارآﺎت و ﺳﻔﺎرﺷﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﻔﻬﻮم ﻟﺠﺴﺘﻴﻚ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻣﺪ‬ ‫و وﺿﻌﻴﺖ آﻨﻮﻧﻲ ﻳﻌﻨﻲ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﻪ هﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺣﻠﻘﻪ هﺎي ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ‬ ‫آﻪ در اﺑﺘﺪاي ﺁن ﻋــﺮﺿﻪ آﻨﻨﺪﮔﺎن و در اﻧﺘﻬﺎي ﺁن ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﻗﺮار دارﻧﺪ.‬ ‫ﻳﻚ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎن ﻣﻮاد، اﻃﻼﻋﺎت، وﺟﻮﻩ و ﺧﺪﻣﺎت از ﺗﺎﻣﻴﻦ آﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﻮادﺧﺎم ﻃﻲ‬ ‫آﺎرﮔﺎهﻬﺎ و اﻧﺒﺎرهﺎ ﺗﺎ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ اﺷﺎرﻩ دارد و ﺷﺎﻣﻞ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ و ﻓﺮاﻳﻨﺪهﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد آﻪ‬ ‫آﺎﻻهﺎ، اﻃﻼﻋﺎت و ﺧﺪﻣﺎت را اﻳﺠﺎد و ﺑﻪ ﻣﺼﺮف آﻨﻨﺪﮔﺎن ﺗﺤﻮﻳﻞ ﻣﻲ دهﻨﺪ. اﻳﻦ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﺧﻴﻠﻲ از وﻇﺎﻳﻒ از ﻗﺒﻴﻞ ﺧﺮﻳﺪ، ﺟﺮﻳﺎن وﺟـــﻮﻩ، ﺑﺎرﺑﺮي ﻣﻮاد، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي و آﻨﺘﺮل ﺗﻮﻟﻴﺪ، آﻨﺘﺮل‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي و ﻟﺠﺴﺘﻴﻜﻲ و ﺗﻮزﻳﻊ و ﺗﺤﻮﻳﻞ ﻣﻲ ﮔﺮدد.‬ ‫اهﺪاف ﻧﺮم اﻓﺰار ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﺪرن آﺎهﺶ ﻋﺪم اﻃﻤﻴﻨﺎن و رﻳﺴﻚ در زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ‬ ‫اﺳﺖ. ﺑﺎ وﺟﻮد ﺁن، ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺒﺘﻲ ﺑﺮ ﺳﻄﻮح ﻣﻮﺟﻮدي، زﻣﺎن ﭼﺮﺧﻪ، ﻓﺮاﻳﻨﺪهﺎي ﺗﺠﺎري و‬ ‫ﺳﺮوﻳﺲ هﺎي ﺧﺪﻣﺎﺗﻲ ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮي اﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارد. اﻳﻦ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﻓﺮاﻳﻨﺪي ﭘﻮﻳﺎ اﺳﺖ آﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي‬ ‫هﻤﺰﻣﺎن، ارزﻳﺎﺑﻴﻬﺎي ﻣﺴﺘﻤﺮ از ﻃﺮﻓﻴﻦ درﮔﻴﺮ، ﻓﻨﺎوري هﺎي ﺑﻪ آﺎر رﻓﺘﻪ در ﺁن و ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻳﻦ ﻓﻨﺎوري ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻲ را ﻓﺮاهﻢ ﻣﻲ ﺁورد ﺗﺎ ﺣﻖ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻓﺮاواﻧﻲ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺰاﻳﻨﺪﻩ اي ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت دﺳﺘﺮﺳﻲ ﭘﻴﺪا آﻨﻨﺪ و‬ ‫هﺪف در ﺁن اﻳﺠﺎد ارزش ﺑﺮاي ﻣﺼﺮف آﻨﻨﺪﻩ اﺳﺖ. هﻤﻪ اﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻮدﺁوري و‬ ‫رﻗﺎﺑﺘﻲ ﺑﻮدن آﻤﻚ ﻣﻲ آﻨﻨﺪ.‬ ‫ﺷﻜﻞ ١ﻳﻚ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﺴﺒﺘً ﺳﺎدﻩ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دهﺪ آﻪ ﻳﻚ ﺷﺮآﺖ ﺑﺎ ﺗﺎﻣﻴﻦ آﻨﻨﺪﮔﺎن )در‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺳﻤﺖ ﭼﭗ( و ﺑﺎ ﺗﻮزﻳﻊ آﻨﻨﺪﮔﺎن )در ﺳﻤﺖ راﺳﺖ( ﻣﺘﺼﻞ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ. ﻗﺎﺑﻞ ذآﺮ اﺳﺖ آﻪ ﺗﺎﻣﻴﻦ‬ ‫آﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺧﻮد ﺗﺎﻣﻴﻦ آﻨﻨﺪﻩ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻧﻤﻮدار ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ هﻤﭽﻨﺎن‬ ‫ﮔﺴﺘﺮش ﻳﺎﺑﺪ. ﺑﻪ ﻋﻼوﻩ در ﺟﺮﻳﺎن ﻣﻮاد ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎن اﻃﻼﻋﺎت آﻪ دوﻃﺮﻓﻪ ﺑﻮدﻩ و ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎن ﭘﻮل آﻪ‬ ‫درﺟﻬﺖ ﺧﻼف ﺟﺮﻳﺎن آﺎﻻﺳﺖ، وﺟﻮد دارد. زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ در ﺷﻜﻞ ١ - ﺧﻄﻲ ﺑﻮدﻩ و اﺟﺰاي ﺁن‬ ‫در ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ.‬

‫١ - زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺑﺎﻻدﺳﺖ: اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺎﻣﻴﻦ آﻨﻨﺪﮔﺎن اوﻟﻴﻪ )آﻪ ﺧﻮدﺷﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﻮﻧﺘﺎژآﻨﻨﺪﻩ و ﻳﺎ ﺳﺎزﻧﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ( و ﺗﺎﻣﻴﻦ آﻨﻨﺪﮔﺎﻧﺸﺎن هﺴﺘﻨﺪآﻪ هﻤﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮهﺎ از ﻣﻮاد‬ ‫ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد. ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي اﺻﻠﻲ اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺧﺮﻳﺪ و ﺣﻤﻞ اﺳﺖ.‬ ‫٢ - زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ داﺧﻠﻲ: اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺷﺎﻣﻞ هﻤﻪ ﭘﺮدازﺷﻬﺎي اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن در ﺗﺒﺪﻳﻞ دادﻩ هﺎي ﺣﻤﻞ ﺷـــــﺪﻩ ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺎﻣﻴﻦ آﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺮوﺟﻴﻬﺎﺳﺖ، از زﻣﺎﻧﻲ آﻪ ﻣﻮاد وارد ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻲ آﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺗﻮزﻳﻊ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺎرج ﺳﺎزﻣﺎن ﺣﺮآﺖ ﻣﻲ آﻨﺪ. ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎ اﻳﻨﺠﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﻤﻞ ﻣﻮاد، ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺟﻮدي، ﺳﺎﺧﺖ‬ ‫وآﻨﺘﺮل آﻴﻔﻴﺖ اﺳﺖ.‬ ‫٣ - زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﭘﺎﻳﻴﻦ دﺳﺖ: اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺷﺎﻣﻞ هﻤﻪ ﻓﺮاﻳﻨﺪهﺎي درﮔﻴﺮ در ﺗﻮزﻳﻊ و ﺗﺤﻮﻳﻞ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﻧﻬﺎﻳﻲ اﺳﺖ. ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎد ﻣﺸﺎهﺪﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد آﻪ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ وﻗﺘﻲ‬ ‫ﻣﺤﺼــﻮل واﮔﺬار ﻳﺎ ﻣﺼﺮف ﻣﻲ ﮔﺮدد، ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮد. اﻳﻨﺠﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي، اﻧﺒﺎر و‬ ‫ﺣﻤﻞ اﺳﺖ. اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺗﻮزﻳﻊ آﻨﻨﺪﻩ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﻣﺜﻞ آﻞ‬ ‫ﻓﺮوﺷﺎن و ﺧﺮدﻩ ﻓﺮوﺷﺎن. اﻳـــﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺑﻪ هﻤﻴﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﮔﺴﺘﺮش‬ ‫ﻳﺎﺑﺪ.‬ ‫زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ درهﻤﻪ ﺷﻜﻠﻬﺎ و اﻧﺪازﻩ هﺎ وﺟﻮد دارد و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ. زﻧﺠﻴﺮﻩ‬ ‫ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺷﺎﻣﻞ ﺻﺪهﺎ ﻋﺮﺿﻪ آﻨﻨﺪﻩ، هﺰاران آﺎرﮔﺎﻩ ﺳﺎﺧﺖ و آﺎرﮔﺎﻩ ﻣﻮﻧﺘﺎژ،‬ ‫اﻧﺒﺎرهﺎ، دﻻﻟﻬﺎ، ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن ﺗﺠﺎري ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ، ﻋﻤﺪﻩ ﻓﺮوﺷﺎن، ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن و وﻇﺎﻳﻒ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ‬ ‫ازﻗﺒﻴﻞ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﺤﺼﻮل، ﺁژاﻧﺲ هﺎي ﺧﺮﻳﺪ، ﺑﺎﻧﻚ هﺎ و ﺷﺮآﺘﻬﺎي ﻧﻘﻞ و اﻧﺘﻘﺎل اﺳﺖ و ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮان ﮔﻔﺖ در اﻳﻦ ﻣﻮرد زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﺜﻞ ﺷﻜﻞ ١ - ﺧﻄﻲ ﻧﺒﻮدﻩ و داراي ﺣﻠﻘﻪ اﺳﺖ.‬ ‫ذآﺮ اﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ آﻪ ﺟﺮﻳﺎن آﺎﻻ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ درﺟﻬﺖ ﻋﻜﺲ اﺗﻔﺎق ﺑﻴﻔﺘﺪ ﻣﺜﻞ ﺟﺮﻳﺎن‬ ‫آﺎﻻهﺎي ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ.‬ ‫ﻟﺠﺴﺘﻴﻚ ﻣﻌﻜﻮس ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺮاﻳﻨﺪ آﺎﻻهﺎي ﻋﻮدﺗﻲ و ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ و ﻧﺤﻮﻩ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻧﻮع‬ ‫اﻗﻼم و ﺗﻤﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﻣﺠﺪد آﺎﻻ و ﻣﻮاد ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻬﺮﻩ وري، ﺳﻮددهﻲ‬ ‫و آﺎرﺁﻣﺪي ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺎزﻣﺎن ﻟﺠﺴﺘﻴﻜﻲ اﺳﺖ. ﻟﺠﺴﺘﻴﻚ ﻣﻌﻜﻮس ﺗﻤﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ‬ ‫آﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻜﻮس اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘﺪ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺑﻪ ﻃﻮرآﻠﻲ ﻟﺠﺴﺘﻴﻚ ﻣﻌﻜﻮس را ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮان اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ آﺮد »اﻧﺘﻘﺎل دﻗﻴﻖ، ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ و درﺳﺖ ﻣﻮاد، اﻗﻼم و آﺎﻻهﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎدﻩ‬ ‫و ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از اﻧﺘﻬﺎﻳﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ و ﺁﺧﺮﻳﻦ ﻣﺼﺮف آﻨﻨﺪﻩ ازﻃﺮﻳﻖ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺑﻪ واﺣﺪ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻣﻮردﻧﻈﺮ« و ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻟﺠﺴﺘﻴﻚ ﻣﻌﻜﻮس »ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺣﺮآﺖ و اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺮاي آﺎﻻهﺎ و‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪاﺗﻲ اﺳﺖ آﻪ در زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ داراي ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑﺎزﮔﺸﺖ هﺴﺘﻨﺪ«.‬ ‫ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮاﻣﻮش آﺮد آﻪ ﻟﺠﺴﺘﻴﻚ ﻣﻌﻜﻮس ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ اﺷﺘﺮاك ﻣﺴﺎﻋﻲ ﺧﻮب و ﻧﺰدﻳﻚ ﺗﻮﻟﻴﺪ،‬ ‫ﺑﺎزارﻳﺎﺑﻲ، اﻣﻮرﻣﺎﻟﻲ، ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ و ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺗﻀﺎدهﺎ و‬ ‫ﺑﺮﺧﻮردهﺎي ﻧﺎهﻤﮕﻮن اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ در زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ اﺳﺖ. در ﻟﺠﺴﺘﻴﻚ ﻣﻌﻜﻮس ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺴﺘﻤﺮ از‬ ‫ﻃﺮق ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد آﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: ﻣﺼﺮف ﻣﺠﺪد ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ آﻪ آﺎﻻهﺎ ﭘﺲ از ﺗﻤﻴﺰ‬ ‫ﺷﺪن ﺑﺪون هﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮي ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪﻩ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ؛ ﺑﺎزﻳﺎﻓﺖ ﻣﻮاد آﻪ آﺎرﺑﺮي ﻣﻮاد و‬

‫آﺎﻻهﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ دادﻩ ﺷﺪﻩ و ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدد؛ ﺗﻌﻤﻴﺮات؛ ﺑﻪ روز آـــﺮدن ﻣﺠﺪد؛‬ ‫ﺑﺎزﺳﺎزي و ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎزي آﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﻮارد ﺑﺎزﻳﺎﻓﺖ ﻣﻮاد، ﺗﻌﻤﻴﺮات و ﺑﻪ روز آﺮدن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ.‬ ‫ﻣﺠﺪد‬ ‫اﻧﻮاع زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ‬ ‫در ﺷﺮآﺘﻬﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪي ﺳﻨﺘﻲ آﺎﻻهﺎ ﭘﺲ از ﺗﻮﻟﻴﺪ در اﻧﺒﺎرهﺎ و ﻣﻜﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ اﻧﺒﺎر ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ آﻪ‬ ‫اﻳﻦ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ را ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺗﺮ ﻣﻲ آﺮد. اﮔﺮ ﺷﺮآﺖ از ﻳﻚ ﻣﺪل ﺗﺠﺎري ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺮﻣﺒﻨﺎي ﺳﻔﺎرش‬ ‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ آﻨﺪ، هﻴﭻ ﻧﻴﺎزي ﺑﺮاي اﻧﺒﺎرآﺮدن ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ وﺟﻮد ﻧﺨﻮاهﺪ داﺷﺖ اﻣﺎ‬ ‫درﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺎز ﺑﺮاي اﻧﺒﺎر ﻣﻮادﺧﺎم و اﺟﺰاء ﺳﺎزﻧﺪﻩ وﺟﻮد ﺧﻮاهﺪ داﺷﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ، واﺿﺢ اﺳﺖ‬ ‫آﻪ زﻧﺠﻴﺮﻩ هﺎي ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﺎهﻴﺖ ﺷﺮآﺖ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ.‬ ‫اﻟﻒ - ﺳﺎﺧﺖ ﺗﺠﻤﻌﻲ ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮﻩ آﺮدن: ﻣﺪل زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺳﺎﺧﺖ ﺗﺠﻤﻌﻲ ﺑﺮاي ذﺧﻴﺮﻩ‬ ‫آﺮدن ﺑﺮ ﺗﻘﺎﺿﺎهﺎي ﺟﻬﺖ دار ﻣﺸﺘﺮي درزﻣﺎن واﻗﻌﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ذﺧﻴﺮﻩ آﺎراي ﻣﻮﺟﻮدي آﺎﻻي‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺗﻤﺮآﺰ دارد. اﻳﻦ ﺗﺠﻤﻊ ذﺧﻴﺮﻩ اﻏﻠﺐ ازﻃﺮﻳﻖ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‬ ‫اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد آﻪ ﺑﻪ ﻃﻮرآﺎﻣﻞ ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ اﺳﺖ )‪ . (SCM/ERP‬ﺑــﺪﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ آﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻘﺎﺿﺎهﺎي زﻣﺎن واﻗﻌﻲ را آﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﺗﻌﺪﻳﻞ و ﺗﻮﺳﻌﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ هﺎ و ﺑــﺮﻧﺎﻣﻪ هﺎي ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺷﻮد را ﺟﻤﻊ ﺁوري آﺮد و ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ذﺧﻴﺮﻩ‬ ‫اﻗﻼﻣﻲ اﻗﺪام آﻨﺪ آﻪ ﻣﻮردﻧﻴﺎز ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن اﺳﺖ. اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ اي‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﺗﻮزﻳﻊ، ﺳﺎﺧﺖ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ، آﻨﺘﺮل ﻣﻮﺟﻮدي، هﻤﺎهﻨﮕﻲ ﺗﺎﻣﻴﻦ‬ ‫ﺑﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ آﺎﻧﺎل ﺗﻮزﻳﻊ، ﺟﺮﻳﺎن اﻃﻼﻋﺎت ﺻﺤﻴﺢ درﺑﺎرﻩ ﺗﻘﺎﺿﺎ، ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري، ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮدي،‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ ﻧﻘﻞ و اﻧﺘﻘﺎل و... را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دهﺪ.‬ ‫ب - ذﺧﻴﺮﻩ آﺮدن ﻣﺴﺘﻤﺮ: اﻳﺪﻩ اﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ از ﻧﻮ ﭘﺮآﺮدن ﻣﻮﺟﻮدي ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﻃﻮر‬ ‫ﻣﺪاوم ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آــــــﺎرآﺮدن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺑﺎ ﺗﺎﻣﻴﻦ آﻨﻨﺪﮔﺎن و ﻳﺎ واﺳﻄﻪ هﺎ اﺳﺘﻮار اﺳﺖ.‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ، ارﺗﺒﺎط ﻣﺤﻜﻤﻲ ﺑﻴﻦ ﻓﺮاﻳﻨﺪ اﺟﺮاي ﺳﻔﺎرش و ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪي ﻣﻮردﻧﻴﺎز اﺳﺖ. اﻳﻦ ﻣﺪل‬ ‫آﺎرﺑﺮدي ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﺮاي ﻣﺤﻴﻄﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎ اﻟﮕﻮهﺎي ﺗﻘﺎﺿﺎي ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ.‬ ‫ج - ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺮاي ﺳﻔﺎرش: ﻣﻔﻬﻮم اﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ ﺳﻔﺎرش ﺑﺮاي ﻣﻮﻧﺘﺎژآﺮدن ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ‬ ‫از درﻳﺎﻓﺖ ﺳﻔﺎرش اﺳﺘﻮار اﺳﺖ. اﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻔﻴﺪ ﻣﻮﺟﻮدﻳﻬﺎي اﺟﺰاء و ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺗﺪارآﺎت‬ ‫ﻣﻮردﻧﻴﺎز ﻃﻲ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻴﺎز دارد. ﻳﻚ راﻩ ﺣﻞ ﺑﺮاي ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ اﻳﻦ ﻧﻴﺎز اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﭼﻨﺪﻣﻨﻈﻮرﻩ از‬ ‫دﺳﺘﮕﺎهﻬﺎ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﻴﺪ آﺎﻻﺳﺖ. ﻳﻜﻲ از ﻣﺰﻳﺘﻬﺎي اﺻﻠﻲ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﺪل ادراآﻲ اﺳﺖ آﻪ هﺮ‬ ‫ﻣﺸﺘﺮي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻮردﻧﻴﺎز ﺧﻮد ﺗﺠﺴﻢ آﻨﺪ. ﺑﻪ ﻋﻼوﻩ اﻳﻨﻜﻪ هﺮ ﻣﺸﺘﺮي آﺎﻻهﺎي‬ ‫ﺧﻮد را ﺳﺮﻳﻌً درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ آﻨﺪ.‬ ‫ﺎ‬ ‫د - ﻣﻮﻧﺘﺎژ آﺎﻧﺎﻟﻲ: ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﺟﺰﺋﻲ در ﻣﺪل ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺮﻣﺒﻨﺎي ﺳﻔﺎرش ﻣﻮﻧﺘﺎژ آﺎﻧﺎﻟﻲ‬ ‫)‪ (CHANNEL ASSEMBLY‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻲ ﺁﻳﺪ. در اﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﺨﺸﻬﺎي هﺮ ﻣﺤﺼﻮل هﻤﺎن ﻃﻮر آﻪ‬ ‫در آﺎﻧﺎل ﺗﻮزﻳﻊ ﺣﺮآﺖ ﻣﻲ آﻨﺪ ﺟﻤﻊ ﺁوري و ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل، ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻌﻀﻲ‬ ‫ﺷﺮآﺘﻬﺎي راﻳﺎﻧﻪ اي آﻪ در زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﻮزﻳﻊ ﺑﺨﺸﻬﺎي راﻳﺎﻧﻪ، ﺁﻧﻬﺎ را ﺧﺮﻳﺪاري و ﻣﻮﻧﺘﺎژ و ﺳﭙﺲ‬ ‫ﺗﺤﻮﻳﻞ ﻣﺸﺘﺮي ﻣﻲ دهﻨﺪ را ﻧﺎم ﺑﺮد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ، ﺳﻔﺎرش راﻳﺎﻧﻪ اي ﻣﺸﺘﺮي ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي‬ ‫ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻦ در ﻳﻚ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺮاي ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺟﻤﻊ ﺷﻮﻧﺪ.‬

‫ز - زﻧﺠﻴــﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺟﻬﺎﻧﻲ: زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻨﻲ آﻪ ﺗﺎﻣﻴﻦ آﻨﻨﺪﮔﺎن و ﻳﺎ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن را در آﺸﻮرهﺎي‬ ‫دﻳﮕﺮ درﮔﻴﺮ ﺧﻮد ﻣﻲ آﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد. دﻻﻳﻞ اﺻﻠﻲ آﻪ‬ ‫ﭼﺮا ﺷﺮآﺘﻬﺎ وارد زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: ﻗﻴﻤﺘﻬﺎي ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ ﻣﻮاد، ﺧﺪﻣﺎت و‬ ‫ﻧﻴﺮوي اﻧﺴﺎﻧﻲ؛ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﻓﻨﺎوري آﻪ در داﺧﻞ دردﺳﺘﺮس ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ؛ آﻴﻔﻴﺖ‬ ‫ﺑﺎﻻي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑـــﺎزارهﺎي ﺟﻬﺎﻧﻲ؛ اﺳﺘﺮاﺗﮋي هﺎي ﻓﺮوش ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺷﺮآﺖ؛ ﺗﺸﺪﻳﺪ رﻗﺎﺑﺖ‬ ‫ﺟﻬﺎﻧــــﻲ آﻪ درﻧﺘﻴﺠﻪ آﺎهﺶ هﺰﻳﻨﻪ ﺷﺮآﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد؛ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺣﻀﻮر ﺧﺎرﺟﻲ و‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧﻲ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ. ﺑﺮﺧﻲ ازﻣﺸﻜﻼﺗﻲ آﻪ ﻣﻤﻤﻜﻦ اﺳﺖ در زﻧﺠﻴﺮﻩ هﺎي ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺟﻬﺎﻧﻲ وﺟﻮد‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﻣﺸﻜﻼت ﺣﻘﻮﻗﻲ، دﺳﺘﻤﺰدهﺎ و ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻬﺎي دادوﺳﺘﺪ، اﺧﺘﻼف ﻓﺮهﻨﮕﻲ‬ ‫و زﺑﺎﻧﻲ، ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺳﺮﻳﻊ در ﻧﺮﺧﻬﺎي ﭘﻮﻟﻬﺎي راﻳﺞ ﺗﺒﺎدﻟﻲ و ﻋﺪم ﺛﺒﺎت ﺳﻴﺎﺳﻲ.‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫درﺟﻬﺎن ﺗﺠﺎرت ﻣﺜﺎﻟﻬﺎي ﺑﻲ ﺷﻤﺎري از ﺷﺮآﺘﻬﺎﻳﻲ آﻪ ﻗﺎدر ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺗﻘﺎﺿﺎﻳﺸﺎن‬ ‫ﺑﺮﺳﻨﺪ و درﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻮﺟﻮدﻳﻬﺎي هﺰﻳﻨﻪ ﺑﺮ و زﻳﺎدي ﭘﺮوژﻩ اي را ﻣﺘﺤﻤﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ وﺟﻮد دارد. در‬ ‫اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﺸﺮﻳﺢ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت و ﻋﻠﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﭘﺮدازﻳﻢ.‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت ﻃﻲ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺑﻪ ﻃﻮرآﻠﻲ از دو ﻣﻨﺒﻊ ﻧﺎﺷﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ:‬ ‫١ - ﻋﺪم اﻃﻤﻴﻨﺎن: ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ اﺻﻠﻲ ﻋﺪم اﻃﻤﻴﻨﺎن زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺗﻘﺎﺿﺎ اﺳﺖ. ﭘﻴﺶ‬ ‫ﺑﻴﻨﻲ ﺗﻘﺎﺿﺎ از ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻓﺎآﺘﻮر از ﻗﺒﻴﻞ رﻗﺎﺑﺖ، ﻗﻴﻤﺘﻬﺎ، ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﻌﻠﻲ، ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ و ﺳﻄﺢ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮد. دﻳﮕﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﻋﺪم اﻃﻤﻴﻨﺎن زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ زﻣﺎﻧﻬﺎي ﺗﺤﻮﻳﻞ‬ ‫اﺳﺖ آﻪ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺧﺮاﺑﻲ ﻣﺎﺷﻴﻦ هﺎ در ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺧﻄﻲ، ﻓﺸﺮدﮔﻲ‬ ‫ﺗﺮاﻓﻴﻜﻲ آﻪ در ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ دﺧﺎﻟﺖ ﻣﻲ آﻨﺪ و ﻣﺸﻜﻼت آﻴﻔﻴﺖ ﻣﻮاد آﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﺄﺧﻴﺮات‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪ را اﻳﺠﺎد آﻨﺪ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ.‬ ‫٢ - ﻋﺪم هﻤﺎهﻨﮕﻲ: اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﺸﻜﻼت هﻨﮕﺎﻣﻲ اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘﺪ آﻪ ﻳﻚ ﺑﺨﺶ ﺷﺮآﺖ ﺑﺎ دﻳﮕﺮ‬ ‫ﺑﺨﺸﻬﺎ ارﺗﺒﺎط ﺧﻮﺑﻲ ﻧﺪارد، وﻗﺘﻲ ﭘﻴﻐﺎم ﺑﺮاي ﺷﺮآﺎء ﺗﺠﺎري ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﺑﺎﺷﺪ و وﻗﺘﻲ‬ ‫ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺷﺮآﺖ از ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺁﮔﺎهﻲ ﻧﺪارﻧﺪ و ﻳﺎ ﺧﻴﻠﻲ دﻳﺮ از ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻮردﻧﻴﺎز اﺳﺖ و ﻳﺎ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ.‬ ‫ﻣﻲ‬ ‫ﺁﮔﺎﻩ‬ ‫ﺑﻴﻔﺘﺪ‬ ‫اﺗﻔﺎق‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﺁﻧﭽﻪ‬ ‫هﻤﺎن ﻃﻮر آﻪ اﺷﺎرﻩ ﺷــــــﺪ ﻣﺸﻜﻼت ﺑﻲ ﺷﻤﺎري ﻃﻲ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ رخ دهﺪ آﻪ در‬ ‫اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪ دو ﻣﻮرد از ﻣﺰﻣﻦ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت ﺁن اﺷﺎرﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد.‬ ‫اﻟﻒ - اﺛﺮ ﺷﻼق ﭼﺮﻣﻲ )‪ : (THE BULL WHIP EFFECT‬اﺛﺮ ﺷﻼﻗﻲ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ در‬ ‫ﺳﻔﺎرﺷﺎت ﻃﻲ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ اﻃﻼق ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻳﻦ اﺛﺮ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﭘﺮوآﺘﻞ و‬ ‫ﮔﻤﺒﻞ )‪ (PSG‬در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻳﻜﻲ از ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﺸﺎن ﻣﺸﺎهﺪﻩ و ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ. دراﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﮔﺮﭼﻪ‬ ‫ﻓﺮوش واﻗﻌﻲ در ﻓﺮوﺷﮕﺎهﻬﺎ ﻧﺴﺒﺘً ﺛﺎﺑﺖ و ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺑﻮد اﻣﺎ ﺳﻔﺎرﺷﺎت ﻋﻤﺪﻩ ﻓﺮوﺷﺎن و‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺗﻮزﻳﻊ آﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﺮاي ‪) PSG‬ﺳﺎزﻧﺪﻩ( ﻣﻴﺪان ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت ﺷﺪﻳﺪي داﺷﺘﻪ و ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻮﺟﻮدي‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ را ﺑﺮاي ‪ PSG‬داﺷﺖ. ﻳﻚ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﺸﺎن داد آﻪ ﺳﻔﺎرﺷﺎت ﺗﻮزﻳﻊ آﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺿﻌﻴﻒ ﺗﻘﺎﺿﺎ و آﻤﺒﻮد هﻤﺎهﻨﮕﻲ و اﻃﻤﻴﻨﺎن درﻣﻴﺎن ﺷﺮآﺎء زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻧﺎﻣﻨﻈﻤﻲ داﺷﺖ، ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﻜﻪ هﺮ ﻣﺎهﻴﺖ ﻣﺠﺰا ﻃﻲ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺳﻔﺎرﺷﺎت و‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت ﻣﻮﺟﻮدي را ﺑﺎ ﻳﻚ دﻳﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻃﺮف ﺑﺎﻻي زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ داد‬ ‫آﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﺠﺮ ﻣﻲ ﺷﺪ آــــــﻪ ﻣﻴﺰان ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ هﺎ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺑﺎﻻي زﻧﺠﻴﺮﻩ هﻤﭽﻨﺎن اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ‬ ‫و ﺑﻪ ﻣﻮﺟﻮدﻳﻬﺎي اﺿﺎﻓﻪ اي در ﺗﻤﺎم ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮد.‬ ‫ب - ذﺧﻴﺮﻩ ﻓﺮﻳﺒﻨﺪﻩ: اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺸﻜﻞ زﻣﺎﻧﻲ آﻪ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﻣﺤﺼﻮﻟﻲ را ﻣﻲ ﺧﻮاهﻨﺪ آﻪ‬ ‫دردﺳﺘﺮس ﻧﻴﺴﺖ اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘﺪ ﮔﺮﭼﻪ درﺣﻘﻴﻘﺖ وﺟﻮد دارد ﻣﺜﻞ وﻗﺘﻲ آﻪ ﻣﺤﺼﻮل درﺟﺎﻳﻲ‬ ‫اﺳﺖ.‬ ‫ﻧﺎﺻﺤﻴﺢ‬ ‫ذﺧﻴﺮﻩ‬ ‫ﻣﻘﺪار‬ ‫اﻳﻨﻜﻪ‬ ‫ﻳﺎ‬ ‫ﮔﻴﺮد‬ ‫ﻣﻲ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﻧﺎدرﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎﻣﻴﻦ‬ ‫زﻧﺠﻴﺮﻩ‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت‬ ‫ﺣﻠﻬﺎي‬ ‫راﻩ‬ ‫هﺮﺳﺎﻟﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ راﻩ ﺣﻠﻬﺎي زﻳﺎدي را ﺑﺮاي ﻣﺸﻜﻼت زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﭘﻴﺪا آﺮدﻩ اﻧﺪ. در اﻳﻦ‬

‫ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻌﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ اﺑﺘﺪا راﻩ ﺣﻠﻬﺎ ﻣﻄﺮح و ﺳﭙﺲ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻓﻨـــﺎوري اﻃﻼﻋﺎت درﻣﻮرد‬ ‫ﺷﻮد.‬ ‫ﺑﺤﺚ‬ ‫ﺷﺪﻩ‬ ‫اراﺋﻪ‬ ‫ﺣﻠﻬﺎي‬ ‫راﻩ‬ ‫ راﻩ ﺣﻠﻬﺎ: ﺟﻬﺖ رﻓﻊ ﻣﺸﻜﻼت در زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺳﻪ دﺳﺘﻪ ﻓﻨﻮن وﺟﻮد دارد. دﺳﺘﻪ اول ﻓﻨﻮﻧﻲ‬‫هﺴﺘﻨﺪ آﻪ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻃﺮاﺣﻲ و ﻋﺮﺿﻪ ﻗﻄﻌﺎت، ﻋﺮﺿﻪ آﻨﻨﺪﮔﺎن، ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﻴﻦ ﻋﺮﺿﻪ‬ ‫آﻨﻨﺪﮔﺎن و ارﺗﺒـــﺎط ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎ ﻋﺮﺿﻪ آﻨﻨﺪﮔﺎن وﺟﻮد دارد، دﺳﺘﻪ دوم ﻓﻨﻮﻧﻲ هﺴﺘﻨﺪ آﻪ در‬ ‫ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪي، ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺟﻮدي و ﻣﺴﺎﺋﻞ داﺧﻠﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺖ رﻓﻊ‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت وﺟﻮد دارد و دﺳﺘﻪ ﺳﻮم ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﺪاﺑﻴــــــﺮي هﺴﺘﻨﺪ آﻪ درﻣﻮرد ﺗﻮزﻳﻊ آﻨﻨﺪﮔﺎن،‬ ‫ﺧﺮﻳﺪاران‬ ‫وﻓﺎداري‬ ‫ﺧﺮﻳﺪاران،‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫هﻤﺎهﻨﮕﻲ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻮد:‬ ‫ﻣﻲ‬ ‫اﺷﺎرﻩ‬ ‫ﻣﻮارد‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ذﻳﻞ‬ ‫در‬ ‫ﺷﻮد.‬ ‫ﻟﺤﺎظ‬ ‫ﻋﻤﻮدي‬ ‫ادﻏﺎم‬ ‫‬‫١‬ ‫ﻣﻮﺟﻮدي‬ ‫آﻨﺘﺮل‬ ‫‬‫٢‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫رﻳﺰي‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﺮ‬ ‫ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫هﺎي‬ ‫ﺗﻜﻨﻴﻚ‬ ‫‬‫٣‬ ‫ﻣﻮﻗﻊ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪي‬ ‫هﺎي‬ ‫ﺗﻜﻨﻴﻚ‬ ‫‬‫اﻟﻒ‬ ‫ﻣﻮردﻧﻴﺎز‬ ‫ﻣﻮاد‬ ‫رﻳﺰي‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫هﺎي‬ ‫ﺗﻜﻨﻴﻚ‬ ‫‬‫ب‬ ‫هﻤﺰﻣﺎن‬ ‫ﻋﻤﻠﻴﺎت‬ ‫‬‫ج‬ ‫اﻃﻤﻴﻨﺎن‬ ‫ﻋﺪم‬ ‫آﺎهﺶ‬ ‫هﺎي‬ ‫اﺳﺘﺮاﺗﮋي‬ ‫‬‫٤‬ ‫اﻣﺎ در ﻣﺤﻴﻂ ﺗﺠﺎري رﻗﺎﺑﺘﻲ اﻣﺮوزﻩ، آﺎراﻳﻲ و ﺛﻤﺮﺑﺨﺸﻲ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ در ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ‬ ‫ﺑﺤﺮاﻧﻲ هﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮدﻩ اي ﺑﻪ هﻤﺎهﻨﮕﻲ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺑﻴﻦ ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎزﻣﺎن،‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎي ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ اﻃﻼﻋﺎت و ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ آﺮدن ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ.‬ ‫ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت از زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ و ادﻏﺎم ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎ: ﺣﻘﻴﻘﺘً ﻣﻔﻬﻮم زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺑﺎ‬ ‫ﺎ‬ ‫راﻳﺎﻧﻪ اي ﺷﺪن ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﺁن ﻃﻲ ٠٥ ﺳﺎل اﺧﻴﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ دادﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل،‬ ‫ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت از ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي و ﺗﻮﻟﻴﺪي را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫راﻳﺎﻧﻪ اي ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ ﻧﺎم ﺑﺮد آــــــﻪ ازﻃﺮﻳﻖ اﻧﺴﺠﺎم ﺳﺨﺖ اﻓﺰاري و ﻧﺮم اﻓــــﺰاري اﻧﻮاع ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي‬ ‫هﺎي ‪GT ،CAM ،CAD ،MRP ،JIT‬و... ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد. ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﺜﺎﻟﻬﺎﻳﻲ از اﻳﻨﻜﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ‬ ‫ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺸﻜﻼت زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ را ﺣﻞ ﻣﻲ آﻨﺪ در ﺟﺪول ﺷﻤﺎرﻩ ﻳﻚ اراﺋﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ.‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮرآﻠﻲ ﭼﻬﺎر ﮔﺮوﻩ ﻧﺮم اﻓﺰاري از زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲ آﻨﻨﺪ آﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:‬ ‫)‪(ERP‬‬ ‫ﻣﻮﺳﺴﻪ‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫رﻳﺰي‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫اﻓﺰارهﺎي‬ ‫ﻧﺮم‬ ‫‬‫١‬ ‫)‪(SCM‬‬ ‫ﺗﺎﻣﻴﻦ‬ ‫زﻧﺠﻴﺮﻩ‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫اﻓﺰارهﺎي‬ ‫ﻧﺮم‬ ‫‬‫٢‬ ‫)‪(OPT‬‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫ﺳﺎزي‬ ‫ﺑﻬﻴﻨﻪ‬ ‫اﻓﺰارهﺎي‬ ‫ﻧﺮم‬ ‫‬‫٣‬ ‫)‪(ANAL‬‬ ‫ﺗﺤﻠﻴﻞ‬ ‫و‬ ‫ﺗﺠﺰﻳﻪ‬ ‫اﻓﺰارهﺎي‬ ‫ﻧﺮم‬ ‫‬‫٤‬ ‫١ - ﻧﺮم اﻓﺰارهــــﺎي ﮔﺮوﻩ ‪ :ERP‬اﻳﻦ دﺳﺘﻪ از ﻧﺮم اﻓﺰارهﺎ ﺑﺮاﺳﺎس ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫آﻪ ﻗﺒ ً ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻮاد )‪ (MRP‬ﻣﻌﺮوف ﺑﻮد ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪﻩ اﻧﺪ. ﻧﺮم اﻓﺰارهﺎي ‪ERP‬‬ ‫ﻼ‬ ‫ﺳﻌﻲ ﻣﻲ آﻨﻨﺪ ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻔﺎهﻴﻤﻲ از ‪ MRP‬ﻋﻤﻠﻜﺮدهﺎ و ﺑﺨﺸﻬــــﺎﻳﻲ را آﻪ ﺧﺎرج از ﺣﻮزﻩ‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪ.‬ ‫هﻤﺎهﻨﮓ‬ ‫و‬ ‫ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ‬ ‫را‬ ‫دارﻧﺪ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫رﻳﺰي‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫هﺎي‬ ‫٢ - ﻧﺮم اﻓﺰارهﺎي ﮔﺮوﻩ ‪ :SCM‬اﻳﻦ ﻧﺮم اﻓﺰارهﺎ ﻋﻤﺪﺗً ﺑﺮهﻤﺨﻮاﻧﻲ ﺑﺨﺶ ﺗﺎﻣﻴﻦ و ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺗﺎآﻴﺪ دارد‬ ‫ﺎ‬ ‫و هﻤـــﻪ وﻇﺎﻳﻒ آﺴﺐ و آﺎر را ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻧﻤﻲ آﻨﻨﺪ. اآﺜــﺮاﻳﻦ ﻧﺮم اﻓﺰارهﺎ از روﺷﻬﺎي ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ‬ ‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﺗﻘﺎﺿﺎ، از واﺣﺪ زﻣﺎﻧﺒﻨﺪي و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳــﺰي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي‬ ‫ﺗﺎﻣﻴﻦ و از اﺑﺰارهﺎي ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﻲ هﻤﺨﻮاﻧﻲ ﺑﻴﻦ ﺗﻘﺎﺿﺎ و ﺗﺎﻣﻴﻦ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲ‬ ‫آﻨﻨﺪ.‬ ‫٣ - اﺑﺰارهﺎي ‪ :OPT‬درﺟﻬﺖ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎزي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ و‬ ‫ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﺘﻮارﻧﺪ. اﻳﻦ روﻳﻜﺮد ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺪل ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ را دﻗﻴﻘً ﺑﺎ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻧﻪ ﮔﺎﻧﻪ ‪OPT‬‬ ‫ﺎ‬ ‫هﻤﺎهﻨﮓ آﺮدﻩ و راﻩ ﺣﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ را ﭘﻴﺪا ﻣﻲ آﻨﺪ. اﺑﺰارهﺎي ‪ OPT‬ﺗﻘﺮﻳﺒً ازهﻤﻪ روﺷﻬﺎي ﻣﺪل‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺳﺎزي از ﻗﺒﻴﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳـــﺰي ﺧﻄﻲ، ﻋﺪد ﺻﺤﻴﺢ، ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎزي و ﻣــﺪل ﺳﺎزي ﺷﺒﻜﻪ اي و‬ ‫آﻨﺪ.‬ ‫ﻣﻲ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ‬ ‫ﺳﺎزي‬ ‫ﺷﺒﻴﻪ‬ ‫ﺣﺘﻲ‬ ‫٤ - اﺑﺰارهﺎي ‪: ANAL‬اﻳﻦ ﻧﺮم اﻓﺰارهﺎ ﺑﺎ دﻳﮕﺮ ﮔﺮوهﻬﺎ ﺣﻮزﻩ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻓﻌﻞ و اﻧﻔﻌﺎل آﻤﻲ‬ ‫دارﻧﺪ. اﻳﻦ اﺑﺰارهﺎ ﻋﻤﺪﺗً ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﭘﻮﻳﺎﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻳﺎ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ راهﺒﺮدي‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ.‬ ‫ﻣﻲ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ‬ ‫ﺗﻜﺎﻣﻞ آﻤﻜﻬﺎي راﻳﺎﻧﻪ اي: ﺗﻜﺎﻣﻞ آﻤﻜﻬﺎي راﻳﺎﻧﻪ اي از دهﻪ ٠٦ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل را ﻣﻲ ﺗﻮان در ﺷﻜﻞ‬ ‫آﺮد.‬ ‫ﻣﺸﺎهﺪﻩ‬ ‫دو‬ ‫ﺷﻤﺎرﻩ‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪي ﻣﻮاد ‪ :MRP‬در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺮاودﻩ هـــــﺎي ﺗﺠﺎري ﺑﺎ آﺎﻏﺬ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ‬

‫ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ وﻗﺘﻲ آﻪ راﻳﺎﻧﻪ هﺎ وارد ﺗﺠﺎرت ﺷﺪﻧﺪ اﻓﺮاد ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ آﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي زﻧﺠﻴﺮﻩ‬ ‫ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺧﻮدآﺎر ﺷﻮد. اوﻟﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ هﺎ در اواﻳﻞ دهﻪ ٠٦٩١ ﻓﻘﻂ ﺑﺨﺶ آﻮﭼﻜﻲ از زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ را‬ ‫ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲ آﺮدﻧﺪ ﻣﺜﻞ ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺟﻮدي و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪي. اﻳﻦ‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ آﺎرﺑﺮدهﺎﻳﻲ در زﻣﻴﻨﻪ هﺎي وﻇﻴﻔﻪ اي و ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﮔﺴﺘﺮش ﭘﻴﺪا آﺮدﻧﺪ و اﻳﻦ‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ اﻧﺤﺮاف ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻃﻲ زﻣﺎن ﺷﺪ و ادﻏﺎم ﺁﻧﻬﺎ را ﻣﺸﻜﻞ ﺗﺮ ﻣﻲ ﺳﺎﺧﺖ. اﻧﺪآﻲ ﺑﻌﺪ ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﺷﺪ ﺑﻴﻦ ﺗﻌﺪادي از ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ واﺑﺴﺘﮕﻲ وﺟﻮد دارد.در اﺑﺘﺪا اﻳﻦ اﻣﺮ درﻣﻮرد ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫رﻳﺰي ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﺟﻮدي و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ هﺎي ﺧﺮﻳﺪ روﺷﻦ ﮔﺮدﻳﺪ و درﻧﺘﻴﺠﻪ درهﻤﻴﻦ اﺛﻨﺎ‬ ‫ﻣﺪل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪي ﻣﻮاد اﺧﺘﺮاع ﺷﺪ. اﻣﺎ ﻃﻲ زﻣﺎن ﺑﻌﻀﻲ آﺎرﺑﺮدهﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي‬ ‫ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪي ﻣﻮاد ﺷﻜﺴﺖ ﺧﻮردﻧﺪ. ﻳﻜﻲ از دﻻﻳﻞ اﺻﻠﻲ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺷﻜﺴﺘﻬﺎ اﻳﻦ ﺑﻮد آﻪ ﻋﻤﻠﻴــﺎت‬ ‫ﺧﺮﻳﺪ - ﻣﻮﺟﻮدي - ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺰدﻳﻜﻲ هﻢ ﺑﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﻲ و هﻢ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﻴﺮوي‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ اﻣﺎ اﻳﻦ ﻣﻮارد در ﺑﺴﺘﻪ هﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪي ﻣﻮاد ﮔﻨﺠﺎﻧﺪﻩ ﻧﻤﻲ‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ. ﺗﺸﺨﻴﺺ اﻳﻦ ﺷﻜﺴﺘﻬﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﺮم اﻓﺰار و ﻣﺘﺪوﻟﻮژي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪي ﻣﻮاد‬ ‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ آﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ )‪ (MRPII‬ﻧﺎم ﮔﺮﻓﺖ.‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ )‪ :(MRPII‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪي ازﻃﺮﻳﻖ هﻤﺎهﻨﮓ آﺮدن‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﺑﺨﺸﻬﺎي آﺎري ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺮآﺖ و ﺑﻪ آﺎرﮔﻴﺮي ﻳﻚ ﭘﺎﻳﮕﺎﻩ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‬ ‫ﻣﺸﺘﺮك، ﻳﻜﭙﺎرﭼﮕﻲ داﺧﻠﻲ را ﺁﺳﺎن ﻣﻲ ﺳﺎزد. اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ آﻪ هﻤﻪ ﺑﻪ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ از اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺮوز ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮدﻩ و ﻳﻚ ﻧﺴﺨﻪ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻪ آﺎر ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ. از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﻣﺎﻧﺒﻨﺪي ﻇﺮﻓﻴﺖ، ﺣﻤﻞ آﺎﻻ، ﻧﮕﻬﺪاري، ﺗﻌﻤﻴﺮات و ﻏﻴﺮﻩ‬ ‫)وﻇﺎﻳﻒ ‪ (MRP‬اﺳﺘﻔﺎدﻩ آﺮد و ازﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺟﻬﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي اﻣﻮرﻣﺎﻟﻲ ﻧﻴﺰ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت‬ ‫ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻲ را ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ آﺮد. اﻣﺎ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻧﻴﺰ آﺎﻣﻞ ﻧﺒﻮد و ﻧﻴﺎز ﺑﻪ هﻤﺎهﻨﮕﻲ ﺗﻤﺎم ﻣﻨﺎﺑﻊ و‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺣﺘﻲ در ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي ﻏﻴﺮﺗﻮﻟﻴﺪي ﻧﻴﺰ اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﺷﺪ. درﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻜﺎﻣﻞ‬ ‫اداﻣﻪ ﭘﻴﺪاآﺮد و ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ )‪ (ERP‬ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ آﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫ﮔﺴﺘﺮاﻧﺪ.‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‬ ‫ﺗﻤﺎم‬ ‫در‬ ‫دﻳﮕﺮ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫را‬ ‫)‪(MRPII‬‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ )‪ :(ERP‬ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ راﻳﺎﻧﻪ اي ﺷﺪن ﺧﺪﻣﺎت ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮي ﻳﻚ‬ ‫ﭼﺎﻟﺶ ﺟﺪﻳﺪ را ﺑﻪ وﺟﻮد ﺁورد، ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ آﻨﺘﺮل هﻤﻪ ﻓﺮاﻳﻨﺪهﺎي اﺻﻠﻲ ﺗﺠﺎري ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻃﺮاﺣﻲ‬ ‫ﻧﺮم اﻓﺰاري ﺑﺮ ﺧﻂ )‪ ،(ONLINE‬راﻩ ﺣﻞ ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻳﻚ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ادارﻩ هﻤﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ و اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﺁﻧﻬﺎ درآﻞ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ رﻓﺘﺎر هﻤﺎهﻨﮓ‬ ‫اﺳﺖ، اﻳﻦ ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي و ادارﻩ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از هﻤﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ اﺳﺖ و هﺪف‬ ‫اﺻﻠﻲ ﺁن ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ آﺮدن هﻤﻪ ﺑﺨﺸﻬﺎ، ﻣﻨﺎﺑﻊ و وﻇﺎﻳﻒ ﻳﻚ ﺷﺮآﺖ در ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‬ ‫واﺣﺪ اﺳﺖ آﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ هﻤﻪ ﻧﻴﺎزهﺎي ﻣﻮﺳﺴﻪ را ﺗﺎﻣﻴﻦ آﻨﺪ. ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل، ورود ﻳﻚ ﺳﻔﺎرش اﺟﺎزﻩ‬ ‫دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﻓﻮري ﺑﻪ ﻣﻮﺟﻮدي، دادﻩ هﺎي ﻣﺤﺼﻮل، ﺳﺎﺑﻖ ﺣﺴﺎب ﻣﺸﺘﺮي و اﻃﻼﻋﺎت دورﻩ‬ ‫ﺳﻔﺎرش را ﻣﻲ دهﺪ. دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻬﺮﻩ وري، آﻴﻔﻴﺖ و ﺳﻮدﺁوري را ﺑﺎﻻ ﻣﻲ ﺑﺮد و‬ ‫رﺿﺎﻳﺖ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن را اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ دهﺪ. در اواﺧﺮ دهﻪ ٠٩٩١ ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮش در زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ آﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺗﺎﻣﻴﻦ آﻨﻨﺪﮔﺎن، ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن و اﻧﺴﺠﺎم‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ اي ﺑﺮاي ﻳﻜﭙﺎرﭼﮕﻲ ﺑﺎ ﻣﺸﺘﺮي و ﺑﺮاي ادارﻩ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﺎ ﺗﺎﻣﻴﻦ آﻨﻨﺪﮔﺎن و ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن. اﻣﺎ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻮﺳﺴﻪ هﺮﮔﺰ ﺑﺮاي ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ آﺎﻣﻞ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﺸﺪ. راﻩ ﺣﻠﻬﺎي‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳــــﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ در اﻃﺮاف ﻣﺮاودﻩ هﺎي ﺗﺠﺎري ﻣﺘﻤﺮآﺰ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻣﻮردﻧﻴﺎز ﺑﺮاي ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﺳﺮﻳﻊ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻟﺤﻈﻪ اي در ﺗﺎﻣﻴﻦ،‬ ‫ﺗﻘﺎﺿــﺎ، ﻧﻴﺮوي آﺎر ﻳﺎ ﻇﺮﻓﻴﺖ را اراﺋﻪ ﻧﻤﻲ آﺮدﻧﺪ. دوﻣﻴﻦ ﻧﺴﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺑﺮ‬ ‫آﺮد.‬ ‫ﻏﻠﺒﻪ‬ ‫ﻧﻘﺼﺎن‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫دوﻣﻴﻦ ﻧﺴﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ )‪ :(ERP/SCM‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ‬ ‫ﺳﻨﺘﻲ در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي اﺟﺮاﻳﻲ ﻣﺜﻞ دﺳﺘﻤﺰد و ﺣﻘﻮق، ﻣﻮﺟﻮدي و ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺳﻔﺎرش‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ داﺷﺖ و درﻋﻴﻦ ﺣﺎل اﻳﻦ ﻣﺮاودﻩ هﺎ را ﺧﻮدآﺎر ﻣﻲ آﺮدﻧﺪ. ﮔﺰارﺷﻬﺎي اﻳﺠﺎد ﺷﺪﻩ ﺑﻪ‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰان، ﺁﻣﺎري درﺑﺎرﻩ ﺁﻧﭽﻪ در‬ ‫ﺷﺮآﺖ درﻣﻮرد هﺰﻳﻨﻪ هﺎ و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺎﻟﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﺪ اراﺋﻪ ﻣﻲ دادﻧﺪ اﻣﺎ ﮔﺰارﺷﻬﺎي اﻳﻦ‬

‫ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎ )‪ ERP‬ﺳﻨﺘﻲ( ﻳﻚ ﻋﻜﺲ ﻓﻮري از ﺗﺠﺎرت را در ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ از زﻣـــﺎن اراﺋﻪ ﻣﻲ آﺮد و‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﺴﺘﻤﺮي آﻪ ﻣﺮآﺰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ اﺳﺖ - ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي آﻪ ﺑﺮاي‬ ‫ﺗﺼﻔﻴﻪ و ﺑﺎﻻﺑﺮدن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ هﻨﮕﺎم ﺗﻐﻴﻴﺮات و اﺗﻔﺎﻗــﺎت اﻓﺘﺎدﻩ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد - ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻧﻤﻲ‬ ‫آﺮدﻧﺪ. ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﺑﺨﺸﻬﺎي زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ، ﺷﺮآﺘﻬﺎ از ﻧﺮم اﻓﺰار ‪SCM‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ آﺮدﻧﺪ. اﻣﺎ راﻩ ﺣﻞ ‪ SCM‬ﻧﻴﺎز ﺑﻪ هﻤﺎهﻨﮕﻲ و ﺑﻌﻀﻲ وﻗﺘﻬﺎ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت اراﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار ‪ ERP‬را داﺷﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ادﻏﺎم اﻳﻦ دو ﻧﺮم اﻓﺰار اﺣﺴﺎس ﺷﺪ. ﻳﻚ روش‬ ‫ﺑﺮاي ادﻏﺎم اﻳﻦ دو اﻳﻦ اﺳﺖ آﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻬﺎي آﺎرآﺮدي ‪ SCM‬را ﺑﻪ ‪ ERP‬اﺿﺎﻓﻪ آﻨﻴﻢ. ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻬﺎﻳﻲ از‬ ‫ﻗﺒﻴﻞ هﻮش ﺗﺠﺎري و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي. هﻮش ﺗﺠﺎري ﺑﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻩ ﺑﻪ‬ ‫وﺳﻴﻠـــــﻪ ‪ ،EIS ،DSS‬آﻨﺪوآﺎو دادﻩ هﺎ و ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎي هﻮﺷﻤﻨﺪ اﺷﺎرﻩ دارد. از ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮ‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ادﻏﺎم ﺑﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺎﻳﮕﺎﻩ دادﻩ و ﺻﻔﺤﻪ هﺎي ﮔﺴﺘﺮدﻩ در ‪EXCELL‬‬ ‫اﺷﺎرﻩ آﺮد. ﺑﺴﺘﻪ هﺎي ﻧﺮم اﻓﺰاري ﺑﺎ اﻳﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺘﻬﺎي آﺎرآﺮدي اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪﻩ، دوﻣﻴﻦ ﻧﺴﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬ ‫رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ )‪ (ERP/SCM‬را اراﺋﻪ ﻣﻲ دهﺪ آﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي‬ ‫اﺳﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﺸﺘﺮي )‪ ،(CRM‬ﺗﺠﺎرت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ )‪ (EC‬و آﻨﺪوآﺎو و‬ ‫اﻧﺒﺎداري دادﻩ هﺎ ﻧﻴﺰ هﺴﺖ. ﺑﻌﻀﻲ از ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎي ‪ ERP/SCM‬ﺣﺘﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ داﻧﺶ‬ ‫هﺴﺘﻨﺪ.‬ ‫ﻧﻴﺰ‬ ‫زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ هﻮﺷﻤﻨﺪ: زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ هﻮﺷﻤﻨﺪ )‪ (SUPPLY CHAIN INTELLIGENCE=SCI‬ﺑﻪ‬ ‫داﺷﺘﻦ هﻮش ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ )‪ (AI‬در راﻩ ﺣﻠﻬــﺎي ﻧﺮم اﻓﺰاري زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ اﺷﺎرﻩ دارد. زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ‬ ‫هﻮﺷﻤﻨﺪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ دادﻩ هﺎ ﻃﻲ آﻞ زﻧﺠﻴﺮﻩ‬ ‫ﺁورد.‬ ‫ﻣﻲ‬ ‫ﻓﺮاهﻢ‬ ‫را‬ ‫ﺗﺎﻣﻴﻦ‬ ‫ادﻏﺎم و ﻳﻜﭙﺎرﭼﮕﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎ: ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎي ﻣﺠﺰا و وﻇﻴﻔﻪ اي ﺑﻪ ﺑﺨﺸﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺟﺎزﻩ‬ ‫ﻧﻤﻲ داد آﻪ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻳﻜﺴﺎﻧﻲ ارﺗﺒﺎط داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و آﺎرآﻨﺎن در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮاﻗﻊ‬ ‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ را آﻪ ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺁورﻧﺪ. ﻣﻮارد زﻳﺮ را ﻣﻲ ﺗﻮان ازﻣﻨﺎﻓﻊ‬ ‫ﺑﺮﺷﻤﺮد:‬ ‫هﺎ‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ‬ ‫)ادﻏﺎم(‬ ‫ﻳﻜﭙﺎرﭼﮕﻲ‬ ‫ﻧﺎﻣﺤﺴﻮس‬ ‫و‬ ‫ﻣﺤﺴﻮس‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﺤﺴﻮس: آﺎهﺶ ﻣﻮﺟﻮدي، آﺎهﺶ ﭘﺮﺳﻨﻞ، ﺑﻬﺒﻮد ﺑﻬﺮﻩ وري، ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻓﺮوش،‬ ‫ﺑﻬﺒﻮد ﭼﺮﺧﻪ ﻣﺎﻟﻲ، آﺎهﺶ هﺰﻳﻨﻪ ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋﺎت، آﺎهﺶ هﺰﻳﻨﻪ ﺗﺪارآﺎت، ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫ﺻﻨﺪوق، اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻮد، آﺎهﺶ هﺰﻳﻨﻪ ﻟﺠﺴﺘﻴﻚ، آﺎهﺶ هﺰﻳﻨﻪ ﻧﮕﻬﺪاري، ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ.‬ ‫ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻧﺎﻣﺤﺴﻮس: وﺿﻮح اﻃﻼﻋﺎت، ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺑﻬﺒﻮدﻳﺎﻓﺘﻪ، ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮي،‬ ‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي، اﻧﻌﻄﺎف، ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺷﺪن. ﻣﺸﻬﻮدﺗﺮﻳﻦ ﻧﻮع ادﻏﺎم، ادﻏﺎم ﺑﺨﺸﻬﺎي زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ‬ ‫و ﻳﺎ ادﻏﺎم اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﺳﺖ آﻪ ﺑﻴﻦ ﺑﺨﺸﻬﺎ در ﺟﺮﻳﺎن اﺳﺖ. اﻣﺎ ﻧﻮع دﻳﮕﺮي از ادﻏﺎم ﻧﻴﺰ وﺟــﻮد‬ ‫دارد آﻪ در زﻧﺠﻴﺮﻩ هﺎي ارزﺷﻲ اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘﺪ. ﻣﻔﻬﻮم زﻧﺠﻴﺮﻩ ارزﺷﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي اوﻟﻴﻪ ﻳﻚ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن )ﻟﺠﺴﺘﻴﻚ، ﻋﻤﻠﻴﺎت و ﻏﻴﺮﻩ(، ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ )زﻳﺮﺳﺎﺧﺘﺎر، ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﻲ، ﻓﻨﺎوري‬ ‫و ﻏﻴﺮﻩ( و ارزش ﺧﺎﻟﺼﻲ آﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ هﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻜﺮر ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﻳﺎ ﻣﺤﺼﻮل اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد را ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻲ آﻨﺪ. و هﻨﮕﺎﻣﻲ آﻪ اﻳﻦ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎ ﺗﺎﻣﻴﻦ آﻨﻨﺪﮔﺎن و ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﮔﺴﺘﺮش ﻳﺎﺑﺪ‬ ‫و ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ ﺷﻮد زﻧﺠﻴﺮﻩ ارزﺷﻲ ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻟﻴﻜﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ آﻪ زﻧﺠﻴﺮﻩ‬ ‫ارزش ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﻠﻜﻪ ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬـــﺎي واﺑﺴﺘﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ. اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎزي و اﻳﺠﺎد هﻤﺎهﻨﮕﻲ ﺑﻪ ﻣﺰﻳﺖ رﻗﺎﺑﺘﻲ ﻣﻨﺘﻬﻲ‬ ‫ﮔﺮدﻧﺪ. ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﻳﻚ ﻃﺮح ﻣﺤﺼﻮل هﺰﻳﻨﻪ ﺑﺮ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ هﺰﻳﻨﻪ هﺎي ﺧﺪﻣﺖ رﺳﺎﻧﻲ ﺑﻌﺪي را‬ ‫آﺎهﺶ دهﺪ. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ، زﻧﺠﻴﺮﻩ ارزﺷﻲ ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از ﻓﺮاﻳﻨﺪ هﻤﻜﺎري آﻪ هﻤﻪ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي داﺧﻠﻲ و ﺧﺎرﺟﻲ درﮔﻴﺮ در ﺗﺤﻮﻳﻞ آﺎﻻهﺎﻳﻲ ﺑﺎ ارزش درﻳﺎﻓﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮي‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﻲ را ﺑﻬﻴﻨـــﻪ ﻣﻲ آﻨﺪ. ﻣﺜﺎﻟﻲ دﻳﮕﺮ از ﻳﻜﭙﺎرﭼﮕﻲ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ، ﺳﻴﺴﺘﻢ هـــﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل اﺳﺖ آﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﻣﻴﻦ آﻨﻨﺪﮔﺎن اﺟﺎزﻩ ﻣﻲ دهﺪ ﺗﺎ ازﻃﺮﻳﻖ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺑﺎ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺗﻤﺎس‬ ‫ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ، وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﻣﺤﺼﻮل را ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎورﻧﺪ و ﺷﺮح و ﺗﺼﻮﻳﺮي از ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ.‬ ‫ﺗﺎﻣﻴﻦ‬ ‫زﻧﺠﻴﺮﻩ‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫و‬ ‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‬ ‫ﺗﺠــــﺎرت‬

‫ﺗﺠﺎرت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻧﮕﺮش ﻋﺎﻟﻲ ﺑﺮاي اراﺋﻪ راﻩ ﺣﻠﻬﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻣﺸﻜﻼت زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ‬ ‫اراﺋﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ. ﺧﻴﻠﻲ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ از ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﻔﺎرش از ﻣﺸﺘﺮي ﺗﺎ ﺗﺪارك اﺟﺰاء‬ ‫ﭘﺬﻳﺮد.‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‬ ‫ﺗﺠﺎرت‬ ‫وﺳﻴﻠﻪ‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻣﻲ‬ ‫اﻧﻮاع ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬــــﺎي ﺗﺠﺎرت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ در زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ: ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﺑﺎﻻدﺳﺖ: ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﺪل اﺑﺪاﻋﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻣﻲ‬ ‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‬ ‫ﺗﺠﺎرت‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﺑﺎﻻدﺳﺖ زﻧﺠﻴـــﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ را ﺑﻬﺒﻮد دهﺪ. اﻳﻦ ﻣﺪل هﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺪارك‬ ‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ )‪ (E-PROCUREMENT‬ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺷﺪﻩ اﻧﺪ آﻪ ﺑﺎ ﻋﻨﺎوﻳﻦ ﻣﻨﺎﻗﺼﻪ، اراﺋﻪ آﺎﺗﺎﻟﻮگ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ.‬ ‫ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﮔﺮوهﻲ‬ ‫ﺧﺮﻳﺪ‬ ‫ﻃﺮﻳﻖ‬ ‫از‬ ‫ﺗﺪارك‬ ‫و‬ ‫ﺧﺮﻳﺪار‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي داﺧﻠﻲ: ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي داﺧﻠﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﻓﺮاﺗﺠﺎري ﺗﺠﺎرت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‬ ‫هﺴﺘﻨﺪ. اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎ از ورود ﺳﻔﺎرش ﺗﺎ ﺟﺮﻳﺎن ﻣﺤﺼﻮل، ﺛﺒﺖ ﻓــــــﺮوش و ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ درﺟﻪ‬ ‫ﺑﻨﺪي ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ آﻪ ﻣﻌﻤﻮ ً ازﻃﺮﻳﻖ اﻳﻨﺘﺮاﻧﺖ ﻣﻨﺴﺠﻢ ادارﻩ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ.‬ ‫ﻻ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﭘﺎﻳﻴﻦ دﺳﺖ: ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﻣﺬآﻮر ﺑﺎ ﻓﺮوش ﺑﺮﺧﻂ ﻣﺮﺗﺒﻄﻨﺪ. دو ﻣﺪل ﻋﻤﻮﻣﻲ اﻳﻦ‬ ‫از:‬ ‫ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎ‬ ‫١ - ﻓﺮوش در ﺳﺎﻳﺖ وب ﺷﺮآﺖ: در اﻳﻦ روش ﺧﺮﻳﺪاران آﺎﺗﺎﻟﻮﮔﻬﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ آﺎﻻهﺎي‬ ‫دهﻨﺪ.‬ ‫ﻣﻲ‬ ‫ﻗﺮار‬ ‫ﻣﻮردﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫را‬ ‫ﻣﻮردﻧﻴﺎز‬ ‫٢ - ﻣﺰاﻳﺪﻩ: ﻣﺰاﻳﺪﻩ هﺎي اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﭼﺮﺧﻪ و زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ را آﻮﺗﺎﻩ و در هﺰﻳﻨﻪ هﺎي ﻟﺠﺴﺘﻴﻜﻲ‬ ‫ً‬ ‫و اداري ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﻲ ﻣﻲ آﻨﻨﺪ. اﻳﻦ ﻣﺮاودﻩ هﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ‪B٢B‬و ‪ C٢B‬ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ.‬ ‫ﻣﺒﺎدﻟﻪ هﺎ )‪ :(EXCHANGE‬ﻣﺒﺎدﻻت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻬﺎي ﻣﺮآﺰي ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ وب هﺴﺘﻨﺪ آﻪ در‬ ‫ﺁن ﺧﺮﻳﺪاران و ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﻮﻳﺎ ﺑﺎ هﻢ درارﺗﺒﺎﻃﻨﺪ. ﺗﺠﺎرت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫ﻣﻮﺳﺴﻪ: هﻨﮕﺎﻣﻲ آﻪ ﺧﻴﻠﻲ از ﺷﺮآﺘﻬﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ داﺷﺘﻨﺪ و‬ ‫درﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﺠﺎرت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ، اﻳﻦ ﻧﻴﺎز‬ ‫اﺣﺴﺎس ﺷﺪ آﻪ اﻳﻦ دو ادﻏﺎم ﺷﻮﻧﺪ. ﺗﺠﺎرت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ ادﻏﺎﻣﻲ‬ ‫ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺗﺠﺎرت‬ ‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ اﺳﺖ. ﻣﺸﻜﻞ اﻳﻦ ﻧﮕﺮش اﻳﻦ اﺳﺖ آﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺧﻴﻠﻲ‬ ‫ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ و ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ اﻧﻌﻄﺎف اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ دﺳﺖ ﺁوردن ادﻏﺎﻣﻲ ﺁﺳﺎن و آﺎرا را ﻣﺸﻜﻞ‬ ‫ﻣﻲ آﺮد. ﻣﺸﻜﻞ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد آﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺗﻤﺮآﺰ ﺑﺮ‬ ‫آﺎرﺑﺮدهﺎي اداري داﺷﺘﻨﺪ درﺣﺎﻟﻲ آﻪ ﺗﺠﺎرت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﺑﺮ آﺎرﺑﺮدهﺎي ﻣﻘﺎﺑﻞ اداري ازﻗﺒﻴﻞ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي ﻓﺮوش، ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﻔﺎرش، ﺳﺮوﻳﺲ ﻣﺸﺘﺮي و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺗﻤﺮآﺰ‬ ‫داﺷﺖ.‬ ‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ‬ ‫ﺗﺠﺎرت‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎي‬ ‫ﻣﺤﺼﻮﻻت دﻳﺠﻴﺘﺎﻟﻲ در اﻳﺠﺎد و ﺣﺮآﺖ ﺧﻴﻠﻲ ارزاﻧﺘﺮ و ﺳﺮﻳﻌﺘﺮ از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ هﺴﺘﻨﺪ.‬ ‫ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ اﺳﻨﺎد اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﻨﺎد آﺎﻏﺬي ﺳﺮﻋﺖ، ﺻﺤﺖ و هﺰﻳﻨﻪ اﻧﺘﻘﺎل اﺳﻨﺎد را‬ ‫دهﺪ.‬ ‫ﻣﻲ‬ ‫ﺑﻬﺒﻮد‬ ‫ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺳﻴﺴﺘﻢ ﭘﻴﻐﺎم اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻓﺎآﺲ، ﺗﻠﻔﻦ، ﺗﻠﮕﺮام و درﻧﺘﻴﺠﻪ آﺎهﺶ‬ ‫ارﺗﺒﺎﻃﺎت.‬ ‫هﺰﻳﻨﻪ‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎرﺑﻨﺪي زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ از ﺧﻄﻲ ﺑﻪ ﻗﻄﺒﻲ آﻪ ﺑﺎﻋﺚ هﻤﻜﺎري و ارﺗﺒﺎط ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد.‬ ‫ﺗﺠﺎرت اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ را آﻮﺗﺎﻩ آﻨﺪ و ﻣﻮﺟﻮدي را ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ.‬ ‫ﻧﻮﺁوري و ﺧﻮد ﻣﺴﻴﺮﻳـــــﺎﺑﻲ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎن اﻃﻼﻋﺎت را ﺑﻴﻦ ﺷﺮآﺘﻬﺎ و ﺗﻬﻴﻪ‬ ‫دهﺪ.‬ ‫آﺎهﺶ‬ ‫آﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﻣﺮآﺰ ﺧﺮﻳﺪ و ﻓﺮوش اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﺑﺎﻋﺚ آﺎراﻳﻲ در ﺧﺮﻳﺪ و ﻓﺮوش ﻣﻲ ﺷﻮد.‬ ‫ﻣﺄﺧﺬ:‬ ‫و‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫١ - اﻟﻮاﻧﻲ، ﺳﻴﺪﻣﻬﺪي و ﻧﺼﺮا... ﻣﻴﺮﺷﻔﻴﻌﻲ - ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ - ﭼﺎپ دهﻢ - ﺳﺎل ٨٧ - ﻧﺸﺮ‬ ‫رﺿﻮي‬ ‫ﻗﺪس‬ ‫ﺁﺳﺘﺎن‬ ‫٢ - اﻣﺎم، ﺳﻴﺪﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ - ﺟﻠﺐ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺑﺎ ارزش ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از هﻤﺰﻣﺎﻧﻲ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ -‬ ‫١٨‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫‬‫١١‬ ‫ﺷﻤﺎرﻩ‬ ‫‬‫ﭼﻬﺎرم‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫‬‫ﻟﺠﺴﺘﻴﻚ‬ ‫ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ‬

‫٣ - ﺑﺮاون، ﺟﻴﻤﻲ و هﻤﻜﺎران - ﺳﻴﺴﺘﻢ هﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻮﻟﻴــﺪ - ﻣﻬﺪي ﻏﻀﻨﻔﺮي و ﺳﺮوش‬ ‫ﺻﻐﻴﺮي - ﭼﺎپ دوم - ﺳﺎل ١٨ - ﻧﺸﺮ داﻧﺸﮕﺎﻩ ﻋﻠﻢ و ﺻﻨﻌﺖ‬ ‫٤ - ﺑﻴﺎت ﺗﺮك، اﻣﻴﺮ - ﮔﺴﺘﺮش ﻣﺪل ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺎب... - ﭘﺎﻳﺎن ﻧﺎﻣﻪ دآﺘﺮي داﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁزاد‬ ‫٢٨-١٨‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫‬‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت‬ ‫و‬ ‫ﻋﻠﻮم‬ ‫واﺣﺪ‬ ‫‬‫اﺳﻼﻣﻲ‬ ‫٥ - اﻓﻘﻬﻲ، ﺑﺎﺑﻚ - ﻟﺠﺴﺘﻴﻚ ﻣﻌﻜﻮس - ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻟﺠﺴﺘﻴﻚ - ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم - ﺷﻤﺎرﻩ ٢١ - ﺳﺎل‬ ‫١٨‬ ‫٦ - دﻓﺖ، رﻳﭽﺎرد ال - ﺗﺌﻮري و ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺎزﻣﺎن - ﻋﻠﻲ ﭘﺎرﺳﺎﺋﻴﺎن و ﺳﻴﺪﻣﺤﻤﺪ اﻋﺮاﺑﻲ - ﭼﺎپ‬ ‫ﻧﺸﺮ‬ ‫ﻓﺮهﻨﮕﻲ‬ ‫ﭘﮋوهﺸﻬﺎي‬ ‫دﻓﺘﺮ‬ ‫‬‫٧٧‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫‬‫اول‬ ‫٧ - ﺳﻌﻴﺪي آﻴﺎ، ﻋﻠﻲ اآﺒﺮ و هﻤﻜﺎران - ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ زﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ - ﻣﺠﻠﻪ روش - ﺳﺎل دهﻢ -‬ ‫١٦‬ ‫ﺷﻤﺎرﻩ‬ ‫٨ - ﻣﺎآﻮﺋﻲ، اﺣﻤﺪ - ﻣﻘﺪﻣﻪ اي ﺑﺮ ﺑـﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﺗﻮﻟﻴﺪ - ﭼﺎپ اول - ﺳﺎل ٩٧ - ﻧﺸﺮ روزﻧﻪ‬ ‫٩ - ﻧﻮري ﺣﻤﻴﺪ و راﺳﻞ رادرﻓﻮرد - ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻧﻮﻳﻦ در ﻣﺪﻳــﺮﻳﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺟﻠﺪ ١ و ٢ - ﭼﺎپ‬ ‫ﺻﻨﻌﺘﻲ‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن‬ ‫ﻧﺸﺮ‬ ‫‬‫٩٧‬ ‫ﺳﺎل‬ ‫‬‫اول‬ ‫٠١ - ‪- TURBAN - INTRODUCTION TO INFORMATION TECHNOLOGY‬‬ ‫‪٢٠٠٣www.wiley.com/college/turban‬‬‫١١ - ‪TECHNOLOGY FOR MANAGEMENT - TURBAN AND ETAL - INFORMATION‬‬ ‫‪٢٠٠٢JOHNWILY‬‬ ‫‬‫٢١ - ‪SCHELL - MANAGEMENT IN FORMATION MCLEOD REYMOND AND GEORGE‬‬ ‫‪٢٠٠٢SYSTEM‬‬ ‫‬‫‪JOHN‬‬ ‫‪WILY‬‬ ‫‬‫٣١ - - ‪.١٩٩٥MILTENBURGJOHN, MANUFACTURING STRATEGY - UNITED SA‬‬