Achtergrond
Het hoofdonderwerp van mijn onderzoek is hoe het frauduleus bedrijf Lernout en Hauspie er is in geslaagd om zoveel mensen te kunnen bedriegen. Dit is al meer gebeurd in verschillende bedrijfen, maar aan het bedrijf Lernout en Hauspie is er iets speciaal. Eerst en vooral is er in België nog nooit fraude gepleegd op zo’n grote schaal als deze. Ten tweede heeft Lernout en Hauspie niet enkel normale mensen (beleggers) bedrogen, er zaten ook politici en computerspecialisten bij. Hoe is dit kunnen gebeuren? Hoeveel mensen zaten er in het complot? Had dit vermeden kunnen worden? Was het de schuld van de leiding van Lernout en Hauspie of waren het enkel een aantal rotte appels in het bedrijf? En vooral, hoe heeft de leiding van Lernout en Hauspie de mensen bedrogen?
Het wordt snel duidelijk bij het lezen van andere onderzoeken, verslagen en artikels over Lernout en Hauspie dat de top van het bedrijf zeer goed wist waar het mee bezig was. Zo is een gezaghebbende financiële krant The Wall Street Journal te weten gekomen hoe het bedrijf zijn omzet zo hoog kreeg en dus zoveel winst boekte. Ze hadden namelijk ontdekt dat Lernout en Hauspie zogenaamde ‘nepbedrijven’ hadden opgericht die dan zogezegd klant waren bij hun. Deze nepbedrijven werden hoofdzakelijk gevonden in Singapore.
Niet enkel nepbedrijven werden gevonden in het klantenbestand van het bedrijf. Uit een onderzoek in Korea, waar er in het laatste kwartaal van 1999 er een enorme omzetstijging was, waarvan 18 van de 30 bedrijven werden onderzocht bleek dat 3 bedrijven, vermeld in het klantenbestand van Lernout en Hauspie, geen klant waren. 3 anderen bedrijven hadden een veel kleinere omzet dan vermeld in de boekhouding van Lernout en Hauspie.
Door het onderzoek van The Wall Street Journal is het Iepers gerecht begonnen met een vooronderzoek in hoever de boekhouding van L&H een vertekend beeld geeft, en of er fraude werd gepleegd.
Er is nog een bedrijf betrokken in heel dit verhaal die we zeker niet uit het oog mogen verliezen in dit onderzoek, namelijk het bedrijf KPMG. Dit bedrijf hielp L&H bij het bedriegen van hun aandeelhouders. KPMG is een auditbedrijf die werd aangesteld als externe revisor zodat de aandeelhouders terug gerustgesteld waren, en zodat de andelenkoers weer steeg. Al snel bleek dat ook hier niet alles volgens het boekje verliep. In dit onderzoek zullen we dan ook proberen te achterhalen hoe L&H het bedrijf KPMG kon overtuigen voor mee te doen.
Onderzoeksvragen en –doelstellingen
Vragen:
Hoe kon L&H zoveel mensen bedriegen?
Wie was nog betrokken partij?
Hoe verliep de externe financiële verslaggeving?
Doelstellingen:
Te weten komen welke bedrijven betrokken partij waren.
De top van L&H in die tijd onderzoeken en te weten komen welke straffen zij gekregen hebben.
Te weten komen hoe L&H dit heeft kunnen realiseren.
Methode
Voor het verzamelen van gegevens is er genoeg te vinden over dit onderwerp in boeken, verslagen, site’s, krantenartikels,... Verder moeten namen aan het licht komen die vroeger in het bedrijf hebben gewerkt of die enig verwantschap hadden met het bedrijf, zo ook de toenmalige aandeelhouders. Deze mensen worden dan ondervraagd door middel van een intervieuw, om te weten te komen of ze nooit iets verdachts hadden gezien of gehoord in de leiding van het bedrijf. Zo komen we te weten of L&H het echt zo goed verborgen hield of dat deze frauduleuze praktijken misschien wel eerder konden worden onderschept.
In dit onderzoek gaan we ons niet enkel richten tot de toenmalige aandeelhouders en de meedewerkers van L&H, maar ook tot andere stakeholders. Zo gaat er in Ieper zelf gegevens verzameld worden door mensen te ondervragen die hun huis hadden staan in de omgeving van het bedrijf. Zo kunnen we te weten komen of deze mensen iets verdachts zagen, en wat zij vonden van de enorm snelle ontwikkeling en uitbreiding van het bedrijf.
Tijdschema
Maand | maandnummer | -------------------------------------------------
Te voltooien opdracht | Oktober en november | 1-2 | Literatuuronderzoek en bijhouden van het literatuuroverzicht. | December | 3 | Het duidelijk formuleren van de doelstellingen met verwijzing naar de literatuur. | Februari en maart | 4-5 | Literatuuronderzoek uitbreiden en kennis opdoen en uiwerken van ideeën en methodes. | Half april | 6 | Overzicht van de literatuur geheel schrijven | Eind april | 6 | Eerste versie van onderzoek afwerken en dit verslag laten controleren door geïnteresseerden. | Mei | 7 | Definitieve versie van onderzoeksproject schrijven en resultaat inleveren |

Middelen
Dit onderzoek is verzameld vooral zijn gegevens door middel van intervieuws. Hierdoor kan de onderzoeker alles zelf doen waardoor hij enkel rekening moet houden met de verplaatsingskosten die te verwaarlozen zijn.
Toegang tot de echte top van L&H zal waarschijnlijk niet mogelijk zijn. Desondanks kan er genoeg informatie verkregen worden over deze personen, en hun handelingen tijdens het runnen van het bedrijf, in de literatuur. Het intervieuwen van de toenmalige aandeelhouders en de andere stakeholders, kan geen probleem zijn.
Het is dus duidelijk dat dit onderzoek zeer haalbaar en realistisch is.
Referenties
* Jorissen, A., Lybaert, N., Reyns, C., & Vanneste, J. (2009). Financial accounting. Antwerpen: De Boeck nv * Geffen, C.J.A. van, & Hoeven, R.L. (2010). Handboek externe verslaggeving 2010: een praktische handreiking voor toepassing NL GAAP. Antwerpen: Deloitte * KPMG Accounts. (2007). KPMG jaarboek externe verslaggeving. Nederland: Kluwer * De tijd. (20 september 2010). Gerecht velt oordeel over fraude bij L&H. Binnengehaald 16 december 2010 van http://www.tijd.be/dossier/lhsp/Gerecht_velt_oordeel_over_fraude_bij_L-H.8963554-785.art?ckc=1 * Jansen, J. (2001). Lernout en Hauspie: een mythe stort in. Binnengehaald 16 december 2010 van http://www.archivesolidaire.org/scripts/article.phtml?section=A2AAAGBA&obid=4948 * Van den Berghe, C. (2010). Doek valt over zaak-Lernout & Hauspie. Binnengehaald 17 februari 2011 van http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/binnenland/1.867158