KABANATA I
SULIRANIN AT SANDIGAN NITO
Ano nga ba ang epekgto ng kawalan ng magulang? At anu nga ba ang pangunahing dahilan kung bakit nawawalan ng magulang ang kabataan? At bakit mas madaming magulang ang nagiging pabaya s kanilang mmga anak ? at bakit mas gusto p nila na ipagpalit ang kanilang mga anak para lamang s sarili nilang kagustuhan? At bakit mas hinahayaan pa nila ang kanilang mga anak n tumayo sa mga sariling paa nito? At ano ba ang posibleng mangyari kapag hindi nila ginampanan ang mga tungkulin nila bilang magulang sa kanilang mga anak ?
At marami nabang mga kabataan ang pakalat-kalat ngaun sa lansangan dahil s kapabayaan ng mga magulang? Maraming katanungan sa itaas ang gusto nating masagot pero pano ba natin ito masusulusyunan ? malalaman naten s mga susunod na mga pahina.

Ang epekto ng mga magulang sa kanilang mga anak ay maraming kasagutan ang mga halimbawa , sa maagang pagbubuntis o’ pag aasawa nagagawa nila ang mga mali sa mga oras na hindi pa nila kayang gampanan ang kanilang mga sarili kaya nagagawa din nilang iwan ang kanilang mga anak hudyat lamang sa pag sunod sa kanilang sariling mga kagustuhan.
Mas marami na nga bang mga magulang ang mas nagiging pabaya sa kanilang mga anak , ang sagot karamihan hindi , dahil mas marami pa sa loob ng mundo ang marunong sumunod sa mga tungkulin o responsible bilang mga magulang dahil nakagamit sila ng maayos n pagpaplano o’ mas kilala sa salitang “family planning” at dahil mas meron silang kakayahan para maayos na ang tamang pag gawa o pag aayos ang tama s kanilang mga kagustuhan at may sapat silang kakayahan pra maayos ang Gawain ng lahat para sa kanilang mga anak. At dahil sa simula palamang ay meron o pagkakaroonsila ng tamang panahon para sa pag iisip n kung ano ang tama para sa kanilang mga anak.at dahil sa simula palamang ay may kanilang mga anak. Dahil meron tayong sapat na pagpaplano ay mas mabibigyan ang isa’t isa ng oras para sa pamilya , at meron sa pinakamagandang dahilan kung bakit nawawalan ng magulagang kabataan at humihiwalay na ngaun sa kanilang magulang sanhi ng mga barkada
At sdahil sa pag nagawa na nila na lumayas na kasama na nila ang sanasabim]ng tropa , kabarkada at syota dahil dun madaming maagang nabubuntis at nagiging batang ina at bunga din nun hindi pa nila kayang mabuhay sa pansarili lamang gayunman man may possible na iwan o ipaampon nila ang kankilang anak na isinilang at lalaki ang bata ng may ibang ugali.
Ano pa nga ba ang ib pang epekto ng kawalan ng magulang? Ito ay malaking prolema ng mga kabataan walang gumababay sa kanila sa pang araw araw at maraming pwedeng mangyari sa kanilang na di pwedeng mangyari dahil saw ala pa sila sa wastong edad, Na dapat na may mag babawal sa kanila sa maling gawAIN SA impluwensya ng barkada . At walang silang kakayahan o sapat na pera pam paaral sa kanilang sarili kaya sila nakakapagtrabaho ng wala sa tamang edad at ang karamihan ay di pa nakakapag tapos pag-aaral karamihan sa trabahong kanilang napapasukan ay ang pag ‘PROSTITUTE’ at dahil nanaman dito ay meron nanaman o marami ang nnabubuntis at nakakapag aswa ng amaaga ng wala sa wastong edad.

At ang epekto ng kawalan ng magulang ay maraming kakahinatnan , maaaring sa mga maling Gawain sa pag gawa ng krimen , ang pag nanakaw at iba pang mga Gawain na maaaring ikasama nila . sa mga gawaing na akala nila ay tama para sa kanilang mga sarili na maaaring ika delikado ng kanilang buhay karamihan bata pa lamang o sanggol ay iniiwanan na ng mga magulang , minsan hindi naman kanilang mga magulang. Minsan hindi naman sila na sapat na dahilan.

Hindi porket na iniwan ng magulang ang kanilang mga anak ay sa mali na dahilan upang iwan ang kanilang mga anak , nagtatrabaho sila sa ibang bansa o’ sa ibang lugar upang mabuhay ang kanilang mga anak sa tamang paraan. Kaso may ibang kabataanna talaga ang hindi binibigyan ng halaga ang paghihirap ng mga magulang at hindi naiindihan kung bakit sila iniwan sa kanilang mga magulang , na dapat bigyan ng halaga ang lahat kaso napapabarkarda pa sila , nag kakaroon ng masamang kaugalian nagkakroon ng bisyo , nalululong sa droga at nawawalan ng tamang pag iisip . malaki ang nagging epekto ng magulang sa kabataan. Dahil sa pansarili na kagustuhan at maling Gawain na dahil sa kapabayaan. Dahil sa pansarili na kagustuhan at maling Gawain na dahil sa kapabayaan. Dahil sa walang pag-gawa ng tamang gawain walang magandang pwedeng mangyari sa kabataan kundi ay ang patapak lamang sa sariling paa para mabuhay ang sarili sa tamang gawain o sa mali man basta mabuhay lng ng may sapat na kakayahan.

Ang magulang ay ang isang taong may kakayahan upang magabayan ang mga bata sa tuwid na landas. Upang magkaroon ng magandang kabuhayan, dahil sa tanging sila lang ang tagapasunod sa kanilang mga anak at nasa kanilang mga kamay ang tamang kaugalian ng kanilang mga anak. Ang mga bata ay ang isang instrumental sa mga magulang ang sumusunod sa mga kautusan ng magulang. At ang mga anak o bata ay ang inspirasyon ng mga magulang sa buhay, pero ano ang silbi ng mga yun kung walang magulang na gumagabay, sana marami tayong natutunan sa mga pangaral o sa mga nakasulat dito, bilang gabay sa ating bukas. At magsisilbing ilaw sa maganda nating bukas at sa pagpapatibay sa relasyong pampamilya ang meron tayo.

Saligan sa pag-aaral Ang epekto ng kawalan ng magulang ay malaking epekto sa mga kabataan dahil lumalaki sila ng walang gumagabay, at ang epekto ng kawalan ng magulang ay nagiging simbolo kung bakit ang mga kabataan ay lumalaki ng pasaway, ang kabataan na may edad na 12-20 lang ang respondent.

Balangkas theoritikal Ang paraan ng pag-alam o pagsagot sa mga problema ng epekto ng kawalan ng magulang. * Ano ba ang kahihinatnan ng kabataan pag walang gumagabay na magulang? * Ano ba ang layunin ng mga magulang sa kanilang mga anak? * Para saan ang mga magulang kung iiwan nila ang kanilang mga anak? * Meron bang perpektong pamilya na hindi nang-iiwan?

Paglalahad ng suliranin
1. Ano ang propayl ng mga tagasagot batay sa kanilang: a. Edad b. Katayuan c. Trabaho d. Kasarian
2. Ano sa mga sumusunod ang epekto ng kawalan ng magulang? a. Pagrerebelde b. Pagloloko c. Pagbibisyo d. Pag-suway s autos
3. Ano ang posibleng mangyari pag napabayaan ng magulang ang kanilang mga anak?
4. Bakit kelangang mag-anak ng maami kung di naman pananagutan?
5. Ano ba ang kasagutan sa problema ng kawalan ng magulang?

Kahalagahan sa pagaaral Mahalaga ng pagsasaliksik sa mga isyu ng mga epekto ng kawalan ng magulang dahil ditto malalaman natin kung ilang mga kabataan ang walang bumubuhay sa kanila at sa pagsesensus ay kung mahalaga ba sa magulang sa kabataan. Magkakaroon ng magandang pamumuhay ang kabataan kung merong gabay ng magulang at paraan ng isang relasyon sa pamilya.
Anak- ang naapektuhan sa pagkawala ng magulang at mismong nahihirapan
Magulang- ang tumatayo at nagsisilbing gabay sa mga anak.
Saklaw at Delimitasyon Nasasaklaw ang pagsasaliksik na ito ang mga nagiging bunga ng kawalan ng magulang sa mga kabataan ang mga napapariwara at napapabayaan ng magulang. Ang mga sumusunod ay mga epekto nito.
Broken family- ang paghihiwalay ng mga magulang dahil sa mga malalaking problema.
OFW- ang pagtratrabaho ng magulang sa ibang bansa kaht na nakahiwalay ito matawid lang sa gutom ang mga mahal sa buhay.
Magulang- nagtutuwid ng kamalian ng anak.
Gabay- nagsisilbing paraan sa pag-kaayos ng anak.
Pamilya- ang pangunahinh magandang samahan.

KABANATA 2
PAMAMARAAN NG PAGSASALIKSIK kaugnay na Pag-aaral Ayon kay Sister Eustacia J. Rosal sa kanyang pag-aaral “Education for Family Life in the Philippines”,ang pangunahing dahilan ng pagkakalayo ng pamilya ay ang pagkahilig sa material na bagay. Dahil sa paghahangad dito,nalilimutan na ang Panginoon. Ang teoryang ito ay totoo s ilang pamilya ngayon. Ito ang dahilan kaya napipilitan ang ilang pamilyao mga magulang na mag-abroad para madagdagan pa ang mga material na bagay na mayroon sila. And aspetong ispiritwal kapag hindi napangasiwaan ng maayos ay ngiging dahilan ng pagbabago ng ugali ng kabataan. Ayon naman sa aklat ni Carmela Ortig, isang guro ng Sikolohiya sa Ateneo de Manila, may hindi magandang epekto ang pagpapalaki ng mag-isa sa mga anak. Ang pagpapalaki ng mag-isa ay malaking responsibilidad para sa naiwang magulang. Nakadarama ng di-panatag na loob ang bata kapag nagpapakita ng kahinaan ang naiwang magulang. Sa kabuilang banda, hindi na ito inaalala ng batang nakikita sa magulang ang tapang at kakayahang subaybayan sila.

Kaugnay na literatura Ayon kay Virgie Ponsaran-Baloyo sa kanyang kolum, ang pagiging wala palagi sa tahanan ay lumalaganap na sa maraming pamilyang Pilipino ng mga ama. Habang kumakaunti ang bilang ng pamilyang nucleyar(binubuo ng ama,ina at mga anak), ay napapalitan ito ng pamilyang walang ina o ama. Katulad ng pamamaraan ng ama na OFW, ang kanyang pagkawala sa mahabang panahon ay parang pag-abandono niya sa pamilya. Ayon naman sa aklat ni Carmela Ortig, isang guro ng Sikolohiya sa Ateneo de Manila, may hindi magandang epekto ang pagpapalaki ng mag-isa sa mga anak. Sa pangkaraniwang tahanan na pamilyang Pilipino, makikitasa mga anak na pilit inuunawa kung bakit mas mahalaga ang trabaho ng kanilang ama kaysa kanila. Maraming ama ng nakakariwasang pamilya ay naibibigay ang lahat ng pangangailangan ng kanyang mga anak bukod pa sa ipinapakitang atensyon at pagmamahal. Ang anak ay kayang lumaki ng normal kahit isang magulang lang ang kinagisnan. Subalit mas napapnatag sila kung pareho nilang nakakasamaang kanilang ama at ina. Sa kolum naman ni Ojero, “The Art of Disciplining the Child” (July, 1992), binigyang linaw niya ang nangyayari sa mga anak na napapabayaan ng magulang. Ayon sa kanya, karamihan sa mga batang siga sa paaralan ay hindi nagagbayan ng maayos ng kanilang mga magulang. Sila ay mahihilig gumawa ng kalokohan hindi lamang sa paaralan kundi maging sa iba pang pampubliko at pampribahadong lugar. Ayon naman Gaudancio V. Aquino, malaki ang ginagampanan ng pamilya sa paghubog ng ugali ng mga kabataan. Ayon kay Melchor Salvado (1989), ang pagpapabaya ng mga magulang sa mga anak ay nagiging dahilan upang magpabaya ang anak s apag-aaral maging sa kanyang sarili.
Mga katangian ng kabataang may problemang hated ng kakulangan sa pansin ng mga magulang. * Sinungaling at nansaraya sa ibat-ibang bagay at pagkakataon gaya ng mga pagsusulit. * Pagiging mahiyain. * Walang gana sa pag-aaral. * Palaging lumiliban at huli s aklase ng walang sapat na dahilan. * (ang iba’y) Malayo sa tao; hindi palakaibigan. * (ang iba’y) Lumalaking bastos at walang modo.
KABANATA 3
PAMAMARAAN NG PANANALIKSIK Paraan ng pananaliksik na ginamit Sa pag-aaral na ito, ginagamit ang disenyong palarawan at pasuri. Naniniwala ang nagsasagawa ng ganitong pag-aaral ang koneksyon sa mga nangyari sa buhay sa pagkilala ng mga personalidad sa mga pamilya ay isa sa mga ginamit upang mabuo ang aking teksto na ginawa. Ang binuo kong opinion ay tungkol sa epekto ng kawalan ng magulang sa mga kabataan tulad ng iba. Inutukoy ko ditto ang aking ideya na nakuha sa tao na pinagdadaanan ng iba. Sinasaklaw din ditto ang relasyon ng magulang sa mga anak masusuri ditto ang kapakanan ng anak sa mga magulang kung ano ang katayuan nito. Malalaman ditto kung gaano kahalaga sa mga kabataan ang pagsasabi ng totoong kinakatawan nito sa personalidad ng tao. Ginamit ang batayan sa ginawang pamantayan sa pag-susuri ang 3 prosesong magagamit para maiwasan ang pag iwan sa anak. 1. Pagpapabaya 2. Disiplina 3. Walang gabay Gayundin ang dapat bigyan ng halaga ang paggamit ko ng elemento o ginamit kong ilustrasyon ang paggamit ng sitwasyon o pangyayari para ilarawan ang sitwasyon ng epekto ng kawalan ng magulang. Teknik sa pagsusuri Gumawa ang mananaliksikng mga angkop na pamantayan upang makabuo ng isang pangkalahatang anyo na maaaring sundin ng mga kabataan ang mga gawain o paraan na nakasaad sa tekstong ito. Bukod sa nabanggit, ginamit din ang mga sumusunod na paraan * Ang pagbabasa sa mga bulitin o magasin na tungkol sa tapik ko na ito, upang ipahayag o magbigay ng mga ideya. * Ang pag- oobserba sa aking nakapaligid sa komunidad. * Pag-gamit ng kompyuter upang mkakuha ng ibang ideya sa internet. * Pagtitipon ng mga detalye mula sa interbyu ng 3 katauhan. Paraan ng pagbibigay-halaga sa datos Ang pangangalap ng mga datos ay hindi nagging kabuluhan kung hindi pinag-uukulan ng sapat na pagpapahalaga nito. Masusing hinimay at lubos na inuunawa ang mga nakalap na datos ng sa gayon ay makabuo ng tunay na larawan at anyo ng isang makabuluhang babasahin tulad ng komiks-magasin. Gumamit ng pamaraang istadistika upang mabigyan ng kaukulang interpretasyon ang mga naitalang datos na nakatulong upang mabigyang linaw ang pag-aaral na ito. Naritoang pormulang ginamit P=FNX 100 P= percentage o baha F= frequency counT N= total frequency Kaugnay nito, sinuringmabuti ang mga akdang tuon ng pag-aaral na ito, sinikap na maitala ang kahalagahan ng bawat elementong kasangkot sa kabuuan nito upang maisa isa ang mga punto kung saan nailalarawan ang isang sitwasyon kung saan ang bata ay walang magulang ipinakita ng talahayan 1 ang gulang ng mga tagasagot, mapapansin na ang dayagram ay hinati sa apat na kolum. Isinasaad sa unang kolum ang gulang ng mga tagasagot na inialay mula 16 hanggang 21. S a pangalawa at pangatlong kolum ang kanilang mga kasarian na hinati naman ito sa dalawang kolum; lalaki at babae at panghuli ang babae na may kabuuang 21 magaaral ang gulang 16, ay kinapapalooban naman naman ng 18 na lalaki at 5 ang kabuuan anim na gulang 17, mayroong isang lalaki at 4 na babae samantalang sa gulang na 18 walang lalaki ngunit may 5 babae. Ang pangkalahatang bilang na tagaagot nito ay binubuo ng 11 na lalaki at 14 na babae o kabuuan 25.

Inaasahan na sa pagtapos ng pag-aaral na ito, ang makatulong ito para maiwasan ang pang-iiwan ng magulang sa anak at mas maiwasan ang mga kamalian o masamng gawain. Maging instrument sana ang kaalaman ng tao.
Paksa ng pag-aaral Ang epekto ng kawalan ng magulang, ito ang aking napili bilang artikulo ng aking sulatin na ito. Sapagkat nais kong ipaabot sa awtor na ito ang tamang pamamaraan at maiwasan ang pang-iwan ng magulang sa kanilang mga anak. At inalam ang bawat sulok sa pagsusuri ang epekto ng kawalan ng magulang ay intrumento sa pagkakamali.

KABANATA 4
PAGLALAHAD AT PAGSUSURI NG DATOS Ayon sa mga taong aking nasuri o naenterview sa komyunidad , maraming kabataan ang walang magulang o walang gumagabay na mga magulang , nakakaapekto ito sa mga kabataan dahil sa mga kakulangan . nakukuha ito dahil sa iba’t – ibang ugali ang meron sa komyunidad.
Ang kabanata na ito ay napokus sa paglalahad ng mga datos na nakalikom mula s talatanungan ng pinasagutan sa mga respondents at gayun din ang pansarili ng pag susuri ng mananaliksik batay sa pamantayang binuo para sa pag aaral na ito.
TALAHANAYAN 1
Propayl Ng Gulang at Kasarian Ng Mga tagasagot Gulang | Lalaki | Babae | Kabuuan | 14161718 | 2423 | 3245 | 5668 | | 11 | 14 | 25 |

Ipinakita ng talahanayan 1 angngulang ng mga tagasagot, mapapasin na ang dayagram ay hinati sa apat na kolum. Isinasaad sa unang kolum ang gulang ng mga tagasagot na inialay muna 16 hanggang 21 na edad . sa pangalawa at pangatlo na kolum ang kanilang mga kasarian na hinati naman ito sa dalawang kolum ; lalaki at babae at ang panghuli ang kabuuang bilang ng tagasagot.Sa gulang na 16 at 14 na lalaki at 21 ang babae na mag aaral . sa gulang na 16 ay kinapapalooban nman na 18 na lalaki at 5 ang kabuuan ang 6 na mag aaral , 16 sa 16 na gulang merong 4 na lalaki ang napabayaan . samantalang sa gulang na 18 , 3 lalaki at 5 babae na sumasatotal na walo.
Ang pangkalahatan bilang ng tagasagot, ito ay binubuo ng 11 na lalaki at 14 n babae na may kabuuang 25 na katao.

TALAHANAYAN 2
Propayl ng estado at kasarian ng tagasagot

Estado | Lalaki | Babae | Kabuuan | Mag-aaralMayamanMahirapMaykaya | 4316 | 3257 | 75613 | Kabuuan | 14 | 17 | 31 |

Ipinaliwanag sa talahanayan 2 ang pag babahagdan sa mga gulang at kasarian ng mga tagasagot nito.
Ang Gulang na 14 na mayroong apat na lalaki ng may maagang pagtatrabaho at sa taong 16 ay mayroongh 6 na mag aaral ang walang magulang at binubuhay lamang ang kanilang mga saliri dahil sa panahong ito mas maraming mga kabataan ang walang mga magulang na gumagabay at sa 18 na edad ay may 3 n lalaki ang maykaya pero walang kapansinan ng mga magulang 14 ang mayaman na babae at 5 ang mahirap parehas na pinapabayaan ng kanilang mga magulang.

KABANATA 5
LAGOM NG MGA NATUKLASAN, KONKLUSYON AT REKOMENDASYON

Ang pag aaral ng aking ginawa, malinaw kung nailantad na may bagong makalayang nag-sisimulang umiral sa pag lilimbag o sa paglalathala ng kwento ng kwento tungkol sa apekto ng kawalan ng magulang. Dahil sa aking ginawang pag oobserba o pagtingin q sa kapaligiran ay marami akong nalaman na akala ko dati ay mali pero may mga dahilan din pala tulad ng aking na interbyu at sa mahabang panahon marami ang nagbabag. Anyo ng literature na sumasaklaw sa pagpapahalagang moral ang pagpapakilala sa implikasyong sosyal sa mga isinasalarawang kwento ng buong sambayanang nagbabasa at tumatangkilik sa kwentong aking ginawa.

“Lagom ng mga natuklasan”
Matapos ang ginawang pagsusuri, natuklasan, ang mga sumusunod ang kasagutan.
1. Propayl ng taga-sagot Ang tagasagot ayon sa kanilang gulang at kasarian ay binuo ng mga sumusunod. Ang mga gulang 14 ay mga bata na nagtatrabaho na ng maaga. Ang propayl nman ng mga tagasagot batay sa posisyon nila ng walang magulang. Ayon sa aking na interbyu, naitatago sa pangalang Jelly ay ang epekto ng kawalan ng magulang ay nagiging independent dahil sa pag-galaw nila sa kanilang sarili at pagtayo nila sa sariling kapakanan. At sa batang aking nainterbyuna nangngangalang Peter, Masaya daw nilang nagagawa ang gusto nila dahil wala daw pampigil sa kanila. Marami akong nainterbyu na kabataan na ang karamihang sagot ay Masaya daw sila sa kanilang ginagawa dahil daw walang pumipigil sa gusto nilang gawin. Si Cheska ang batang nagaaral sa praybeyt, siya daw ay nalulungkot dahil daw nagkahiwalay sila ng nanay niya dahil nagtatrabaho ito sa ibang bansa. Ngunit sa ibang kabataan ay masayang may mga magulang at yung iba hindi. Tandaan iba-iba ang isip at takbo ng utak ng bawat tao at maari itong magbago dulot ng epekyo ng kawaln ng magulang.

2. Mga mahalagang moral na matatagpuan sa mga isyu tungkol sa epekto ng kawalan ng magulang. Sa bahaging talatanungan, ang mga kabataan ay may sari-sariling buhay. Sa isang sagot ayon na rin sa mga natagpuan nilang mga pagpapahalaga mga kwentong mababasa tungkol sa aking kwentong nakapaloob.
3. Mga konklusyon Ayon sa aking napagaralan, naintindihan ko ang epekto ng kawalan ng magulang ay nagsisilbing daan lang at problema kung paano ang isang tao ay tumayo sa sariling mga paa nito. At ditto malalaman kung gaano katibay ang isang tao sa pagharap ng kanyang mga problema kahit siya ay mag isa lang at nagging independent.

4. Mga rekomendasyon Ang aking masasabi sa tapik na aking ginawa , gusto ko lang maipahatid sa mga kabataan na maagang nag aasawa ay sana isipin muna nila ang kalalagyan nila pag sinimulan nila ang mga kamalian na ginawa upang hindi naman naaapektuhan ang bata na dahilan ng pagkasira ng kanilang kinabukasan.para naman sa mga kabataan hindi hadlang ang mga magulang upang maiuwi sila sa mga landas na hindi nila dapat kalagyan. At wag nilang gawin ang mga bagay na mali kung isisisi rin nila ito sa kanilang mga magulang. Mag aral lang sila ng ,mabuti at wag ng tumulad sa mga magulang ng nang iiwan ng mga anak. Gawin inspirasyon ang sarili upang makamit ung mga gusto sa buhay.

Ang Epekto Ng Kawalan Ng Magulang

Isang Pamanahong Papel Na Iniharap Kay

Gng. Carolina S. Estrada, Guro Sa Filipino
Bataan Heroes Memorial College

Bilang Pagtupad Sa Isa Sa Mga Pangangailangan Ng
Asignaturang Filipino 2, Pagbabasa At Pagsulat Tungo Sa
Pananaliksik

Janine P. Mayo

Marso 2012