Free Essay

Pag- Uulat

In:

Submitted By miyaykzkie
Words 1152
Pages 5
Filipino 03

Raine Stephanie A. Balbino 2-AOM Nobyembre 05, 2015

EKSPOSITORI * Pagpapahayag o pagbibigay ng mga kaalaman o mga kabatiran at kuro-kuro. Sa pamamgitan ng paglalahad, naibabahagi ng tao ang kaniyang ideya, damdamamin, hangarin, paniniwala at kuro-kuro sa mga pangyayari, bagay, lugar o kapwa-tao
Katangian ng Mahusay ng Paglalahad: * Kalinawan – nauunawaan ng nakikinig o bumabasa ang anumang pahayag * Katiyakan – nakatuon lamang sa paksang tinatalakay * Kaugnayan – may kaugnayan lahat ng bahagi ng talata o pangungusap. * Diin – may wastong paliwanag sa pagtatalakay. Binibigyang diin ang bawat bahagi nang ayon sa kahalagahan
Bahagi ng Paglalahad: * Panimula – kailangang may magandang panimula, na makatatawag- pansin sa mambabasa
Paraan upang makabuo ng maayos na panimula
a. Magsimula sa pamamagitan ng tanong Hal: Gaano kahalaga ang pag-ibig?
b. Magsimula sa pangungusap ng makakatawag-pansin Hal: Pag-ibig! Pag-ibig! Pag-ibig!
c. Magsimula sa pamamagitan ng isang kuwento Hal: Hindi matatawaran ang naging pag-ibig nina Florante at Laura.
d. Magsimula sa isang diyalogo Hal: “Alam mo, gusto kong makita ang crush ko.”
e. Maaaring gumamit ng tuwirang sipi Hal: “O pagsintang labis ng kapangyarihan sampung mag-aama’y iyong nasasaklaw, pag ikaw ang nasok sa puso ninuman, hahamakin ang lahat masunod ka lamang.”
f. Gumamit nang malalim na pangungusap na taglay ang kaisipan at daan sa pagbukas ng paliwanag Hal: Pag-big, nagsisilbing salamin sa buhay ng tao.
g. Magsimula sa tuwirang paksa. Hal: Pagibig, isang bagay na mahalaga sa bawat tao. * Gitna/Katawan – nagbibigay detalye ng isang paksa. * Pangwakas – paliwanag tungkol sa paksa o kaisipan.

Uri ng Ekspositori: * Pagbibigay-Kahulugan – Ito’y paglalahad na kung ano ang isang bagay o isang salita.
Uri:
1. Katuturang Maanyo (formal definition) – Ito ay nasasalig sa isang makatuwirang paghahanay ng mga salita na sa ilang kataga ay nagbibigay ng lalong malaking kaalaman.
Tatlong Sangkap: 1. Pananalita o ang salitang bibigyang-kahulugan. 2. Kaurian ng bagay o kaisipang kinabibilangan nito. 3. Ang kaibahan sa mga kauri nito.
Hal:
Ang tula (pananalita) ay isang katha (kaurian) na karaniwang isinulat nang may sukat at tugma (kaibahan sa ibang uri). 2. Sanaysay na Pangkaturan – humihingi ng higit sa isang katuturang maanyo ang isang talakay. a. Gumagamit ng Halimbawa b. Gumagamit ng Pagtutulad at Paghahambing c. Gumagamit ng mga Sanhi at Pinagmulan d. Gumagamit ng Ibinubunga at Kahihinatnan e. Gumagamit ng Paglalarawan.

* Editoryal – ito ang paglalahad ng kuro-kuro at damdamin ng patnugot ng pahayagan o magasin.
Uri:
1. Nagpapabatid – nililinaw at ipinaliliwanag nito ang isyu 2. Nangangatuwiran – pumapanig at pinaninindigan nito sa isang mukha ng isyu sa pamamagitan ng pangangatuwiran 3. Umaamuki – tinatawagan nito ang suporta ng mambabasa. Nagsasabi ng dahilan kung bakit dapat tumulong sa gawain. 4. Komentaryo – ipinaliliwanag ang kahulugan ng balita kaugnay ng iba pang pangayayari 5. Pamumuna – pinag-aaralan nito ang kamalian sa pangyayari, kalagayan at nagmumungkahi ng solusyon. 6. Nagpapahalaga – ito’y namumuri o nagpapahalaga para sa isang tao, gawain o institusyon. 7. Nanlilibang – nagmumungkahi ng isang bagay habang nang aaliw sa mga mambabasa. 8. Nagbabalita – buod ng pangyayari ukol sa isang paksa 9. Sumasalungat – sinasalungat nito ang kalabang opinyon.
Gabay sa pagsulat ng Editoryal: 1. Maging maikli. Bihira sa mga editoryal ang humihigit sa 3oo salita. 2. Gawing payak at tuwiran ang pagsulat. Pormal na mga salita ang gamitin. 3. Gamitin ang ikatlong panauhan. 4. Maging tapat sa sinasabi. 5. Sumulat ng malinaw. 6. Ilahad ang katotohanan, huwag lamang mga opinyon. 7. Sumulat ng may awtoridad ngunit huwag mangangaral.

* Suring-basa – matatagpuan ang kuro-kuro, palagay, damdamin at sariling kaisipan ng sumulat ng binibigyan ng pagsusui ang anumang akdang naisulat.
Dapat Tandaan: 1. Gawing malinaw kung ano ang akdang tinutukoy. 2. Igawa ng lagom ang nilalaman. 3. Gumamit ng mga salitang makakatulong sa mambabasa. 4. Huwag hayaang mahuluan ito ng paglagay ng mga nakagawa na ng pagsusuri. 5. Banggitin ang mabubuting aspeto at ganoon din ang kahinaan na nakita sa akda. 6. Pag-ukulan ng pansin ang nilalaman at ang paraan ng pagsulat. 7. Lakipan ng mga sipi kung kinakailangan. 8. Iwasan ang paggamit ng pangungusap o parirala ng palasak 9. Iwasan ang pagbibigay hatol.

* Panuto – ang nagbibigay-patnubay o direksyon sa paggawa ng isang bagay.
Halimbawa : 1. Tumawid dito. 2. Labasan lamang 3. Papasok 4. Lumakad sa gawing kanan

* Paggawa ng Tala – maaaring isulat sa maikling salita, pangungusap, parirala o pabalangkas. Sa pamamagitan ng tala mapagtutuunan ng pansin ang isang bagay na nangangailangan ng oras o panahon.

* Sanaysay – Binigbigyan nitoang mambabasa na mag-isip nang may lalim. Katangiang mahalaga ng sanaysay ay ang gisingin ang damdamin ng isang tao tungkol sa isang mahalagang paksa o isyu.
*Ayon kay Alejandro G. Abadilla (Ama ng Makabagong Sanaysay), ang sanaysay ay pagsasalaysay ng isang sanay. Ang sanaysay ay dapat na kayang unawain ang damdamin at abot ipaliwanag ng isip.

* Balita – nalalaman ang mga pangyayari sa loob at labas ng bansa.
Paalala sa Pagsulat ng Balita: 1. Isulat agad ang balita pagkakuha ng talata. 2. Bigyang-halaga ang mahahalagang punto. 3. Maging tama sa pangalan, petsa at pangyayari 4. Iwasang magbigay ng kuro-kuro 5. Banggiting ang awtoridad na pinagmulan ng balita 6. Ilahad ang mga pangyayri nang walang pinapanigan. 7. Gumamit ng isang pangungusap na talataan. 8. Gawing maikli, malinaw at payak ang mga pangungusap. 9. Isulat ang balita ayon sa pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari. 10. Magpokus lamang sa isang paksa, hindi halo-halo.
Uri:
1. Pampolitika 2. Pang-edukasyon 3. Panrelihiyon 4. Pang-agham 5. Panilipunan 6. Isports 7. Panteknolohiya 8. Pangkultura 9. Pang-ekonomiya 10. Panlibangan 11. Pang-artista

* Buod – tinatawag din itong lagom ng pinaikling akda o katha. Ang buod ay hindi nagtataglay1 ng pansariling opinyon o pamumuno. Wala itong detalye, walang halimbawa o ilustrasyon
Mga kailangan sa paggawa ng Buod: 1. Maingat na basahin ang seleksiyon. Hanapin ang pamaksang pangungusap 2. Itala ang mahahalagang bahagi ng seleksiyon. 3. Iwasang magsama ng sariling ideya. 4. Gumamit ng sariling mga salita sa pagsulat ng buod 5. Hindi dapat lumayo sa diwa at estilo ng orihinal na akda. 6. Gawing maikli ang buod na hindi mawawala ang pinakamahalagang nilalaman o diwa ng akda.

* Ulat – nagbibigay ng mahahalagang impormasyon at mga dapat gawin sa mga bagay na maaring nangyari. Nagsisilbi itong mapagkukunan ng madaliang impormasyon.
Mga Kailangan sa Mabuting Pag-uulat: 1. Mabuting pagtala. 2. Masusing pag-aaral. 3. Pagkilala sa nakuhang tala. 4. Pagpapakahulugan sa nakuhang tala 5. Paggamit ng mga angkop na salita.
Bunga ng Pag-uulat: 1. Pagsasaliksik 2. Pagsusri 3. Pagbabasa 4. Pagmamasid 5. Pagsubok

* Pitak (Kolum) – isang uri pa rin ng paglalahad na makikita sa mga pahayagn o magasin. Kung minsan, ang isyu ay pang-araw-araw, ligguhan o buwanan. Karaniwan itong isinusulat ng isang taong mahusay magmasid, sumunod sa mga pangyayaring nagaganap sa ppaligid o sa iba pang lugar, may sariling paninindigan.

BENEDECTINE HALLMARKS: * Disiplina – Kailangan ang disiplina ng lahat ng mga estudyante upang magawa ang mga kailangan gawain tulad ng paglalahad * Masunurin– Kailangang makinig at sumunod sa mga proseso ng bawat uri upang maging maganda ang bunga ng komposisyong sinusulat.

Similar Documents

Free Essay

Term Paper

...Administration for Science, Technology and Industry for National Defense ng China ang pagkakadiskubre ng isang satellite nito sa isang "[observed a] suspected crash area at sea." Binubuo umano ito ng "three suspected floating objects and their sizes." Nakunan ang mga ito Marso 9, isang araw matapos mawala ang eroplano, ngunit ngayon lamang inilabas. Nasa coordinates na 105.63 silangang longitude, 6.7 hilagang latitude ang mga palutang-lutang na bagay, sa katimugang bahagi ito ng Vietnam at silangan ng Malaysia. Sinasabing nasa parte ito ng hilagang silangang karagatan kung saan galing ang eroplano. Batay pa sa report, isa sa mga namataang bagay ay may kalakihan, isa rito ay may sukat na 24x22 metro. ___________________, nag- uulat! Don Mariano transit huhusgahan ng LTFRB Maglalabas na ng desisyon ang Land Transportation Franchise and Regulatory Board ngayong Martes sa kaso ng Don Mariano Transit na nasangkot sa malagim na aksidente nitong nakaraang buwan. Sinabi ni LTFRB chairman Winton Ginez na...

Words: 1541 - Pages: 7

Free Essay

Term Paper

...State Administration for Science, Technology and Industry for National Defense ng China ang pagkakadiskubre ng isang satellite nito sa isang "[observed a] suspected crash area at sea." Binubuo umano ito ng "three suspected floating objects and their sizes." Nakunan ang mga ito Marso 9, isang araw matapos mawala ang eroplano, ngunit ngayon lamang inilabas. Nasa coordinates na 105.63 silangang longitude, 6.7 hilagang latitude ang mga palutang-lutang na bagay, sa katimugang bahagi ito ng Vietnam at silangan ng Malaysia. Sinasabing nasa parte ito ng hilagang silangang karagatan kung saan galing ang eroplano. Batay pa sa report, isa sa mga namataang bagay ay may kalakihan, isa rito ay may sukat na 24x22 metro. ___________________, nag- uulat! Don Mariano transit huhusgahan ng LTFRB Maglalabas na ng desisyon ang Land Transportation Franchise and Regulatory Board ngayong Martes sa kaso ng Don Mariano Transit na nasangkot sa malagim na aksidente nitong nakaraang buwan. Sinabi ni LTFRB chairman Winton Ginez na napaaga ng dalawang araw ang paglalabas...

Words: 1541 - Pages: 7

Free Essay

Ang Varayti at Varyasyon Ng Wika

...Ang Varayti at Varyasyon ng Wika Pag-uulat nina Sinta Elefaño at Noe Mae Marabella Ano ang LINGUA FRANCA? Wika na ginagamit ng dalawa o higit pang mga tao na nagmula sa iba-ibang pamayanan o multilinggwal na komunidad. Dalawang Uri REHYONAL * Kung ang isang wika o mga sangkap nito ay pangkalahatang ginamit sa isang rehiyon bilang midyum sa anupamang uri ng pakikipagtalastasan. NASYONAL * Nagiging midyum sa pangkalahatang pangkat ng mga tao kahit na ang nagsasalita ay mula at nabibilang sa iba-ibang dako ng kapuluan. Tatlong uri ng varyasyon 1. Wika Ano ang Wika? Ang wika ay kasangkapan ng pakikipagtalastasan at instrumento ng paglikha ng makabuluhan at malikhaing pag-iisip. Varyasyon sa Wika a.) Size b.) Prestige c.) Standard 2. Dayalekto Ano ang Dayalek? Ang Dayalek ay varayting batay sa lugar, panahon, at katayuan sa buhay. Unang wikang kinamulatan at ugat ng komunikasyon sa tahanan, pamayanan at lalawigan. Tatlong Uri ng Dayalek 1.) Dayalek na Heograpiko/Dialectal Variation Batay sa espasyo. Tumutukoy sa distribusyon ng ilang mga salita, aksent, pagbigkas ng wika sa loob ng isang language area katulad ng wikang Tagalog sa Bulacan, Nueva Ecija, Rizal, Batangas, Laguna at Quezon. 2.) Dayalek na Temporal/Discrete Dialect Batay sa panahon. Hiwalay sa ibang mga dayalek dulot ng heograpikong lokasyon at pagiging distinct na dayale. 3.) Dayalek na Sosyal/Social Dialect Batay sa katayuan sa buhay. Naiiba sa heograpikal na...

Words: 431 - Pages: 2

Free Essay

Qqqqqqqqqqq

...Sangkatauhan International. [1] Mula 1971-1973 Blake ay isang assistant pambatasan sa magkasanib na komite sa Social Welfare ng Massachusetts lehislatura. Siya ay pinapapasok sa bar District of Columbia sa 1978. Siya ay nagsilbi bilang isang batas clerk sa Judge Wilfred Feinberg at pagkatapos ay sa Supreme Court Justice John Paul Stevens. Blake rin ay nagsilbi bilang general counsel para sa US Environmental Protection Agency (EPA) , representante ng payo sa Vice President George HW Bush. Delta Board of Directors Francis S. " Frank" Blake bilang Pinakabago Miyembro Mula 1991-1995 siya ay ang general counsel para sa General Electric. Bilang senior vice president, Corporate Development Business , pinangunahan niya ang lahat ng mga pagsisikap sa pag-unlad ng negosyo, kabilang ang buong mundo mergers, acquisitions, kaayusan ng mga kawal at pagkakakilanlan ng madiskarteng mga pagkakataon paglago. Bilang GE Power Systems ulo ng business development , siya play isang mahalagang papel sa pagpapalawak ng mga...

Words: 613 - Pages: 3

Free Essay

Newspackage Enr1

...TITLE: COMELEC WALANG BALAK NA I-EXTEND ANG REGISTRATION NG MGA BOTANTE NEWSWRITER: RD BAUTISTA 1. ANNCR: KINUMPIRMA NG COMMISION ON ELECTIONS O COMELEC NA 2. WALANG EXTENSION NA MAGAGANAP SA PAG-AAPLAY NG MGA 3. BOTANTE ITO AY UPANG MABIGYANG-DAAN ANG PAGLILINIS NG 4. LISTAHAN NG MGA BOTANTE SA DARATING NA ELEKSYON. PARA SA 5. PRIMERANG BALITA, NARITO SI RD ARIAS BAUTISTA. 6. VOICER: HABANG PALAPIT NANG PALAPIT ANG ARAW NG ELEKSYON, 7. KABI-KABILA NA ANG PAGHIMOK NG COMELEC SA MGA KWALIPIKADONG 8. MAMAMAYAN NA MAG-APLAY NA UPANG SA GANOON AY MAKAPAG- 9. REHISTRO NA. 10. VOICER:SI MONICA NON , ISANG FIRST TIME VOTER AY NAGBABALAK 11. NANG MAGSUMITE NG APLIKASYON UPANG MASIGURO NA SIYA AY 12. MAKAKABOTO SA ELEKSYON. DAGDAG PA NIYA, HINDI NA RAW 13. PRAKTIKAL NA MAGPAHULI SA PAG-AAPLAY. 14. SOT: MONICA NON, first time voter and second year student “Parang anon a rin 15. yun eh kasama dun yung responsible voting kumbaga. Kasi after the election 16. date nagstart na agad yung panibagong registration so parang nasa tao na ang 17. haba ng oras magpapaextend ka pa.” 18. SAMANTALA, OKTUBRE ATRENTA’Y UNO NAMAN ANG HULING ARAW NG 19. PAG-AAPLAY NA ITINAKDA NG COMELEC PARA SA ELEKSYON SA 20. SUSUNOD NA TAON. SINABI RIN NG TAGAPAGSALITA NG COMELEC NA 21. SI JAMES JIMENEZ SA RESPONSIBLE VOTER’S SEMINAR SA 22. PAMANTASANG DE LA SALLE DASMARINAS NITONG MIYERKULES, 23....

Words: 719 - Pages: 3

Free Essay

Freedom

...BANGHAY ARALIN SA SINING PANG-INDUSTRYA IKAANIM NA BAITANG I-LAYUNIN: -Naisasagawa nang wasto ang mga hakbang sa paggawa ng T-SQUARE; -Nakasusuri ng gawaing natapos upang lalo itong mapabuti; at -Naipamamalas ang pagiging maingat sa paggawa. BEC PELC 8.5, 8.6 d. 66-67 II-PAKSANG ARALIN: Pangunahing Paksa: Paksa: Paggawa ng T-SQUARE Kagamitan at kasangkapan: LCD Projector Lagari, lapis, martilyo di bunot, gato di arko, metro at eskwala Sanggunian: MGPP 6 d. 148-149 Saloobin: Pagkamaingat III-PAMAMARAAN A.Panimulang Gawain: 1.Panalangin 2.Pangkatan pag-uulat 3.Balik-aral: Ibigay ang angkop na gamit ng mga kasangkapan sa paggawa sa gawaing pang-industriya. B.Panlinang na Gawain: 1.Pagganyak: Magpakita ng T-SQUARE. Ano ang kahalagahan ng T-SQUARE sa gawain pang –industriya? 2.Paghahawan ng Balakid: Pagkukuwadrado o squareness Panuntunan Pangkaligtasan 3.Pagbuo ng Suliranin: Paano makakagawa nang kapaki-pakinabang na T-SQUARE? 4.Paglalahad: 4.1 Pagpapakitang gawa kung paano gamitin 4.2 Mga materyales 1. ½” x ½” x 28” kahoy 2. pako ½” 3. stikwil o glue 4.liha 4.3...

Words: 392 - Pages: 2

Free Essay

Written Report

...Magandang hapon mga kamag-aral at Ginoong Ramos. Ako po si Nadine Sadiasa. At i uulat ko po ngayong hapon ang Kabanata 9 ANG KAMPANYA PARA SA PAGBABAGO (1882-1892). Nakasaad dito ang mga impormasyon kung ano-ano ang kilusan at reporma ang ginawa ng mga Pilipino para sa pagbabago matapos bitayin ang tatlong paring sina Gomez, Burgos at Zamora. (Ipakita ang visual aid no.1) Tagapagulat: Ang larawang ito ay ang nag papakilala sa tatlong paring martir. Na sina Gomez, Burgos at Zamora. Sampung taon ang matahimik na nagdaan matapos bitayin ang mga paring sina Gomez, Burgos at Zamora. Mapayapa ang panahong ito dahil napatahimik ng mga awtoridad ng Espanyol ang mga Pilipino dahil sa takot. (Ipakita at basahin ang visual aid no. 2) Tagapagulat: Binantaan nila ng pag mamalupit ang mga Pilipino kapag ito ay lumaban sa pamahalaan nila. Tagapagulat: Dahil sa mga pangyayari ang mga mayayaman at edukadong Pilipino ay nagpuntahan sa Espanya. Sila ay nagaral at nagsumikap doon upang magkaroon ng pagbabago sa Pilipinas. (Ipakita ang visual aid no.3) Tagapagulat: Nang dahil doon ay nagkaroon ng Kilusang Propagandista ito ay nag simula noong 1882 hanggang 1892. Sila ang tatlong Pilipinong promienteng repormista. Tagapagulat: Ang promienteng repormistang Pilipino ay sina Graciano Lopez Jaena, Jose Rizal at Marcelo H. Del Pilar. (Ipakita ang visual aid no.4) Tagapagulat: Dumako tayo sa pag papakilala sa tatlong promienteng repormistang Pilipino na sina Graciano Lopez Jaena...

Words: 1466 - Pages: 6

Free Essay

Reasons in Shifting the College Students

...nagsasalita. 2. Sabi naman ni Florian Coulmas,ito ay isang set ng nakikitang simbolong ginagamit upang kumatawan sa mga yunit ng wika sa isang sistematikong pamamaraan, na may layuning maitala ang mga mensahe na maaaring makuha o mabigyang – kahulugan ng sinuman na may alam sa wikang ginamit at mga pamantayang sinusunod sa pag-eenkoda. 3. Ito rin ayang paraan ng pagsasalin sa papel o sa ano mang kasangkapang maaaring magamit na mapagsasalinan ng mga nabuong salita,  simbolo, ilustrasyon ng isang tao o mga tao sa layuning maipahayag ang nasa kanyang isipan. 4. Ito ay walang katapusan, paulit-ulit na prosesoo sa layuning makalikha at makagawa ng maayos na sulati; isang kasanayan. 5. Sa sosyo-kultural na konteksto, ito ay isang proseso ng pag-aaral at produkotong konteksto na nakaaapekto sa pagkatuto; maipahiwatig an gating nadarama na di natin kayang sabihin 6. Ito ay para libangin ang sarili at ang kapwa, magturo at magbahagi ng kaalaman at makumbinsi ang ibang tao sa katotohanan ng ibinibigay na opinion. 7. Ayon kay Arapoff, ito ay  isang proseso ng pag-iisip na inilalarawan sa pamamagitan ng mahusay ng pagpili at pag-oorganisa ng mga karanasan.. 8. Ito ay isang tao-sa-taong komunikasyon at paraan ng paghubog ng damdamin at isipan ng tao.   1. II.                Kahalagahan ng Pagsulat Mahalaga ang pagsulat dahil kung marunong tayong sumulat makaaangat tayo sa iba dala na rin ng...

Words: 7402 - Pages: 30

Free Essay

Factors Affecting Study Habits

...Kagawaran ng Edukasyon Republika ng Pilipinas (Gabay ng Guro) 1 DRAFT April 1, 2014 MGA AKDANG PAMPANITIKAN NG TIMOG-SILANGANG ASYA 2 I. PANIMULA Matapos na pag-aralan sa Baitang 8 ang mga panitikang pambansa, tiyak na napaghandaan ng mga mag-aaral ang malalim na pagtalakay at pag-unawa sa iba’t ibang genre ng panitikan ng mga karatig-bansa sa Asya. Sa Modyul1, matutunghayan natin ang mga akdang pampanitikan ng TimogSilangang Asya. Inaasahan nating ang mga aralin sa module na ito ay tutugon sa mga pangangailangan ng mga mag-aaral na maintindihan ang iba pang kultura at pamumuhay ng mga tao ng karatig-bansa ng Pilipinas. Inaasahang pagkatapos ng Unang Markahan, ang mga mag-aaral ay nakapagpapamalas ng pag-unawa at pagpapahalaga sa mga akdang pamapanitikan ng Timog-Silangang Asya sa tulong ng teknolohiya at mga estratehiya na gagabay sa mga mag-aaral sa higit na malalim at kapaki-pakinabang na pagkatuto. Nilalayon ng Modyul 1 na nakagagawa ang mga mag-aaral ng isang malikhaing panghihiyakat sa pamamagitan ng book fair at ilang pamamaraan na kapaki-pakinabang sa mga mag-aaral sa mga susunod na mga modyul Sa pagtalakay ng mga aralin, gagabayan ang mga mag-aaral na masagot ang mga pokus na tanong na: “Paano nakatutulong ang pag-aaral ng iba’t ibang akdang pampanitikan ng Timog-Silangang Asya sa pag-unawa at pagpapahalaga sa mga akdang Asyano”. At “paano nakatutulong ang gramatika at retorika para sa malalim na pagsusuri ng mga akdang pampanitikan ng Timog-Silangang...

Words: 8963 - Pages: 36

Free Essay

Mystery Egg

...pagsasatinig ng mga salita, lumilikha ang mga bata ng mga salita na nagiging kagamitan niya sa pagpapahayag. HAKBANG SA PAGSASALITA • Pag-iyak - kapanganakan • Cooing - 6 na lingo • Babling - 6 na buwan • Intonasyon - 8 na buwan • Isang salita - 1 taon • Dalawang salita - 18 buwan • Salita (word inflection) - 2 ¼ taon (3 taon – 3 buwan) • Tanong negatibo - 5 taon • Matyur na salita - 10 taon MGA PANGANGAILANGAN SA MABISANG PAGSASALITA A. Kaalaman – “you cannot say what you do not know.” Kaya kailangan ang kaalaman sa mga sumusunod: 1. paksa ng usapan 2. bokabularyo 3. gramatika 4. kulturang pinanggalingan ng wikang ginagamit mo, sa iyong sariling kultura at kultura ng iyong kausap B. Kasanayan – kailangang linangin ang mga sumusunod na kasanayan 1. kasanayan sa pag-iisip ng mensahe sa pinakamabilis na panahon 2. kasanayan sa paggamit ng mga kasangkapan sa pananalita 3. kasanayan sa pagpapahayag sa iba’t ibang genre C. Tiwala sa sarili – ang mga sumusunod ay nagpapakita ng kawalan ng tiwala sa sarili 1. kimi o hindo palakibo 2. mahina ang tinig 3. garalgal ang boses 4. mabagal magsalita 5. pautal-utal na pagbigkas 6. panginginig, paninigas o pag-iwas sa tingin 7. labis na pagpapawis 8. kabado MGA KASANGKAPAN NG ISANG NAGSASALITA A. Tinig 1. angkop...

Words: 2675 - Pages: 11

Free Essay

Aaaaaaaaa

...Banghay-Gawain sa Florante at Laura 2-Xavier: Pangkat 3: Capulong, Bernadette Labagala, Lea Leyson, Michael Ochoa, Jomar Aralin 7: Ang Pagluha Niya Kung Ako’y May Hapis Nagiging Ligaya Yaring Madlang Sakit I. Layunin: A. Nagagamit ng mga mag-aaral sa sariling pangungusap ang mga talasalitaan na inilalahad ng pangkat. B. Nailalahad ang mga daloy ng pangyayari sa pamamagitan ng estratehiyang Pakikipanayam o Interbyu. C. Naiuugnay ang isyung panlipunan at pagpapahalagang Pilipino sa mga isyu na napapaloob sa Aralin. II. Talasalitaan: Gagamitin ng mga pangkat ang isa sa mga salitang ibinigay at gagamitin ito sa isang pangungusap. Isang kasapi lamang mula sa isang pangkat ang maaaring sumali rito. Mga Salita: 1. gunamgunam - alaala 2. apuhapin - nagilap;hanapin 3. bumalisbis - biglang umagos 4. panibugho - pagseselos 5. hahapisin - pahihirapan (hapos-hirap) III. Buod ng Nakaraang Aralin: Sa loob ng mapanganib na gubat matutunghayan ang pagtangis ni Florante. Kinausap at itinanong niya ang Diyos kung bakit namamayani ang kasamaan sa Albania. Lahat ng ito ay resulta ng paghahangad ni Adolfo sa trono ni Haring Linseo at kayamanan ni Duke Briseo. IV. Trivia: Ito’y ilalahad kasama sa pagtatanghal ng pangyayari gamit ang istratehiyang Talk Show. Mga Trivia: ➢ Nahihimatay ang mga tao dahil sa sobrang pagod na nararamdaman nila o sa Ingles ay tinatawag...

Words: 1068 - Pages: 5

Free Essay

Almonguera

...Buod ng Linggo 31 Linggo Tema 31 Malaya Ako Lunsarang Teksto 1 Lunsarang Teksto 2 Batayang Kakayahan PN4A PA4B, PA4C PB4A PU4A TA1-4C, TA1-4D PW1-4A, PW1-4B EP1-4A, EP1-4B ”Hari ng Tondo” ni Gloc-9 “Upuan” ni Gloc-9 Lingguhang Tunguhin PN4Aa PA4Bb, PA4Cb PB4Aa PU4Aa, PU4Ab Batayang Pangnilalaman Pag-unawa sa Napakinggan (PN) Pagsasalita (PA) Pag-unawa sa Binasa (PB) Pagsulat (PU) Tatas Pakikitungo sa Wika at Panitikan Estratehiya sa Pag-aaral LINGGO 31 Araw Panimulang Introduksiyon Presentasyon Pagpapayaman Pagpapalawig Pagtaya Pagtalakay sa mensahe ng awiting ”Hari ng Tondo” ni Gloc-9 (25 minuto) Pangkatang gawain (20 minuto) Sintesis Pangwakas na Pagtataya Pakikinig sa kantang Araw ”Hari ng 1 Tondo” ni Gloc-9 (15 minuto) Pagbabahagi sa klase ng ginawang collage (15 minuto) Araw 2 Paglalaro ng charades (25 minuto) Pagtalakay sa kahalagahan ng mga dipasalitang palatandaan sa pakikipagkomunikasyon; Pakikinig sa awiting ”Upuan” ni Gloc-9 (20 minuto) Araw Panimulang Introduksiyon Presentasyon Pagpapayaman Pagpapalawig Pagtaya Paggawa ng Venn Diagram tungkol sa mga awiting “Hari ng Tondo” at “Upuan” ni Gloc-9 (20 minuto) Sintesis Pagsusulat ng suringpapel tungkol sa anoman sa dalawang awitin ni Gloc-9; Pagbibigay ng takdangaralin (40 minuto) Pangwakas na Pagtataya Araw 3 Araw 4 I. Mga Kagamitan Unang Araw a. Tsart ng awit na ”Hari ng Tondo” ni Gloc-9 b. CD/mp3 player c. Papel d. Panulat e. Mga lumang magasin Ikalawang Araw b. Tsart ng ”Hari...

Words: 12481 - Pages: 50

Free Essay

Paghahari Ng Estados Unidos Sa Pilipinas

...Indibidwal na Pag-uulat Dalawang Mukha ng Pakikibaka ng Kababaihan sa Panahon ng Kolonyal na Paghahari ng Estados Unidos sa Pilipinas I. Usaping Pangkasarian: Pagtanggal sa pagkakahon sa mga kababaihan: Hindi mahina ang mga kababaihan at hindi totoo na sa loob lamang sila ng tahanan. Marami silang naging ambag upang makamit ang kalayaan mula sa mga mananakop. Ang mga kababaihan sa larangan ng pulitiko ay natutong lumaban upang sila rin ay makaboto katulad ng mga lalake. Sa pang-ekonomiyang dahilan naman ay lumaban din mga kababaihan kasabay ng mga kalalakihan upang matamo ang makatarungang sahod. Nabanggit din na maraming mga kababaihan ang propesyunal tulad ng abogada at doktora, babaeng sumali sa pulitika at mga kababaihang lider ng mga organisasyon. II. Institusyon: Pamilya: Binanggit sa teksto na ang matapang na pakikilahok ng mga kababaihan ay nag-uugat sa mga gampanin nila sa pamilya katulad ng pagtulong sa asawa, ama o kapatid sa larangan ng pulitika, pagpapa-aral sa mga anak at pagpapakain sa pamilya. Paaralan: Ang institusyong ito ay naging bukas kinalaunan sa pagkilala ng pantay na karapatang ng mga lalaki at babae ngunit ang mga maykayang babae lamang ang tuwirang nakinabang dito. III. Kapangyarihan: Ang mga kababaihan ay nagpakita ng kapangyarihan mula sa loob sapagkat malay sila sa mga karapatang kanilang ipinaglalaban katulad ng pagmimithi sa pantay na karapatang tinatamasa ng mga kalalakihan. IV. Tindig ng teksto at tindig sa teksto: Sang-ayon...

Words: 2443 - Pages: 10

Free Essay

Kawikaan

...huwag matakot na isumbong ito.’” Sabi pa niya: “Maaari itong mangyari sa kaninumang bata sa anumang panahon!” Sa ating pasama nang pasamang daigdig na ito, kailangang kumuha tayo ng tiyak na mga hakbang upang pangalagaan ang ating mga anak mula sa seksuwal na pang-aabuso. Hindi matalinong ipaubaya na lamang ang mga bagay sa pagkakataon at basta asahan na walang anumang mangyayari. Ang Unang Linya ng Depensa Ang unang linya ng depensa ay iwasan ang mga kalagayan na mag-iiwan sa ating mga anak na madaling masalakay. Halimbawa, pinapayuhan ang mga magulang na maging maingat tungkol sa paggamit bilang mga yaya ng may kabataang mga adulto na waring mas gustong kasama ng mga bata kaysa ng mga kaedad nila. Isang clinical psychologist ang nag-uulat na dalawang-katlo ng mga mang-aabuso na ginagamot niya ay nang-abuso samantalang sila’y nag-aalaga ng bata. Binabanggit ni Dr. Suzanne M. Sgroi ang dalawa pang mga kalagayan na humantong sa problema: Ang mga bata na natutulog (sa kama o sa mga silid) na kasama ng mga adulto o mga tin-edyer, at malalaking pagtitipon ng pamilya kung saan ang matatanda ay nasisiyahan sa kanilang mga sarili at basta inaakala na inaalagaan ng mas nakatatandang mga bata ang mas maliliit na bata. Ang totoo, mentras mas pinangangasiwaan natin ang ating mga anak, mas kaunting pagkakataon na mabiktima sila ng mga mang-aabuso. Si Ann, isang ina ng tatlong mga bata, ay hindi pa nga...

Words: 2571 - Pages: 11

Free Essay

Sanaysay

...ginagamit sa pagsagot sa isang bahagi ng pagsusulit, sa pagsulat ng liham, pag-uulat at pananaliksik, sa paglalahad ng mga kautusan,palibot-liham, alituntunin. Kahulugan ng Sanaysay • Sa diksyunaryo o Isang komposisyong pampanitikan sa isang natatanging paksa na higit na maikli at pormal kaysa alinmang akda Michael De Montaigne (9/15/1592- 2/28/1933) • lumikha ng sanaysay • pagtatangka o pagsubok sa bagong larangan ng panitikan ang mga kaisipan ay maaaring makipagsapalaran sa kanino mang mga kaibigan o kakilala • kung ang liriko ay sa panulaan, ang prosa ay para sa sanaysay Alejandro Abadilla (March 10, 1906-August 26, 1969) • kilalang makata at mananansay • Ang sanaysay ay kuha sa kahulugan ng pagsasalaysay ng isang sanay o nakasulat na karanasan ng isang sanay ng pagsasalaysay • idinugtong pa niya na walang iniwan sa isang tulang liriko sa larangan ng panunugma o pagtula at madalas ay sentido komon at nasa awtor Genoveva Edroza-Matute –(January 3, 1915- March 21, 2009) • Premyadong manunulat at mananasaysay • Ang sanaysay sa makitid na pagpapakahulugan ay pagtataya sa isang paksa sa paraang tuluyan at sa malayang paraang maglalantad ng kaisipan, kuro-kuro o palagay, at ng kasiyahan ng manunulat upang umaliw, magbigay ng kaalaman, o magturo. • idinugtong pa niya na ang sanaysay ay isa na sa mga anyong higit na nakapagpapaisip • Nagpapalawak at nagpapalalim ng pag-unawa, bumubuo at nagpapatibay sa isipa’t damdaming makabayan. PINAGMULAN...

Words: 1061 - Pages: 5